ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ – ΑΕΙΦΟΡΙΑ – ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ (email)

Η αειφόρος ή βιώσιμη ανάπτυξη ορίστηκε για πρώτη φορά το 1987 στην Παγκόσμια επιτροπή για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη από τον τότε πρωθυπουργό της Νορβηγίας Gro Harlem Brundtland ως: «Η ανάπτυξη που ικανοποιεί τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να δεσμεύει την δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιούν τις δικές τους ανάγκες».

Οι αρχές της Αειφόρου Ανάπτυξης διατυπώθηκαν το 1992 με μορφή Διακήρυξης στη Διάσκεψη του Ρίο. Για πρώτη φορά επιχειρήθηκε μια συνολική προσέγγιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων και της διαχείρισης των φυσικών πόρων της γης. Έκτοτε και μέχρι σήμερα, η έννοια της αειφόρου ανάπτυξης έχει ενσωματωθεί σε όλες σχεδόν τις Οδηγίες της Ε.Ε. στις συμβάσεις μεταξύ των κρατών, αλλά και στις αποφάσεις των δικαστηρίων, που αφορούν περιβαλλοντικές διαφορές.

Τι είχαν υπόψη τους όλοι αυτοί οι άνθρωποι, όταν διατύπωναν τις πέντε αρχές της αειφορίας, δηλαδή την αρχή των περιβαλλοντικών ορίων, την αρχή της διαχείρισης ζήτησης, την αρχή της περιβαλλοντικής αποτελεσματικότητας, της κοινωνικής αποτελεσματικότητας και την αρχή της δικαιοσύνης; Είχαν υπόψη τους μόνο την προστασία του Φυσικού και Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος, δεν συμπεριελήφθη ο Άνθρωπος στο σχέδιο;

Σίγουρα, δεν είχαν υπόψη τους τον τρόπο, που θα ερμήνευαν στην Ελλάδα αυτές τις αρχές οι «οικολογικές» οργανώσεις. Τι έκανε η ιδιαίτερα ευαίσθητη και πρωτοπόρος στον περιβαλλοντικό τομέα Νορβηγία; «Πάγωσε» την ανάπτυξή της; Όχι βέβαια! Στην Νορβηγία υπάρχει Υπουργείο Πετρελαίων και Ενέργειας, σε αντίθεση με την υποκριτική ελληνική αντιμετώπιση, που επιβάλλει Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και η Νορβηγία είναι ηγέτιδα στον τομέα της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, χωρίς καμιά έκπτωση στα περιβαλλοντικά της standards.

Πάγωσε η Γερμανία την εκμετάλλευση του ορυκτού της πλούτου; Με διαδικασίες express εγκρίθηκαν οι άδειες και θα λειτουργήσει σύντομα ορυχείο χρυσού στο Βραδεμβούργο. Καλές οι «οικολογικές» οργανώσεις, όπου αλλού ανά την υφήλιο, μερικές τις χρηματοδοτούνε κιόλας, -γιατί άραγε; σε άλλα ζητήματα δεν τους βλέπω τόσο ευαίσθητους - αλλά μακριά από τη χώρα τους. 

Αυτό που έπρεπε να γίνει και έγινε, είναι η θέσπιση αυστηρών όρων και κανόνων. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν θεσπιστεί και ισχύουν τα αυστηρότερα μέτρα παγκοσμίως για την ασφαλή περιβαλλοντικά και όχι μόνο λειτουργία των μεταλλευτικών επιχειρήσεων. Κάτι τέτοιο, μπορεί να είναι αποτρεπτικό για τους ευκαιριακούς επενδυτές, αλλά διασφαλίζει την περιβαλλοντική προστασία, επιβάλλοντας σε όσους ασχοληθούν σοβαρά με το αντικείμενο να εφαρμόσουν τις πιο καινοτόμες και ακριβές νέες τεχνολογίες, μειώνοντας το κέρδος, αλλά εξασφαλίζοντας την βιώσιμη λειτουργία της επιχείρησης και την περιβαλλοντική αειφορία, ταυτόχρονα με την κοινωνική ανάπτυξη και ευημερία. 

Ο προσεκτικός σχεδιασμός της μεθόδου εκμετάλλευσης και κατεργασίας, ο υπολογισμός των αποθεμάτων, η χρήση κατάλληλου μηχανικού εξοπλισμού, η ανακύκλωση των μετάλλων, αυτά είναι που θα εξασφαλίσουν αγαστή συνύπαρξη φυσικού και ανθρώπινου περιβάλλοντος, όχι η ματαίωση κάθε μεταλλευτικής, αλλά και γενικότερα βιομηχανικής επένδυσης, που θα κρατήσει μεν το γυπαετό στα δάση, θα ωθήσει όμως τον Έλληνα στα Βέλγικα ορυχεία.

Άλλη λογική: ο ορυκτός πλούτος είναι πεπερασμένος. Άρα δεν τον αγγίζουμε. Είναι λογική αειφόρος αυτή που ισχυρίζεται, ότι οι παρούσες γενιές δεν θα πρέπει να εκμεταλλεύονται αυτόν τον πλούτο προς χάριν των επόμενων; Ποιών επόμενων, ποιος αποφασίζει ποια γενιά θα τον εκμεταλλευτεί και ποιος εγγυάται, ότι θα υπάρχει ζήτηση αυτού του ορυκτού στο μέλλον; Και ποιες άλλες δραστηριότητες είναι αειφόρες με τη στενή έννοια του όρου; Η γεωργία με τα χημικά λιπάσματα, η αλιεία με τους συνεχώς μειούμενους πληθυσμούς ψαριών, ο τουρισμός με την κατασπατάληση εδαφών και την εξάρτησή του από άλλους διεθνείς οικονομικούς παράγοντες, η βιομηχανία.... ποιές; Θα πρέπει να «παγώσουν» τα πάντα;

Σε αντίθεση με άλλες βιομηχανίες, οι μεταλλευτικές επιχειρήσεις είναι εκ των προτέρων αναγκαστικά χωροθετημένες, εκεί όπου υπάρχει το κοίτασμα. Δεν θα έπρεπε οι τοπικές κοινωνίες να αισθάνονται ευτυχείς, μόνο και μόνο γιατί, εκτός των άλλων, έχουν εκ γενετής «προίκα», μπορούν να εκμεταλλευτούν και αυτό τον τρόπο ανάπτυξης και αυτή την πηγή εισοδήματος; Πως μπορεί να μην είναι άμεσα αντιληπτό, ότι πλεονεκτούν έναντι άλλων περιοχών; Δεν θα έπρεπε να παλεύουν μόνο για την ασφαλέστερη εγκατάσταση και λειτουργία της μεταλλευτικής επιχείρησης στην περιοχή τους, μόνο για περισσότερα ανταποδοτικά οφέλη, μόνο για περισσότερες θέσεις δουλειάς;

Μεγιστοποιούνται, διογκώνονται οι πιθανές και απίθανες περιβαλλοντικές επιπτώσεις για την τρομοκράτηση των τοπικών κοινωνιών, από μερίδα ψευτοοικολόγων. Δείχνουν  το δέντρο και κρύβουν το δάσος, στην κυριολεξία αυτή τη φορά. Τονίζουν οι «οικολογικές» οργανώσεις την έκταση του δάσους που θα πρέπει να αποψιλωθεί και αποκρύπτουν επιμελώς το ποσοστό της συνολικής δασικής έκτασης, που τελικά θα αποψιλωθεί. Ένα τετραγωνικό μέτρο είναι πάρα πολύ, όταν η συνολική έκταση είναι δύο, αλλά δέκα χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα φαίνονται πολλά σαν αριθμός, αλλά είναι σταγόνα στον ωκεανό, όταν η συνολική έκταση είναι εννιακόσιες χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα. Όλα είναι σχετικά, αλλά με την ισχύουσα «οικολογική» ελληνική λογική μεγενθύνονται στο βωμό της προσπάθειας ματαίωσης των  πάντων.

Παρουσιάζονται περιπτώσεις περιβαλλοντικών αστοχιών μεταλλείων τριτοκοσμικών, αλλά και στις Η.Π.Α. ακόμη και δεν αναδεικνύονται, πολλές φορές αποκρύπτονται κιόλας, περιπτώσεις δεκάδων μεταλλείων που λειτουργούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτω από την αυστηρή περιβαλλοντική νομοθεσία της, ενταγμένων άριστα στο περιβάλλον, σε αγαστή συνύπαρξη με άλλες δραστηριότητες, συνεισφέροντας στην ευημερία των τοπικών κοινωνιών.

Το εγκληματικό στην ελληνική πραγματικότητα είναι, ότι οι «οικολογικές» οργανώσεις στην «προσπάθειά τους να σώσουν το περιβάλλον», όταν πραγματικά οι ενέργειές τους έχουν αυτό το σκοπό και όχι άλλα δικά τους συμφέροντα, καταλήγουν να καταστρέφουν τον Άνθρωπο.

Αειφόρος μεταλλεία δεν είναι η ανύπαρκτη μεταλλεία. Αειφόρος μεταλλεία είναι αυτή, που λειτουργεί «εκπαιδευμένη» από τα λάθη του παρελθόντος, αποφεύγοντάς τα, αυτή που λειτουργεί με σύγχρονα μέσα, με το μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, με την βέλτιστη αποκατάσταση ήδη αξιοποιημένων περιοχών, κοινωνικά ευαισθητοποιημένη, με τα τελευταία πρότυπα στον τομέα υγιεινής και ασφάλειας, με τις πλέον καινοτόμες τεχνολογίες, με τα τελειότερα εξορυκτικά μέσα, αυτή που επενδύει στην έρευνα για τη βελτίωση των τεχνικών εξόρυξης και κατεργασίας. Αυτή, που θα προσφέρει στην ευημερία της τοπικής κοινωνίας, με το ελάχιστο κόστος.

Σεβαστά τα δικαιώματα του δρυοκολάπτη του χλωρού ή της πιτυοκάμπης, αλλά αυτά αν χάσουν το 2% του δάσους που ζουν και θα αποψιλωθεί, δεν θα αποδημήσουν, θα πάνε δίπλα, στο υπόλοιπο 98%, για να τραφούν μαζί με τα παιδιά τους, ενώ ο Έλληνας πολίτης, αν δεν μπορέσει να θρέψει την οικογένειά του στον τόπο του, που έχει μαραζώσει από την αποβιομηχάνιση, θα μεταναστεύσει χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά απ’ την Ελλάδα και θα ρίξει μαύρη πέτρα πίσω του......

Ασφαλώς και πρέπει το Περιβάλλον να προστατευθεί από την ανεξέλεγκτη και αδηφάγα βιομηχανική δραστηριότητα, αλλά ποιος θα προστατέψει επιτέλους τον Άνθρωπο από την ανεξέλεγκτη, ασύδοτη, μονολιθική «οικολογική» δραστηριότητα;

Αναγνώστρια