ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ = Η ΜΗΤΗΡ ΠΑΣΗΣ ΜΑΘΗΣΕΩΣ (1ο μέρος) ΚΥΑΝΙΟ...ΜΟΝΟ !

Ανοίγουμε τις θεματικές μας ενότητες με τίτλο «επανάληψη = η μήτηρ πάσης μαθήσεως» με το  κυάνιο και την «πιθανή» χρήση του, όπως οι ίδιοι  οι πολέμιοι της μεταλλευτικής επένδυσης επικαλούνται…, του οποίου η τελικά η «βέβαιη» χρήση φιγουράρει πρώτη απ όλα τα αντιεπιχειρήματα, που ακούμε και διαβάζουμε εδώ και χρόνια στο δήμο μας. Σίγουρα έχετε ακούσει, ή έχετε διαβάσει «ενημερωτικά» κείμενα, που γράφουν τα εξής:

«…Η εταιρεία «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ» Α.Ε., για να προσπεράσει την γενικά αλγεινή εντύπωση από την προηγούμενη μέθοδο των «κυανιούχων διαλυμάτων» (που πρότεινε η προηγούμενη εταιρεία πρότεινεTVX Hellas) προτείνει στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και το Επιχειρηματικό της Σχέδιο, μια νέα μέθοδο, αυτήν της «ακαριαίας τήξης». Η «ακαριαία τήξη» (Flash Smelting, που έχει εφαρμοσθεί πιλοτικά και όχι παραγωγικά από ξένη εταιρεία για τον διαχωρισμό του χρυσού) είναι μια κλασική πυρομεταλλουργική μέθοδος. Από την καύση τους θα παράγεται μια τεράστια ποικιλία αέριων και σωματιδιακών επικίνδυνων και επιβαρυντικών χημικών ενώσεων, τις οποίες η «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ» Α.Ε. υπόσχεται ότι με μαγικό τρόπο θα εξαφανίσει.

Ως προς τα υπόλοιπα μέταλλα προτείνει μεθόδους υδατικής οξείδωσης με χρήση διαφόρων χημικών ουσιών συμπεριλαμβανομένου του κυανίου (πχ ως χημική ένωση NaCN), δημιουργώντας έτσι την υποψία ότι εντέλει θα γίνει χρήση κυανίου και για την ανάκτηση του χρυσού υπό το πρόσχημα χρήσης του στον διαχωρισμό των άλλων μετάλλων. 

 Εφαρμόζεται ακόμη πλήθος χημικών μεθόδων για την απομάκρυνση του αρσενικού, του θείου και άλλων εξαιρετικά επιβλαβών ουσιών, χωρίς να φαίνεται ότι διασφαλίζεται επαρκώς η άρση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στο περιβάλλον, αφού οι προτεινόμενες μέθοδοι θεωρούνται (κατά την άποψη των συντακτών της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, βεβαίως!) οι βέλτιστες μεταξύ άλλων σχετικών μεθόδων, όχι όμως ότι αυτές αναιρούν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις παραγόμενες ή χρησιμοποιούμενες βλαπτικές ουσίες….» (απόσπασμα από το εισαγωγικό κείμενο του nomines.org)

Όμως η επιστημονική αλήθεια είναι διαφορετική… Σας παραθέτουμε αυτούσιες τις επίσημες αιτιάσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ σε ότι αφορά τη χρήση κυανίου, έτσι όπως εγγράφως δημοσιεύθηκαν και προβλήθηκαν στο απαντητικό υπόμνημα των μηχανικών  της "Ελληνικός Χρυσός", οι οποίοι, όπως θα δείτε, απάντησαν ακόμη και στις υποπεριπτώσεις των υποπεριπτώσεων σχετικά με το κυάνιο.

Λένε λοιπόν στη σελίδα 40 της απαντήσεως τους, οι μηχανικοί της "Ελληνικός Χρυσός": «… Αφού στις προηγούμενες 5 σελίδες της εισήγησής τους οι «συνάδελφοι» της Ο.Ε. του ΤΕΕ-ΤΚΜ προσπάθησαν να «απαξιώσουν» την πρότασή μας για μεταλλουργία με ακαριαία τήξη, έφτασαν να βγάλουν το αυθαίρετο συμπέρασμα «άρα θα χρησιμοποιήσετε κυάνιο».

Εξάλλου, ήταν εμφανές, ότι όλη η αγωνία τους ήταν να καταλήξουν, ακόμα και με μυθοπλασία, στη χρήση κυανίου καθώς είναι το κύριο θέμα που βαραίνει στην τοπική κοινωνία, αφ’ ενός, και η επιχειρηματολογία του έχει στηθεί χρόνια πριν από τους ίδιους και δεν πρέπει να πάει χαμένη, αφ’ ετέρου. Φαίνεται ότι επειδή δεν τους δώσαμε στην μελέτη μας άλλα όπλα να την πολεμήσουν, χρησιμοποιείται η πιθανολογική χρήση κυανίου, σε σημείο μάλιστα να επικαλούνται πιθανές προθέσεις. Κρίμα και πάλι κρίμα.

Η απάντησή μας σε όλο το δισέλιδο της εισήγησής τους περί χρήσης κυανίου θα έπρεπε να περιοριστεί σε μία απλή πρόταση του τύπου «Κύριοι, δεν μας αφορά» ή του τύπου «Κύριοι εμείς δεν το χρησιμοποιούμε, διότι απλά και μόνο δεν το χρειάζεται η ενιαία μεταλλουργική προσέγγιση που επιλέξαμε». Για λόγους επιστημονικής όμως δεοντολογίας στη συνέχεια αντικρούουμε τις κινδυνολογίες περί κυανίου, γιατί πολύς λόγος έχει γίνει περί αυτού, χωρίς να του αξίζει.»

Προβάλλεται ότι «Υπάρχουν πλήθος διαβεβαιώσεων (δηλώσεις, συνεντεύξεις κλπ) της εταιρείας για τη μη χρήση κυανίου στις μεταλλουργικές διαδικασίες στην εν λόγω επένδυση. Είναι αποδεδειγμένο ότι τα κυανιούχα προκαλούν σοβαρές και ανέκκλητες βλάβες στο περιβάλλον και στον άνθρωπο, με πιο πρόσφατη την τεκμηρίωση από το «Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη γενική απαγόρευση της εφαρμογής τεχνικών εξόρυξης με χρήση κυανιδίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (Μάιος 2010). Αυτό ωστόσο δεν νομοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κυρίως με το σκεπτικό της ήδη χρήσης κυανίου από λειτουργούσες μεταλλευτικές επιχειρήσεις χρυσού που η συνέχιση της λειτουργίας τους θα ετίθετο εν αμφιβόλω. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Μεταλλουργικών Επιχειρήσεων (Euromine) αναφέρει εξάλλου μεταξύ των άλλων σε δελτίο τύπου (Ιούνιος 2010): «....δεν υπάρχουν ασφαλέστεροι και πιο φιλικοί στο περιβάλλον τρόποι επεξεργασίας σε βιομηχανική κλίμακα σήμερα, από αυτούς με κυανιούχα διαλύματα καλίου ή νατρίου».

Για λόγους αποκατάστασης της αλήθειας, στη συνέχεια παρατίθεται αυτούσιο το σκεπτικό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την μη νομοθέτηση του ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:

«Mr. Potočnik

on behalf of the Commission

(23.6.2010)

The resolution of the Parliament calling for a general ban on the use of cyanide mining technologies in the European Union has received the full attention of the Commission. 

After an in depth analysis of the issue, the Commission considers that a general ban of cyanide in mining activities is not justified from environmental and health point of views. Existing legislation notably on the management of extractive waste (Directive 2006/21/EC) includes precise and strict requirements ensuring an appropriate safety level of the mining waste facilities. The limit values for cyanide storage as defined in the Directive are the most stringent possible and implies in practice a destruction step of cyanide used before its storage.

Due to the lack of better (in the sense of causing less impact on the environment) alternative technologies, a general ban on cyanide use would imply the closure of existing mines operating in safe conditions. This would be detrimental to employment without additional environmental and health added value.

The Commission intends to continue to closely follow the possible technological developments in this sector in order to ensure that "best available techniques" are applied in practice as required by the Directive.

In addition, the Commission considers that the priority should be set on ensuring full application of the Directive by the Member States. As guardian of the Treaty, the Commission intends to take all necessary measures within its remit to ensure that the Directive is fully and correctly applied in practice».

Και αν μεταφράσουμε την παράγραφο με τους έντονους και υπογραμμισμένους χαρακτήρες: «Μετά από διεξοδική ανάλυση του θέματος η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν μπορεί να τεκμηριωθεί η γενική απαγόρευση του κυανίου στις εξορυκτικές δραστηριότητες ούτε από περιβαλλοντικής απόψεως ούτε από απόψεως υγιεινής. Η νομοθεσία που υπάρχει ειδικά για τη διαχείριση των εξορυκτικών αποβλήτων (Οδηγία 2006/21/ΕΚ) περιλαμβάνει ακριβή και αυστηρά όρια τα οποία διασφαλίζουν ένα ορθό επίπεδο ασφάλειας στις εγκαταστάσεις εξορυκτικών αποβλήτων. Οι οριακές τιμές για απόθεση κυανίου που ορίζονται από την Οδηγία, είναι οι αυστηρότερες δυνατές και πρακτικά προϋποθέτουν τη χρήση ενός σταδίου καταστροφής των χρησιμοποιούμενων κυανιούχων πριν την απόθεσή τους».

Τα συμπεράσματα και πάλι δικά σας.

Προβάλλεται ότι «Η χρήση κυανίου είναι κοινωνικά και περιβαλλοντικά απορριπτέα, αλλά ταυτόχρονα είναι και η πιο οικονομική και αποδοτική μέθοδος. Η αντίφαση αυτή συχνά οδηγεί τους επενδυτές στην προσπάθεια απόκρυψης της χρήσης του για λόγους εύκολης αδειοδότησης και περιορισμού των αντιδράσεων των τοπικών κοινωνιών και όχι μόνο. Η Ο.Ε. δεν είναι δυνατόν να προχωρήσει σε δίκη προθέσεων αλλά δεν πρέπει και να αγνοήσει την εμπειρία από την ίδια εταιρεία ‘Ελληνικός Χρυσός’ στην περίπτωση της έγκρισης Περιβαλλοντικών όρων στην περιοχή Μαύρες Πέτρες. Όπου η υποχρέωση, σύμφωνα με την αντίστοιχη ΜΠΕ, για χρήση Road Header (‘μετροπόντικα’) κατά 70% και η χρήση εκρηκτικών κατά 30% υπόγεια της Στρατονίκης μετατράπηκε σε αποκλειστική χρήση εκρηκτικών χωρίς να υπάρξει τελικά καμία επίπτωση για τη μη συμμόρφωση

Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της εταιρείας στην τελευταία συνάντηση με την Ο.Ε. «δεν αναλήφθηκε ποτέ τέτοια υποχρέωση αλλά αυτή θα απέρρεε από τις μετρήσεις των δονησιομέτρων», αν αυτά δηλ. έδειχναν από τις εκρήξεις τιμές που θα υπερέβαιναν τα όρια που είχαν θέσει. Με το ίδιο σκεπτικό σήμερα δηλώνουν δημόσια ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί κυάνιο. Στην ίδια συνάντηση οι εκπρόσωποι της ‘Ελληνικός Χρυσός’ υποστήριξαν ότι θα γίνει χρήση κυανίου στον εμπλουτισμό στο νέο εργοστάσιο εμπλουτισμού στο Μαντέμ Λάκκο αλλά η ποσότητά του δεν θα είναι ανιχνεύσιμη όπως και σήμερα. Τι διαβεβαίωση υπάρχει , κατ’ αντιστοιχία με τα δονησιόμετρα, ότι στην περίπτωση εκτεταμένης χρήσης κυανίου δεν θα υπάρξουν αιτιολογήσεις του τύπου «δεν αναλήφθηκε ποτέ τέτοια υποχρέωση αλλά αυτή θα απέρρεε από τις μετρήσεις των μετρητών κυανίου και αυτοί ποτέ δεν δείχνουν ανιχνεύσιμη τιμή».

Εδώ οι «συνάδελφοι» της Ο.Ε. του ΤΕΕ-ΤΚΜ υπερβαίνουν εαυτούς. Ενώ στην αμέσως προηγούμενη παράγραφο επικαλούνται την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι

«....δεν υπάρχουν ασφαλέστεροι και πιο φιλικοί στο περιβάλλον τρόποι επεξεργασίας σε βιομηχανική κλίμακα σήμερα, από αυτούς με κυανιούχα διαλύματα καλίου ή νατρίου», 

 έρχονται στην παράγραφο αυτή, ως ειδικοί ΚΥΑΝΟΛΟΓΟΙ ειδικότεροι όλων των άλλων επιστημόνων της Ευρώπης, για να αποφανθούν ότι η χρήση κυανίου είναι πέραν των άλλων και περιβαλλοντικά απορριπτέα.

Και βέβαια, ως ειδικοί ΚΥΑΝΟΛΟΓΟΙ δεν περιορίζονται μόνο στην «κριτική» του κυανίου, αλλά κάνουν και πρόβλεψη προθέσεων αλλά και πρόβλεψη απόκρυψης στοιχείων. Θα περιμέναμε τουλάχιστον μία πιο σοβαρή στάση.

Ακόμη είναι απαράδεκτο να επανέρχεται η χρήση του Road Header για να «τεκμηριωθεί» η ασυνέπεια του επενδυτή και εξ’ αυτής να «αντληθούν» πρόθεση-στόχος.

Προβάλλεται ότι «Στη συγκεκριμένη δραστηριότητα η χρήση κυανίου εμφανίζεται σαφώς σε μια περίπτωση (σύμφωνα με τη ΜΠΕ) και υπολανθάνουσα σε δυο περιπτώσεις (όπου ενδεχομένως αποκρύπτεται σύμφωνα με την παραπάνω αιτιολόγηση). Υπάρχουν και οι επεκτάσεις της εξορυκτικής δραστηριότητας σε άλλες τρεις περιοχές (πλην των Σκουριών) με βεβαιωμένα χρυσοφόρα κοιτάσματα αδιευκρίνιστης ορυκτολογικής, προς το παρόν, σύστασης (της Πιάβιτσας διευκρινίστηκε πολύ πρόσφατα, βλ. κεφ. για επεκτάσεις) και άρα αδιευκρίνιστης μεθόδου συμπύκνωσης και εξαγωγής του χρυσού όπου δεν αποκλείεται η χρήση κυανιούχων».

Εδώ πρέπει να συγκεράσουμε την πραγματικότητα, την φαντασία και την «ελπίδα». Η πραγματικότητα λέει ότι Κυανιούχο Νάτριο θα χρησιμοποιηθεί στο εργοστάσιο εμπλουτισμού στον Μαντέμ Λάκκο, όπως και εδώ και 50 χρόνια στο Στρατώνι. Η φαντασία λέει ότι «ενδεχομένως αποκρύπτεται» στη μεταλλουργία και τον εμπλουτισμό των Σκουριών.

Η ελπίδα λέει ότι «δεν αποκλείεται» στην Πιάβιτσα και αλλού. Οι «συνάδελφοι» της Ο.Ε. του ΤΕΕ-ΤΚΜ επιχειρηματολογούν λοιπόν εναντίον της «λανθάνουσας χρήσης κυανίου».

Εμείς πάλι γνωρίζουμε ότι το Κυανιούχο Νάτριο στον Στρατώνι χρησιμοποιείται σε πολύ μικρές ποσότητες, επειδή η επίπλευση είναι διαφορική, και με στοιχεία μετρήσεων ΔΕΝ ανιχνεύεται, στην μεταλλουργία δεν χρησιμοποιείται γιατί ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ σε καμιά φάση και στην Πιάβιστα και αλλού δεν ξέρουμε αν, πόσο και τι κοίτασμα έχουμε για να μελετήσουμε την όποια διεργασία απαιτείται. Ξέρουμε ακόμη ότι η μεταλλουργία που προτείνουμε είναι η πιο συμβατή με το μεταλλευτικό πεδίο της ΒΑ Χαλκιδικής, άρα θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε πιθανά νέα κοιτάσματα, ΧΩΡΙΣ ΚΥΑΝΙΟ.

Ας σοβαρευτούμε όμως κάποια στιγμή, γιατί θα γίνουμε χειρότεροι και από παιδική χαρά. Στην ουσία οι «συνάδελφοι» της Ο.Ε. του ΤΕΕ-ΤΚΜ, φαντάζονται πρώτα, ελπίζουν ύστερα, και κινδυνολογούν μετά για την εικονική αυτή πραγματικότητα, σε ένα θέμα, για το οποίο η ίδια πραγματικότητα δεν τους δικαιώνει.

Αλλά είναι απορίας άξιον, πώς μπορούν επιστήμονες άνθρωποι από τη μια να επικαλούνται βεβαιωμένα κοιτάσματα και από την άλλη να λένε ότι είναι αδιευκρίνιστη η ορυκτολογική τους σύσταση. Τα συμπεράσματα δικά σας.

Προβάλλεται ότι «i. Στη ΜΠΕ ( Κύρια Μελέτη 5.5-2-5) αναφέρεται ως μέθοδος επίπλευσης του γαληνίτη (PbS) αυτή με διαλύματα NaCN. Σε άλλο σημείο της μελέτης αναφέρονται και οι ποσότητες NaCN που θα χρησιμοποιηθούν.»

 

Για την αποκατάσταση της επιστημονικής αλήθειας και μόνο, το διάλυμα NaCN δεν χρησιμοποιείται ούτε ως μέθοδος ούτε ως αντιδραστήριο για την επίπλευση του γαληνίτη. Χρησιμοποιείται για την καταστολή άλλων θειούχων ορυκτών (όπως στην περίπτωσή μας ο σφαλερίτης στο μετάλλευμα των Μαύρων Πετρών και της Ολυμπιάδας) που συνυπάρχουν στο μετάλλευμα ώστε να μην επιπλεύσουν ταυτόχρονα με τον γαληνίτη.

Και για να διευκολύνουμε τον αναγνώστη, η χρήση NACN αναφέρεται στα ακόλουθα σημεία της ΜΠΕ:

-      Κεφάλαιο 5.3.3: Λειτουργία υφιστάμενου εργοστασίου εμπλουτισμού Στρατωνίου, σελίδες 5.2-23 έως 25

-      Κεφάλαιο 5.5.1: Νέο εργοστάσιο εμπλουτισμού Μαντέμ Λάκκου, σελ. 5.5-3 έως 5

-      Κεφάλαιο 5.7.2: Ανάλυση επικινδυνότητας, σελίδες 5.7-3 και 7

-      Κεφάλαιο 5.8: Πρώτες ύλες και προϊόντα, σελίδα 5.8-8

Προβάλλεται ότι «ii. Σκουριές: “Δεδομένου του μεγάλου όγκου του κοιτάσματος, θα πρέπει να αφήνεται η δυνατότητα εξελιγμένων τεχνολογιών στο μέλλον" (μη τεχνική περίληψη). Μάλιστα φαίνεται ότι η εταιρεία θεωρεί εκμεταλλεύσιμες και πολύ μικρές περιεκτικότητες σε χρυσό, αφού στις Σκουριές, ως όριο των έργων θέτει την ισοπεριεκτική καμπύλη των 0,45 g χρυσού ανά τόνο εξορυσσόμενου εδαφικού υλικού για την υπόγεια εξόρυξη και 0,18 g ανά τόνο για την επιφανειακή εξόρυξη. Και επιπλέον «Να γίνει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απόληψη του κοιτάσματος ώστε να μην υποθηκευτεί η επέκταση της εκμετάλλευσης στις χαμηλότερες περιεκτικότητες όταν τα οικονομοτεχνικά δεδομένα επιτρέψουν κάτι τέτοιο» (Κύρια Μελέτη 2.2.-5), δηλ. απόληψη και σε άκρως ψηγματική χρυσοφορία. Τα ερωτήματα που τίθενται είναι πως θα είναι αυτή η απόληψη οικονομικά συμφέρουσα με μόνο υπόγεια εκμετάλλευση (που έχει πέντε φορές μεγαλύτερο κόστος από την επιφανειακή) και πως θα γίνει δυνατή η ανάκτηση χρυσού χωρίς τη χρήση κυανίου σε τόσο ψηγματικές περιεκτικότητες στο μέλλον αφού αυτός είναι μόνος τρόπος που εφαρμόζεται παγκόσμια και αποτελεί την πιο εξελιγμένη τεχνολογία. Με την τήρηση των ισοπεριεκτικών καμπυλών που προτείνονται, ένα ποσοστό μόλις 30% θα ανακτάται με βαρυτομετρικό τρόπο στο εργοστάσιο εμπλουτισμού των Σκουριών σύμφωνα με τη ΜΠΕ. Το ποσοστό αυτό θα εκμηδενιστεί στην περίπτωση απόληψης χρυσού σε πιο χαμηλές περιεκτικότητες.»

Να τα πάρουμε ένα προς ένα:

1.    Μη τεχνική περίληψη, σελ. 3-9:

«Το κοίτασμα των Σκουριών είναι πλήρως διερευνημένο και αποτελείται από έναν κατακόρυφο κυλινδρικό πορφυριτικό κορμό που περιβάλλεται από σχιστόλιθο, ο οποίος όμως λόγω εμποτισμού αποτελεί κοίτασμα με συνεχώς απομειούμενη ακτινικά περιεκτικότητα σε χρήσιμα μέταλλα. Για τον σχεδιασμό της εκμετάλλευσής έγιναν οι εξής παραδοχές:

·      Να γίνει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απόληψη του κοιτάσματος

·      Να μην υποθηκευτεί η επέκταση της εκμετάλλευσης στις χαμηλότερες περιεκτικότητες όταν τα οικονομοτεχνικά δεδομένα επιτρέψουν κάτι τέτοιο

·      Να περιοριστούν κατά το δυνατόν οι χώροι επέμβασης, είτε με τη μορφή εκσκαφών είτε με τη μορφή αποθέσεων

·      Δεδομένου του μεγάλου όγκου του κοιτάσματος, να αφήνεται δυνατότητα εφαρμογής εξελιγμένων τεχνολογιών στο μέλλον ακόμη και στον χρονικό ορίζοντα του προτεινόμενου έργου»

Στην εκμετάλλευση του κοιτάσματος αναφέρεται η πρόταση, όχι στην εξαγωγή του περιεχομένου χρυσού ή χαλκού. Και λέει ότι απλά κάναμε μία υπερβατική προσέγγιση, σχεδιάσαμε μία υπόγεια εκμετάλλευση με την μέθοδο εναλλασσόμενων κοπών και λιθογομώσεων (cut and fill) για το μεγαλύτερο τμήμα του κοιτάσματος προκειμένου τα περιβάλλοντα της εκμετάλλευσης πετρώματα να μην διαταραχθούν από την δική μας εκμετάλλευση ώστε εάν μετά από 30, 100, 1000 χρόνια οι ανάγκες της ανθρωπότητας το φέρουν να μπορούν οι τότε γενιές να έρθουν να το εκμεταλλευτούν.

Εάν πηγαίναμε με μία άλλη μέθοδο εκμετάλλευσης, υπόγεια αλλά χωρίς λιθογόμωση, πολύ απλά θα διαταρασσόταν και το περιβάλλον πέτρωμα (π.χ. μέθοδος blockcaving για να μην πούμε την κατακρήμνιση της οροφής) και δεν θα ήταν προσβάσιμο από τις επόμενες γενεές.

2.   Το εάν μία περιεκτικότητα είναι εκμεταλλεύσιμη, εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από το εάν η τιμή του παραγόμενου μετάλλου είναι μεγαλύτερη από το κόστος εξόρυξης και επεξεργασίας του.

3.   Περιέργως αγνοείται το στάδιο εμπλουτισμού του μεταλλεύματος από το οποίο παράγεται στην συγκεκριμένη περίπτωση ένα συμπύκνωμα που περιέχει 26% χαλκό και 27 g/t χρυσό. Επομένως, το εάν το μετάλλευμα έχει αρχική περιεκτικότητα 0,18 ή 0,45  g/t χρυσό, πάλι το ίδιο συμπύκνωμα θα παραχθεί, με περιεκτικότητα 27 g/t. Η μόνη διαφορά θα είναι το κόστος κατεργασίας ανά τόνο παραγόμενου συμπυκνώματος.

4.   Και για να τελειώνουμε με αυτή την σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Αναρωτιέστε πώς θα γίνει δυνατή η ανάκτηση χρυσού, χωρίς τη χρήση κυανίου σε τόσο ψηγματικές περιεκτικότητες στο μέλλον. Μήπως ξεχνάτε ότι πρόκειται για το κοίτασμα χαλκού - χρυσού των Σκουριών; Μήπως ξεχνάτε, ότι θα υπάρχει ήδη μία μεταλλουργία ακαριαίας τήξης στο Μαντέμ Λάκκο; Μήπως ξεχνάτε ότι το 50% της παραγωγής χαλκού ανά τον κόσμο γίνεται με την ακαριαία τήξη; Μήπως ξεχνάτε ότι ο χρυσός ανακτάται ως παραπροϊόν του χαλκού από την εν λόγω μεταλλουργία;

Προβάλλεται ότι «iii. Στο νέο εργοστάσιο μεταλλουργίας στο Μαντέμ Λάκκο προβλέπεται η συγκατεργασία δυσκατέργαστων αρσενοπυριτών της Ολυμπιάδας με χρυσούχα συμπυκνώματα χαλκού από τις Σκουριές με τη μέθοδο της ακαριαίας τήξης (flashsmelting), ακόλουθα απομάκρυνση θείου και σιδήρου, και τέλος απόληψη αργού χαλκού (που εμπεριέχει άργυρο και χρυσό). Η απόληψη του χαλκού θα γίνεται ακόλουθα ηλεκτρολυτικά με ανοδική οξείδωσή του και ο αποχωρισμός αργύρου από χρυσό με μη κυανιούχα διαλυτοποίηση. Το θέμα είναι πως φτάνουμε μέχρι το σημείο αυτό χωρίς χρήση κυανίου. Με τα δεδομένα ότι: α) η μέθοδος δεν έχει εφαρμοστεί πουθενά σε χρυσοφόρα δυσκατέργαστα (refractory) συμπυκνώματα β) δεν υπάρχουν διαθέσιμες πιλοτικές δοκιμές (αν και η εταιρεία ισχυρίζεται ότι έχει κάνει η Οutotec αλλά δεν τις παρουσιάζει) γ) η διαθέσιμη βιβλιογραφική έρευνα (και ελληνική) δείχνει ότι ο χρυσός δεν αποχωρίζεται από το πλέγμα των refractory’s χωρίς κυάνωση ανεξάρτητα από την προκατεργασία (φρύξη, ακαριαία τήξη κλπ) δ) δημόσιες δηλώσεις τεχνικών στελεχών της εταιρείας ότι «η μέθοδος φαίνεται ότι θα πετύχει», ε) τα λοιπά μειονεκτήματα της μεθόδου όπως παρουσιάστηκαν στο κεφ 3, μπορούμε αν όχι να συμπεράνουμε, τουλάχιστον να υποθέσουμε ότι το σενάριο των κυανιούχων λουτρών είναι εξαιρετικά πιθανό (βλ και κεφάλαιο 2 Μεταλλουργική επεξεργασία).»

 

Εδώ οι «συνάδελφοι» της Ο.Ε. του ΤΕΕ-ΤΚΜ καταθέτουν «διδακτορικό». Ας το αξιολογήσουμε:

α) Η μέθοδος δεν έχει σχέση με δυσκατεργασιμότητες και refractory. Έχει σχέση με την χρησιμοποίηση της ενέργειας από την καύση του θείου για τήξη. Δυστυχώς ή ευτυχώς, θείο έχει το χρυσοφόρο συμπύκνωμα της Ολυμπιάδας και το χαλκούχο συμπύκνωμα των Σκουριών. Αυτό έχει εφαρμοσιμότητα ΠΑΝΤΟΥ στον κόσμο.

β) Δοκιμές υπάρχουν προφανώς και είναι μάλιστα κατατεθειμένες με το Επιχειρηματικό Σχέδιο. Οι δοκιμές αυτές δεν έγιναν όμως για την εφαρμοσιμότητα της μεθόδου, γιατί αυτό είναι δεδομένο, έγιναν για να προσδιοριστεί η σχέση του θείου στην τροφοδοσία και για τον καθορισμό των αναλογιών που θα έδιναν τον καλύτερο διαχωρισμό και άρα την μεγαλύτερη ανάκτηση μετάλλων.

γ) Σε καμιά βιβλιογραφία, ούτε Ελληνική ούτε ξένη, δεν αναφέρεται η λέξη ΜΟΝΟ για την «κυάνωση». Για τον απλούστατο λόγο, ότι η τήξη προφανώς διασπά το πλέγμα οποιουδήποτε υλικού, αλλιώς δεν θα ήταν τήξη. Παρακολουθώντας την «δημιουργική φαντασία» των «συναδέλφων του ΤΕΕ-ΤΚΜ, φανταζόμαστε και μείς, ότι για να κοροϊδέψουμε την κοινωνία, χρησιμοποιούμε δύο μεθόδους ταυτόχρονα για τον ίδιο σκοπό, υποτασσόμενοι στην νομοτέλεια των απόψεων γνωστού κυανολόγου. Νομίζουμε, ότι αξίζει η αναζήτηση της λέξης «ντροπή» στα συγγράμματα του Μπαμπινιώτη, από όποιον νομίζει ότι κάτι χρωστά στον εαυτό του.

δ) Ας ρίξουμε τα ζάρια. Βεβαίως και η μέθοδος φαίνεται από μόνη της ότι θα πετύχει. Βεβαίως και θα αναζητούνται τρόποι αύξησης της ανάκτησης μετάλλων. Βεβαίως και θα αναζητούνται αναλογίες κατάλληλες στην διαφοροποιούμενη σύσταση των συμπυκνωμάτων τροφοδοσίας. Βεβαίως και θα αναζητούνται τρόποι ενεργειακής αξιοποίησης. Βεβαίως βεβαίως….. Τα ζάρια σταμάτησαν. Εξάρες. Στο παιγνίδι των εντυπώσεων είναι πιθανό να χρησιμοποιηθούν κυανιούχα λουτρά.»