ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΧΡΥΣΟΥ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ: ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ "ΠΡΟΒΛΗΜΑ" ΤΗΣ ΣΚΟΝΗΣ ΤΩΝ ΣΚΟΥΡΙΩΝ... ΜΙΑ ΥΠΕΡΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Του Αθανάσιου Καρίνα Μεταλλειολόγου Μηχανικού - Γεωτεχνικού

Όπως είναι γνωστό, ένα από τα «ισχυρά επιχειρήματα» των αντιδρώντων (antigold) στην υλοποίηση της μεταλλευτικής επένδυσης χρυσού στη ΒΑ Χαλκιδική και ειδικότερα στο μεταλλείο των Σκουριών, το οποίο βρίσκεται πλησίον της Μεγάλης Παναγίας, αφορά στην παραγόμενη σκόνη κατά τη λειτουργία του μεταλλείου.

Πιο συγκεκριμένα, το επιχείρημα των αντιδρώντων συνοψίζεται στο ότι, κατά την εκτίμηση και τις θεωρήσεις τους, η ποσότητα της παραγόμενης σκόνης από την μεταλλευτική δραστηριότητα (εξόρυξη, φόρτωση, μεταφορά επεξεργασία και απόθεση) θα είναι τεράστια (βλέπε συνημμένη φωτογραφία 1),

με αποτέλεσμα να υποβαθμιστεί η ποιότητα του αέρα, με μικροσωματίδια, τα οποία θα εισπνέονται, τόσο από τους εργαζόμενους, όσο και από τους κατοίκους – επισκέπτες των όμορων περιοχών, αφενός και αφετέρου τα μικροσωματίδια αυτά που θα παράγονται σε τεράστιες ποσότητες, κατά την εκτίμηση και τις θεωρήσεις των αντιδρώντων, θα είναι τέτοιας σύστασης και μεγέθους, που θα προκαλούν καρκίνο σε όσους τα εισπνέουν. 

Συμπερασματικά, η εκτίμηση των antigold είναι ότι, κατά τη λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών, εξαιτίας της ποσότητας και της ποιότητας της παραγόμενης σκόνης και ειδικότερα των μικροσωματιδίων που θα περιλαμβάνει, τίθεται σε κίνδυνο η δημόσια υγεία.

Σχετικά με το ανωτέρω antigold «επιχείρημα» έχουνε γραφτεί πολλά τα τελευταία χρόνια, από συγκεκριμένα δημοσιογραφικά μέσα, τα οποία εν γένει είναι συμπολιτευόμενα με την κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. 

Τελευταίο, σχετικό, δημοσίευμα είναι αυτό της «Εφημερίδας των Συντακτών», η οποία, στις 23-07-2018 ανήρτησε στην ηλεκτρονική της έκδοση, άρθρο με τίτλο «SOS για χιλιάδες τόνους καρκινογόνων ρύπων από τις Σκουριές», όπου παρατίθεται η επιχειρηματολογία του Παρατηρητηρίου Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων, στο οποίο αρθρογραφεί κυρίως ο γνωστός, σε όλους όσους ασχολούνται με το θέμα, κ.  Τόλης Παπαγεωργίου.

Επί του εν λόγω άρθρου και των σχετικών antigold ισχυρισμών, απάντησε η Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., δια της κας Έρικας Ξηρουχάκη, διευθύντριας Εταιρικής Επικοινωνίας, με επιστολή προς την «Εφημερίδα των Συντακτών», η οποία δημοσιοποιήθηκε εχθές, 07-08-2018. Στην εν λόγω επιστολή, παρουσιάζεται το σύνολο των επιχειρημάτων της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., τα οποία αντλούνται από:

1. την εγκεκριμένη, από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.),

2. τους αντίστοιχους εγκεκριμένους Περιβαλλοντικούς Όρους που διέπουν την αδειοδότηση και τη λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών,

3. την έρευνα ανεξάρτητης επιστημονικής αρχής για πιθανή παρουσία καρκινογόνων μικροσωματιδίων στο μεταλλείο των Σκουριών, σύμφωνα με την οποία δεν εντοπίστηκε κανένας κίνδυνος,

4. τις εγκρίσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), τόσο της Μ.Π.Ε., όσο και του σχετικού Προσαρτήματος της Τεχνικής Μελέτης,

5.τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), με τις οποίες έχουνε απορριφθεί οι ισχυρισμοί των antogold και έχουν γίνει αποδεκτά τα επιχειρήματα της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε..

Από την εν λόγω επιστολή - απάντηση της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. συνάγεται πως δεν τίθεται κανένα ζήτημα ως προς την ποσότητα και την ποιότητα της σκόνης που εκτιμάται ότι θα παράγεται κατά τη λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών.

Αυτά είναι τα δεδομένα...

Τα δεδομένα αυτά, και τα μεν και τα δε, βασίζονται σε παραδοχές, θεωρήσεις και εκτιμήσεις, οι οποίες θα πρέπει να επιβεβαιωθούν στην πράξη, κατά τη λειτουργία του μεταλλείου. 

Ο επενδυτής λέει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, οι antigold λένε ότι υπάρχει πρόβλημα, το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής έχει αδειοδοτήσει, άρα και αυτό λέει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα και τέλος το Συμβούλιο της Επικρατείας αποδέχεται τις θέσεις της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., άρα και αυτό λέει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα.

Εάν μιλούσαμε με ποδοσφαιρικούς όρους . . . θα λέγαμε ότι το σκορ είναι 3 - 1, υπέρ της λειτουργίας του μεταλλείου των Σκουριών!!!

Όμως δεν μιλάμε για ποδόσφαιρο. Μιλάμε για την υγεία των πολιτών, κυρίως του Δήμου Αριστοτέλη!!!

Τα ανωτέρω αφορούν στα χαρτιά!!! Ας δούμε όμως και κάτι πιο πρακτικό . . .

Οι ανωτέρω θέσεις, του επενδυτή, των antigold, του ΥΠΕΝ και του ΣτΕ, βασίζονται σε εκτιμήσεις της κατάστασης που θα διαμορφωθεί όταν θα λειτουργήσει το μεταλλείο των Σκουριών. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποια θα είναι η κατάσταση που θα διαμορφωθεί στην πραγματικότητα. Μόνον εκτιμήσεις μπορούν να γίνουν στην παρούσα φάση.

Ωστόσο, θα πρέπει να ληφθεί μία απόφαση... Να λειτουργήσει το μεταλλείο των Σκουριών ή όχι;

Προσπαθώντας να απαντήσουμε στο ερώτημα, με κριτήριο το «πρόβλημα» της σκόνης που τίθεται από τους αντιδρώντες, μπορούμε να πούμε τα εξής :

Οι εκτιμήσεις, του επενδυτή, του ΥΠΕΝ και του ΣτΕ, οι οποίες γίνονται στην παρούσα φάση, πριν από τη λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών, συγκλίνουν στο ότι δεν θα υφίσταται πρόβλημα. Εξαίρεση αποτελεί η εκτίμηση των antigold, η οποία ενδεχομένως να επιβεβαιώνει τον κανόνα.

Το σημαντικό όμως είναι ποιος θα επαληθευθεί στην πραγματικότητα, κατά την λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών. Αυτό για να το μάθουμε, ένας τρόπος υπάρχει. 

Να λειτουργήσει το μεταλλείο των Σκουριών και παράλληλα να διενεργούνται λεπτομερείς μετρήσεις καταγραφής της ποσότητας και της ποιότητας των εκπεμπομένων μικροσωματιδίων και όλων των σωματιδίων, από την πηγή και μέχρι αποστάσεως όπου θα εκμηδενίζεται πλήρως η παρουσία τους, ώστε να αξιολογείται η κατάσταση, από την πρώτη ημέρα λειτουργίας του μεταλλείου των Σκουριών και διαρκώς και αδιαλείπτως, προς επιβεβαίωση των παραδοχών, θεωρήσεων και κυρίως των εκτιμήσεων ως προς την ποιότητα του αέρα που θα εισπνέεται από τους εργαζόμενους και από τους πολίτες και επισκέπτες του Δήμου Αριστοτέλη, προκειμένου, άμεσα και εγκαίρως, να λαμβάνονται τα ενδεδειγμένα μέτρα προστασίας και πρόληψης, προς διασφάλιση της δημόσιας υγείας.

Η μεθοδολογία είναι απλή . . . δρώ, μετρώ, επεμβαίνω, εάν χρειαστεί ! ! !

Και πως μπορώ να επέμβω, εάν διαπιστωθεί, κατά τη λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών, από τις μετρήσεις καταγραφής της ποιότητας του αέρα, ότι υφίσταται πρόβλημα ;

Εάν, ενώ λειτουργεί το μεταλλείο των Σκουριών, η επιτροπή παρακολούθησης των παραμέτρων της ατμόσφαιρας και γενικότερα του περιβάλλοντος, η οποία προτείνεται να απαρτίζεται από πολίτες του Δήμου Αριστοτέλη, με διετή θητεία, διαπιστώνει υπέρβαση των επιτρεπομένων συγκεντρώσεων σωματιδίων, κάθε είδους, τότε :

1. Θα διακόπτεται αυτομάτως η λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών, μέχρι να επανέλθουν τα επίπεδα της ατμόσφαιρας σε αποδεκτά επίπεδα, ή να μεταβληθούν οι καιρικές συνθήκες, οι οποίες θα επιβαρύνουν το φαινόμενο (ξηρασία, άνεμοι κ.λπ.). Θα εξετάζονται τα αίτια πρόκλησης του προβλήματος. Θα λαμβάνονται μέτρα.

2. Θα επιβάλλεται κατάλληλος χρονισμός των εργασιών εξόρυξης, ώστε να ελαχιστοποιείται η ταυτόχρονη παραγωγή σκόνης από πολλές πηγές.

3. Θα εξεταστεί η χρήση στρωμάτων περιορισμού της εκτόξευσης τεμαχίων και σκόνης πετρώματος (blasting mats), τα οποία δύνανται να τοποθετούνται σε συνδυασμό με δοχεία νερού, στις θέσεις της εξορυκτικής εργασίας και ειδικότερα στα μέτωπα εξόρυξης με εκρηκτικές ύλες (βλέπε συνημμένη φωτογραφία 2).

4. Θα εξεταστεί η κατασκευή μεγάλων στεγάστρων, κελύφων προφύλαξης (mining storage dome), των σωρών μεταλλεύματος και των θέσεων επεξεργασίας, ώστε να ελαχιστοποιείται η παραγωγή και η διάχυση της σκόνης, κατά την εκτέλεση των εργασιών φόρτωσης - εκφόρτωσης, και λόγω της δράσης των ανέμων επί των σωρών μεταλλεύματος, αφού, ως γνωστόν, οι σωροί μεταλλεύματος αποτελούν μία συγκεντρωμένη πηγή παραγωγής σκόνης (βλέπε συνημμένες φωτογραφίες 3α και 3β).

5. Θα γίνεται διαβροχή, επιπλέον και επιπροσθέτως της προβλεπόμενης, όλων των οδών και των μετώπων εργασίας (βλέπε συνημμένη φωτογραφία 4).

6. Θα γίνεται αξιολόγηση της κατάστασης, μετά την εφαρμογή των ανωτέρω μέτρων, είτε μεμονωμένα,  είτε σε συνδυασμό, είτε και όλα μαζί.

7. θα λαμβάνεται απόφαση, από το αρμόδιο υπουργείο (ΥΠΕΝ), για την περαιτέρω λειτουργία ή διακοπή της λειτουργίας του μεταλλείου των Σκουριών.

Είναι παραπάνω από σίγουρο ότι σήμερα, η επιστήμη και η τεχνολογία, μας παρέχουν πλήθος εργαλείων και μέσων, με τα οποία μπορούμε να παρακολουθούμε μία κατάσταση, να εντοπίζουμε, άμεσα και έγκαιρα, ενδεχόμενο πρόβλημα, ή απόκλιση από τις προβλεπόμενες συνθήκες και να επεμβαίνουμε κατάλληλα, με τη λήψη των ενδεδειγμένων, κάθε φορά, διορθωτικών μέτρων, ενώ δεν αποκλείεται και η αναστολή της άδειας λειτουργίας του μεταλλείου των Σκουριών, εάν αυτό κριθεί απαραίτητο από το αρμόδιο ΥΠΕΝ, το οποίο έχει τον τελευταίο και καθοριστικό λόγο, προς προστασία της δημόσιας υγείας.

Συνεπώς, από τα ανωτέρω συνάγεται ότι υπάρχουν τεχνικές λύσεις και επιστημονικές μεθοδολογίες, με τις οποίες δύναται να αντιμετωπισθεί το όποιο «πρόβλημα» σκόνης εκδηλωθεί και διαπιστωθεί κατά τη λειτουργία του μεταλλείου των Σκουριών, ως απόκλιση των εκτιμήσεων που γίνονται σήμερα.

Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση, εκ μέρους της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, να ολοκληρωθεί η συγκεκριμένη επένδυση και να λειτουργήσει το μεταλλείο και η μεταλλουργία χαλκού - χρυσού.

Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει... δέκα μέρες κοσκινίζει, λένε στα χωριά της ΒΑ Χαλκιδικής!!!

Οι πολίτες του Δήμου Αριστοτέλη θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι οι δημοτικές και εθνικές εκλογές, είναι προ των πυλών... Όλοι μας θα πρέπει να θυμηθούμε!!!

Ο Δήμος Αριστοτέλη είναι πεδίον δόξης λαμπρόν!!! Δεν υπάρχει περιθώριο για άλλη χαμένη πενταετία!!!!

Η μόνη προϋπόθεση για να πετύχουμε είναι να είμαστε μονοιασμένοι ! ! !

Συμφιλίωση, επ’ ωφελεία όλων ! ! !

Με εκτίμηση

Αθανάσιος Γ. Καρίνας