ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΧΡΥΣΟΥ ΣΤΟ Δ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ: ΤΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΣΚΟΥΡΙΕΣ (Ο ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ANTIGOLD) ΘΑ ΚΑΘΟΡΙΣΟΥΝ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Ή ΕΜΕΙΣ?

Του Αθ. Καρίνα Μεταλλειολόγου Μηχανικού - Γεωτεχνικού

Τα αρχαιολογικά ευρήματα στις Σκουριές είναι η αδιαμφισβήτητη απόδειξη της μακρόχρονης ιστορία του τόπου μας στη μεταλλευτική δραστηριότητα. 

Τα ευρήματα αυτά που ήταν κρυμμένα, θαμμένα κυριολεκτικά, στην περιοχή των Σκουριών, δεν θα έβλεπαν το φως του ήλιου εάν δεν εκτελούνταν στην περιοχή οι προπαρασκευαστικές εργασίες εκμετάλλευσης του κοιτάσματος των Σκουριών. 

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι χάρη σε αυτές τις εργασίες της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. εντοπίστηκαν και αναδείχθηκαν τα εν λόγω αρχαιολογικά ευρήματα και θα έχουμε τη δυνατότητα να τα γνωρίσουμε εμείς και οι μελλοντικές γενιές, εάν ληφθούν οι ενδεδειγμένες αποφάσεις.

Είναι αλήθεια ότι για τους antigold τα αρχαιολογικά ευρήματα των Σκουριών παίζουν το ρόλο του από μηχανής θεού, αφού είχαν εξαντλήσει όλα τα επιχειρήματα και τα σοφίσματα που θα μπορούσε να σκευφτεί ανθρώπινος νους και ήταν έτοιμοι να εγκαταλείψουν τις προσπάθειές τους για τις Σκουριές, όταν εντοπίστηκαν τα εν λόγω αρχαιολογικά ευρήματα και αναπτέρωσαν το ηθικό τους, ελπίζοντας ότι το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) θα κάνει για λογαριασμό τους ότι δεν έκανε το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).

Στη χώρα μας εντοπίζονται αρχαιολογικά ευρήματα σχεδόν σε όλη την επικράτεια, με αποτέλεσμα να ανακύπτουν διαφόρων ειδών κωλύματα κατά την υλοποίηση έργων, ιδιωτικών και δημόσιων, από το σύγχρονο άνθρωπο. 

Τα αρχαιολογικά ευρήματα ποικίλουν ως προς την αρχαιολογική αξία τους και γι’ αυτό αντιμετωπίζονται κατά περίπτωση και με διαφορετικό τρόπο από τις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού. 

Επιπροσθέτως και σε συνδυασμό με την αρχαιολογική αξία των ευρημάτων, αξιολογείται η αξία της σύγχρονης ανθρώπινης δραστηριότητας. 

Στις περιπτώσεις που είναι δυνατόν να παρακαμφθεί η θέση του αρχαιολογικού ευρήματος και να διατηρηθεί στη θέση του, λαμβάνεται απόφαση τροποποίησης του σχεδιασμού του σύγχρονου έργου. 

Στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατόν να τροποποιηθεί ο σχεδιασμός του σύγχρονου έργου καταβάλλεται προσπάθεια διατήρησης του αρχαιολογικού ευρήματος στη θέση του και ενσωμάτωσής του στο σύγχρονο έργο ή η μετακίνησή του σε κοντική πρόσφορη θέση. 

Τέλος, υπάρχουν και οι ακραίες περιπτώσεις κατά τις οποίες η αρχαιολογική αξία του ευρήματος είναι αμελητέα, οπότε μεταφέρεται σε κάποια αρχαιολογική αποθήκη προς φύλαξη.

Στη συντριπτική πλειοψηφία όμως των περιπτώσεων, με εξαίρεση εξαιρετικής σημασίας και σπάνιες περιπτώσεις, τα αρχαιολογικά ευρήματα αντιμετωπίζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού με κατάλληλο τρόπο ώστε να μην σταθούν εμπόδιο στη δραστηριότητα του σύγχρονου ανθρώπου. 

Είτε με ανασχεδιασμό του σύγχρονου έργου, είτε με ενσωμάτωση των αρχαιοτήτων στο σύγχρονο έργο, είτε με μετάθεση των αρχαιοτήτων, είτε με απομάκρυνση και αποθήκευσή τους εκτός του εργοταξίου, βρίσκεται λύση και δίδεται διέξοδος στην υλοποίηση του σύγχρονου έργου, ώστε η δραστηριότητα των αρχαίων προγόνων μας να μην είναι εμπόδιο στη δική μας, σύγχρονη δραστηριότητα.

Στην προκειμένη περίπτωση των Σκουριών, η βέλτιστη λύση θα ήταν να αποφασιστεί από το ΚΑΣ η μετάθεση των αρχαιοτήτων εκτός του εργοταξίου και της ζώνης επέμβασης, με κατάλληλο σχεδιασμό ενσωμάτωσής τους σε ένα αρχαιολογικό – τεχνολογικό πάρκο, το οποίο να λειτουργήσει προοδευτικά με την εξέλιξη των έργων στις Σκουριές. 

Ο τόπος μας δεν πρέπει να απαρνηθεί την ιστορία του. Αντίθετα, θα πρέπει να την καταγράψει και να την αναδείξει. Η μεταλλευτική δραστηριότητα στη ΒΑ Χαλκιδική είναι το παρελθόν της, το παρόν και το μέλλον της και οι κάτοικοί της είμαστε περήφανοι γι’ αυτή.

Με εκτίμηση,

Αθανάσιος Γ. Καρίνας