ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΧΡΥΣΟΥ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ: ΜΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜATIKOY ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΕΘΝΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Στις αρχές Ιουνίου 2019 είδαν το φως της δημοσιότητας τα αποτελέσματα μίας διεθνούς έρευνας, με αντικείμενο την πολυπλοκότητα που υφίσταται στη λειτουργία επιχειρήσεων σε επιμέρους χώρες, την οποία έρευνα πραγματοποίησε o όμιλος TMF (TMF Group – TMF : πολυεθνική εταιρεία παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών, με έτος ίδρυσης το 1988 και έδρα στο Άμστερνταμ, η οποία λειτουργεί 125 γραφεία, σε 83 χώρες και περιοχές διακριτής δικαιοδοσίας, απασχολεί περίπου 7.000 άτομα και παρέχει υπηρεσίες σε περισσότερους από 15.000 πελάτες, σε μια παγκόσμια αγορά 10 δισεκατομμυρίων ευρώ).

Η έρευνα που πραγματοποίησε η TMF, στα πλαίσια των δραστηριοτήτων της και προς υποστήριξη των πελατών της, ώστε αυτοί να επενδύουν και να λειτουργούν τις επιχειρήσεις τους, σε διεθνές επίπεδο, ασφαλώς και αποδοτικώς, αφορούσε στην αξιολόγηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και ειδικότερα της πολυπλοκότητας του επιχειρείν, σε 76 περιοχές ενδιαφέροντος, μεταξύ των οποίων ήταν και η Ελλάδα.

Σε αυτές τις 76 περιοχές ενδιαφέροντος αποτυπώθηκε από την TMF η κατάσταση του υφιστάμενου επιχειρηματικού περιβάλλοντος ως προς τους εξής τρεις τομείς:

α. στο κανονιστικό πλαίσιο και στα πρόστιμα μη συμμόρφωσης,

β. στα λογιστικά πρότυπα και στο φορολογικό πλαίσιο και

γ. στο πλαίσιο πρόσληψης, αμοιβής και απόλυσης των εργαζομένων.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας, οι δέκα χώρες – περιοχές ενδιαφέροντος, με το περισσότερο και το λιγότερο πολύπλοκο επιχειρηματικό περιβάλλον, δίδονται στον επόμενο πίνακα, απόσπασμα του πίνακα «The Global Business Complexity Index 2019» που παρουσίασε η TMF στη σχετική έκθεσή της.

Από τον ανωτέρω πίνακα συνάγεται ότι η Ελλάδα, η χώρα μας, βρίσκεται στην 1η θέση παγκοσμίως, δηλαδή στη χειρότερη, με το πολυπλοκότερο, δυσμενέστερο, επιχειρηματικό περιβάλλον διεθνώς, μεταξύ των 76 περιοχών ενδιαφέροντος που εξετάστηκαν από την TMF στα πλαίσια της εν λόγω έρευνάς της.

Η εξήγηση που δίνουν οι συνεργάτες της TMF στην Ελλάδα για τη δυσμενή «πρωτιά» της χώρας μας στην εν λόγω αξιολόγηση είναι η αναμενόμενη:

«Η ραγδαία μεταβαλλόμενη νομοθεσία σε συνδυασμό με τους περίπλοκους νόμους στην αγορά εργασίας τοποθετούν την Ελλάδα στην κορυφή της κατάταξης», συμπληρώνοντας, «Κάθε εβδομάδα νέες αποφάσεις και νόμοι επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες λειτουργούν, κρατούν βιβλία, σχεδιάζουν το μέλλον τους και επικοινωνούν με τους πελάτες» και εξειδικεύοντας ότι η υφιστάμενη ελληνική νομοθεσία είναι ήδη πολύπλοκη, ενώ νέα μέτρα υιοθετούνται συνεχώς, με αποτέλεσμα, σε ορισμένες περιπτώσεις, για το ίδιο ζήτημα να καταγράφονται πολλαπλοί νόμοι, οι οποίοι έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους, κατάσταση την οποία είναι δύσκολο να διαχειριστεί μία επιχείρηση, αφού δυσκολεύεται να επιλέξει με ποιον εκ των νόμων που ισχύουν συγχρόνως να συμμορφωθεί.

Επισημαίνεται επίσης στην εν λόγω έκθεση της TMF ότι επιβαρυντικός παράγοντας στη διαμόρφωση του πολύπλοκου επιχειρηματικού περιβάλλοντος είναι και το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν παράσχει στους επενδυτές και επιχειρηματίες επαρκή καθοδήγηση, πάντα, γεγονός που δυσκολεύει τις ξένες επιχειρήσεις στο να «προσανατολιστούν».

Τέλος, γίνεται μνεία στον τομέα των εργασιακών σχέσεων, για τον οποίο αναφέρεται ότι η Ελλάδα αποτελεί κράτος κοινωνικής πρόνοιας με υποχρεωτικά επιδόματα Χριστουγέννων και Πάσχα, ασφάλιση, καθώς επίσης έξοδα μεταφοράς και φοροελαφρύνσεις για έγγαμους με παιδιά, υπογραμμίζεται δε ότι υπάρχουν περιορισμοί στις προσλήψεις και επισημαίνεται ότι αν και το σύστημα επιδομάτων έχει απλοποιηθεί τα τελευταία δύο χρόνια, η νομοθεσία για τις προσλήψεις αλλάζει συχνά και πολλές φορές εφαρμόζεται αναδρομικά. Η πλήρης έκθεση παρουσίασης των αποτελεσμάτων της έρευνας είναι διαθέσιμη εδώ.

Ενθαρρυντικό στοιχείο του ανωτέρω πίνακα είναι το ότι η Γερμανία, η οποία ως γνωστόν αποτελεί μία εξαιρετικά ισχυρή και εξωστρεφή οικονομία, με σταθερά υψηλές επενδύσεις, βρίσκεται επίσης ψηλά στην εν λόγω κατάταξη και κατέχει την έβδομη θέση, με το περισσότερο πολύπλοκο επιχειρηματικό περιβάλλον, μόλις 6 θέσεις μετά την Ελλάδα.

Η πολυπλοκότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην Γερμανία έγκειται, σύμφωνα με την TMF, στο ότι διέπεται από αυξημένο και αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο (νομοθεσία κλπ), το οποίο εξελισσόμενο, γίνεται ακόμη αυστηρότερο, ενσωματώνοντας τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς κανονισμούς, προς επίτευξη της στόχευσης οι επιχειρήσεις να γίνονται περισσότερο διαφανείς.

Επομένως, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι η πολυπλοκότητα στο επιχειρηματικό περιβάλλον, έτσι όπως την προσεγγίζει η TMF, δεν είναι απαγορευτικός ή έστω ανασταλτικός παράγοντας για την επιχειρηματική δραστηριότητα και την ισχυροποίηση της οικονομίας σε μία χώρα.

Στην Ελλάδα, παρότι διανύσαμε, αισίως (;), 10 χρόνια μνημονίων και αλλεπάλληλων μεταρρυθμίσεων επί παντός επιστητού, καθ’ υπόδειξη των δανειστών μας (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) και των ευρωπαίων εταίρων μας (Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωζώνη), με απώτερο στόχο τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητά της, η κατάσταση που διαμορφώνεται και αποτυπώνεται στην προαναφερθείσα έρευνα είναι ζοφερή και κάθε άλλο παρά αισιοδοξία εμπνέει, τόσο σε όσους δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στην Ελλάδα, οι οποίοι βιώνουν την κατάσταση από πρώτο χέρι και δεν χρειάζονται έρευνες για να το αντιληφθούν και να το συνειδητοποιήσουν, όσο και σε όσους, εκτός Ελλάδας, εξετάζουν το ενδεχόμενο να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά στην Ελλάδα.

Είναι αντιληπτό και κατανοητό από όλους ότι, η κατάσταση που διαμορφώνεται σήμερα στην χώρα μας ως προς το επιχειρηματικό περιβάλλον, αλλά και γενικότερα, είναι απόρροια του συνδυασμού και της σύνθεσης της πολιτικής που ασκήθηκε τα τελευταία χρόνια, από την απερχόμενη κυβέρνηση στο πλαίσιο των μνημονίων που δεσμεύουν τη χώρα μας.

Η χώρα μας, μοιάζει με καράβι, έμφορτο, με πολύτιμο εμπόρευμα, το οποίο έπεσε σε καταιγίδα, αφού δεν είχαν ληφθεί υπόψη ή καλύτερα είχαν αγνοηθεί τα σχετικά προγνωστικά και ο καπετάνιος, χωρίς να έχει συγκεκριμένο και σαφές σχέδιο αντιμετώπισης της καταιγίδας ή και γνώσεις - εμπειρία, διαπιστώνοντας την αδυναμία του και ενδεχομένως την ανεπάρκειά του, για να σώσει το καράβι και κυρίως το εμπόρευμα, απευθύνεται αρχικά για οδηγίες χειρισμών στο κέντρο υποστήριξης, σε εξωτερικούς και απομακρυσμένους παράγοντες, οι οποίοι δεν βιώνουν την καταιγίδα αφενός και αφετέρου ενδιαφέρονται, σχεδόν αποκλειστικά για το πολύτιμο εμπόρευμα.

Ως συνέπεια της αναποτελεσματικότητάς του, στη συνέχεια, ο καπετάνιος απομακρύνεται από τη θέση του, παραδίδοντας το τιμόνι σε έτερο επίδοξο καπετάνιο - σωτήρα του καραβιού, ο οποίος επίσης αποδεικνύεται αναποτελεσματικός κ.ο.κ.. Η καταιγίδα όμως συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, ενώ την καταιγίδα και τις συνέπειές της τις βιώνουν, πρωτίστως, οι επιβαίνοντες στο καράβι και λιγότερο αυτοί που, εκ του μακρόθεν, αγωνιούν, κυρίως για το πολύτιμο εμπόρευμα.

Εύλογα διερωτάται κάποιος . . . Υπάρχει προοπτική ;

Ασφαλώς και μπορεί να υπάρξει προοπτική για την αίσια αντιμετώπιση της καταιγίδας και ειδικότερα της οικονομικής «καταιγίδας», διότι δεν είναι μόνον οικονομική, που πλήττει τη χώρα μας και κυρίως όσους επιμένουν να παραμένουν και να δραστηριοποιούνται εδώ.

Προκειμένου όμως να υλοποιηθεί μία αίσια προοπτική και να επιτευχθεί ο επιθυμητός στόχος, απαιτείται αρχικά η εκπόνηση ενός εθνικού, στρατηγικού, σχεδίου ανάπτυξης, με ορίζοντα δεκαετίας, το οποίο θα πρέπει να ανταποκρίνεται στα υφιστάμενα δεδομένα και όπως αυτά δύναται να εκτιμηθεί ότι θα διαμορφωθούν στο ορατό μέλλον, καθώς και στις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εθνική οικονομία, με μετρήσιμο στόχο την αύξηση (διπλασιασμό) του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων πολιτών, με επιδιωκόμενο οικονομικό στόχο ανάπτυξης το 4-5% κατά μέσο όρο ετησίως.

Το εν λόγω εθνικό, στρατηγικό, σχέδιο ανάπτυξης, δεκαετούς διάρκειας, το οποίο θα προσαρμόζεται, σε ετήσια έως διετή βάση, στις διαμορφούμενες συνθήκες και κυρίως θα επιτρέπει την υλοποίηση μακρόπνοων επενδυτικών σχεδίων, θα πρέπει να συνδυάζει και να συναξιοποιεί στο μέγιστο δυνατό βαθμό τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας, να είναι συγκεκριμένο και σαφές, να θέτει μετρήσιμους, εξαμηνιαίους και ετήσιους στόχους, βάσει συγκεκριμένων δράσεων, υλοποιούμενων υπό συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων, να καλλιεργεί κουλτούρα συνεργασιών μεταξύ των επιμέρους επιχειρηματικών κλάδων (π.χ. μεταλλευτική δραστηριότητα και τουρισμός), και κυρίως, να διαχειρίζεται αποτελεσματικά τις μεταβολές στη δημόσια διοίκηση και στον τρόπο που η δημόσια διοίκηση αλληλεπιδρά με τους υπόλοιπους φορείς, δεδομένου ότι ο συνταγματικός κύκλος της κάθε κυβέρνησης είναι τετραετής.

Ως προς τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχει η χώρα μας, τα οποία εδράζονται στη γεωγραφική θέση της, στη μορφολογία της, στην ιστορία της, καθώς και στη γεωλογία της, θα πρέπει να αναφερθεί ότι υφίστανται πολύ σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης στους τομείς των δικτύων, των μεταφορών, του τουρισμού - πολιτισμού και της εξορυκτικής δραστηριότητας.

Ειδικότερα, ως προς την εξορυκτική δραστηριότητα, θα πρέπει να επισημανθεί ότι ο εν λόγω κλάδος σήμερα συνδράμει στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε ποσοστό 3% (5,4 δισ. ευρώ), ενώ εκτιμάται ότι σχετικά εύκολα και στο πλαίσιο του προαναφερθέντος εθνικού, στρατηγικού, σχεδίου ανάπτυξης, μπορεί να αυξηθεί σημαντικά και να φτάσει στο 10%, συμβάλλοντας έτι περαιτέρω και καθοριστικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας και στην αντιμετώπιση της ανεργίας, η οποία μόλις έπεσε κάτω του 20%, αλλά παραμένει σχετικά υψηλή για τους νέους.

Τονίζεται επίσης ότι η εξορυκτική δραστηριότητα εξασφαλίζει περισσότερες από 100.000 ποιοτικές θέσεις εργασίας πανελλαδικά, οι οποίες μάλιστα βρίσκονται διάσπαρτες στην περιφέρεια, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη των τοπικών οικονομιών και στην οικονομική σύγκλισή τους, συνεισφέρει σημαντικά στις εξαγωγές της χώρας, αφού αυτές ανέρχονται στο ένα δισεκατομμύριο περίπου ετησίως, και επιπροσθέτως ο εξορυκτικός κλάδος λειτουργεί ως μαγνήτης ξένων επενδύσεων, αφού κατά την τελευταία τριετία επενδύονται 300 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο, με προοπτική αξιόλογης αύξησης υπό προϋποθέσεις, οι οποίες σχετίζονται με τους παράγοντες για τους οποίους η χώρα μας κατατάχθηκε στην πρώτη θέση στον κατάλογο της TMF, με το περισσότερο πολύπλοκο επιχειρηματικό περιβάλλον.

Όπως προαναφέρθηκε, ένα από τα βασικά γνωρίσματα του εθνικού, στρατηγικού, σχεδίου ανάπτυξης θα πρέπει να είναι η καλλιέργεια κουλτούρας συνεργασιών μεταξύ των επιμέρους επιχειρηματικών κλάδων και ιδιαίτερα των δυναμικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας, όπως π.χ. της μεταλλευτικής δραστηριότητας και του τουρισμού, βάσει συγκεκριμένων προτάσεων συνανάπτυξης, δημιουργώντας συνέργειες μεταξύ των κλάδων, γεγονός το οποίο θα ευνοήσει συνολικά την ελληνική οικονομία, τόσο σε εθνικό, όσο και σε τοπικό επίπεδο.

Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας μας, τα οποία πηγάζουν από το γεωπεριβάλλον της, με συνύπαρξη και συνανάπτυξη των εν λόγω δύο επιχειρηματικών κλάδων, της μεταλλευτικής δραστηριότητας και του τουρισμού, μπορεί να αναφερθεί το παράδειγμα της Μήλου, όπου οι δύο δραστηριότητες συνυπάρχουν, λειτουργούν και αναπτύσσονται αρμονικά, σε μία λογική «win to win», επ’ ωφελεία όλων, για πάρα πολλά χρονιά. Αντίστοιχα τέτοια παραδείγματα υπάρχουν και σε άλλες χώρες, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν παραδείγματα προς μίμηση.

Με αφορμή και την προαναφερθείσα αξιολόγηση της TMF ως προς την πολυπλοκότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στη χώρα μας, αναδεικνύεται ότι είναι αδήριτη και επιτακτική η ανάγκη για τη χώρα μας να εκπονηθεί και να τεθεί σε εφαρμογή άμεσα, ένα εθνικό σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης της χώρας, με μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα υλοποίησης, το οποίο θα στοχεύει στην αξιοποίηση των στρατηγικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων μας, ενισχύοντας την εξωστρέφεια, δια της παραγωγής διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων, ενώ συγχρόνως θα πρέπει να ενσωματώνει όλα τα σύγχρονα δεδομένα που διαμορφώνονται σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο, επιδιώκοντας την επίτευξη του υψηλότερου, κατά το δυνατόν, οικονομικού πολλαπλασιαστή για τις τοπικές οικονομίες και για τη χώρα μας συνολικά.

Αναντίρρητα, ο τομέας της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων συνιστά ένα στρατηγικό συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, δεδομένου ότι το υπέδαφός της είναι σχετικά πλούσιο σε ποικίλα μεταλλεύματα, τόσο πλούσιο μάλιστα που την καθιστά ως μία από τις πιο προνομιούχες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ επιπροσθέτως εκτιμάται συντηρητικά ότι διαθέτει και σημαντικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, από την έως σήμερα, σχετικά περιορισμένη, εξορυκτική δραστηριότητα, η Ελλάδα είναι 1η στην παραγωγή περλίτη στην Ευρώπη και 2η στον κόσμο, καλύπτοντας το 32% της παγκόσμιας παραγωγής, 1η στην παραγωγή μπεντονίτη στην Ευρώπη και 3η στον κόσμο, καλύπτοντας το 7,5% της παγκόσμιας παραγωγής, 4η στην παραγωγή μαγνησίτη στην Ευρώπη και 9η στον κόσμο, 4η στην παραγωγή μαρμάρων στην Ευρώπη και 8η στον κόσμο, 1η στην παραγωγή νικελίου στην Ευρώπη και 13η στον κόσμο καλύπτοντας το 49% της ευρωπαϊκής παραγωγής, και 6η στην παραγωγή αλουμινίου στην Ευρώπη, ενώ εντάσσεται στις 10 πρώτες χώρες του κόσμου με τα μεγαλύτερα αποθέματα βωξίτη.

Επίσης, η Ελλάδα διαθέτει αξιόλογα κοιτάσματα χρυσού, αργύρου και χαλκού, όπως αυτά στην ΒΑ Χαλκιδική, όπου με την ολοκλήρωση της υπό υλοποίηση επένδυσης, συμπεριλαμβανομένης της αντίστοιχης μεταλλουργίας, η χώρα μας θα εισέλθει στο club των παραγωγών χωρών χρυσού, εξέλιξη ιδιαίτερης και στρατηγικής σημασίας, με πολυποίκιλα οφέλη, σε πάρα πολλούς τομείς.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη επένδυση, η οποία χρονολογείται από το 2004, ενώ ξεκίνησε να υλοποιείται το 2011, εάν είχε υλοποιηθεί και ολοκληρωθεί με τον προβλεπόμενο στο σχεδιασμό του επενδυτή ρυθμό, θα μπορούσε να έχει αναδειχθεί σε ναυαρχίδα της καμπάνιας της κυβέρνησης στο εξωτερικό για την προσέλκυση νέων, ξένων και μεγάλων, επενδύσεων, τις οποίες τόσο έχει ανάγκη η ελληνική οικονομία.

Πέραν όμως της συνεισφοράς στην εθνική οικονομία της εν λόγω επένδυσης στην εξορυκτική δραστηριότητα, άξια αναφοράς είναι τα πολλαπλά και πολυεπίπεδα ωφελήματά της στην τοπική κοινωνίας και οικονομία της ΒΑ Χαλκιδικής.

Ενδεικτικά αναφέρεται η σημαντική συνεισφορά της στην απασχόληση, αφού σήμερα απασχολούνται περισσότεροι από 1.900 εργαζόμενοι (Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. και εργολάβοι), ενώ επιπλέον έχουν δημιουργηθεί 3.000 έμμεσες θέσεις απασχόλησης στην περιοχή, λόγω της δυναμικής σε οικονομία και εμπόριο, και αναμένεται να δημιουργηθούν 1.000 νέες θέσεις εργασίας από την εντατικοποίηση των εργασιών και με την επανεκκίνηση των εργασιών στο μεταλλείο των Σκουριών, το οποίο τελεί υπό καθεστώς συντήρησης λόγω των καθυστερήσεων στη χορήγηση των σχετικών αδειών ρουτίνας εκ μέρους του δημοσίου.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι χάρη στην εν λόγω επένδυση, η ανεργία μειώθηκε δραστικά στην ΒΑ Χαλκιδική, μείωση η οποία σε ποσοστό υπερβαίνει το 40%, σε σχέση με το 2010.

Επιπροσθέτως, υπογραμμίζεται η σημαντική δυναμική που προσδίδει η υλοποίηση και η λειτουργία της εν λόγω επένδυσης στην τοπική οικονομία, (υπηρεσίες - εμπόριο – τουρισμός), καθώς, ετησίως, καταβάλλονται περίπου 20 εκατομμύρια ευρώ σε αμοιβές των εργαζομένων και άλλα 20 εκατομμύρια ευρώ περίπου σε προμηθευτές και εργολάβους της ΒΑ Χαλκιδικής, ενώ αξιόλογα ποσά (έως 10 εκατομμύρια ευρώ ετησίως) διατίθεντο ή δύναται να διατίθενται, απευθείας προς τον Δήμο Αριστοτέλη, ως αντισταθμιστικά οφέλη, προς αξιοποίησή τους για τη βελτίωση των υποδομών και του βιοτικού επιπέδου συνολικά των δημοτών και των κατοίκων του εν λόγω Δήμου.

Από την παρούσα σύντομη αναφορά των ωφελημάτων της μεταλλευτικής επένδυσης στην ΒΑ Χαλκιδική, δεν θα πρέπει να παραληφθεί η συνεισφορά της στον τομέα του περιβάλλοντος, δεδομένου ότι με την υλοποίηση της εν λόγω επένδυσης επιτυγχάνεται άμεση και μακροπρόθεσμη θωράκιση του περιβάλλοντος, τόσο μέσω συγκεκριμένων έργων και παρεμβάσεων που στοχεύουν στην πλήρη διαχείριση του φαινομένου της όξινης απορροής από την προγενέστερη μεταλλευτική δραστηριότητα στην περιοχή, όσο και μέσω του οριστικού και πλήρους καθαρισμού ολόκληρης της επιφάνειας της Ολυμπιάδας από το σύνολο των αποθέσεων των προηγούμενων εκμεταλλεύσεων, έργο το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό έργο στην Βόρεια Ελλάδα, ενώ επιπροσθέτως δίδεται έμφαση στις αρχές της παράλληλης αποκατάστασης και της μικρότερης δυνατής κατάληψης επιφάνειας των νέων μεταλλευτικών έργων, σε συνδυασμό με την υλοποίηση και τη λειτουργία του Προγράμματος Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης που διενεργείται βάσει μετρήσεων σε πυκνό πλέγμα, 400 και πλέον, σημείων περιβαλλοντικού ελέγχου, μηχανημάτων – οργάνων μέτρησης και καταγραφής των παραμέτρων προσδιορισμού της ποιότητας, της «υγείας», του περιβάλλοντος και της δημοσίευσης όλων των μετρήσεων στο διαδίκτυο, σε φιλική και εύχρηστη διαδικτυακή πλατφόρμα πληροφόρησης των ενδιαφερομένων.

Τα συνοπτικά αναφερόμενα ανωτέρω ωφελήματα της υλοποίησης της μεταλλευτικής επένδυσης στην ΒΑ Χαλκιδική, σε συνδυασμό με το ότι, βάσει εκτιμήσεων του ΙΓΜΕ ως προς τους διαθέσιμους ορυκτούς πόρους της χώρας μας, η τρέχουσα ακαθάριστη αξία των συνολικών μεταλλευτικών αποθεμάτων στο υπέδαφος της Ελλάδας (εκτός κοιτασμάτων υδρογονανθράκων), εκτιμάται, συντηρητικά, σε περίπου 70 δισ. ευρώ, μας επιτρέπουν να συμπεράνουμε ότι ο τομέας της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων της πατρίδας μας δύναται, από μόνος του, να αποτελέσει έναν ισχυρό και καθοριστικό μοχλό δυναμικής ανάκαμψης και κυρίως μακροχρόνιας ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, εθνικής και τοπικής, δεδομένου και του έντονα εξωστρεφούς χαρακτήρα του.

Επομένως, καταρτίζοντας, κατάλληλα προσανατολισμένο και στοχευμένο, και υλοποιώντας το εθνικό, στρατηγικό, σχέδιο ανάπτυξης, η ελληνική οικονομία θα μπει σε έναν ενάρετο κύκλο ανάπτυξης, ενώ δημιουργώντας τους απαιτούμενους μηχανισμούς και θεσμούς, και καλλιεργώντας τη νοοτροπία της συνεχούς εξέλιξης, προσαρμογής και βελτίωσης, θα μπορέσουμε να βγάλουμε το καράβι από την οικονομική «καταιγίδα» στην οποία το έριξαν οι κυβερνώντες τις προηγούμενες δεκαετίες και θα μπορέσουμε να σχεδιάσουμε το μέλλον με μεγαλύτερη ασφάλεια και αισιοδοξία, τόσο για εμάς, όσο και για τις επόμενες γενιές, ενώ συγχρόνως θα διαμορφωθούν και κατάλληλες συνθήκες ώστε να επιστρέψουν τα παιδιά της Ελλάδας που, κατά τα προηγούμενα χρόνια, αναγκάστηκαν ή προτίμησαν, να φύγουν από τη χώρα μας, ώστε το brain drain να μετατραπεί σε brain gain.

Η όποια προοπτική δύναται να διαμορφωθεί, θα πρέπει να διαμορφωθεί από τους επιβαίνοντες στο καράβι, από όσους έχουν παραμείνει στη χώρα, παλεύοντας με τις αντιξοότητες, συμμετέχοντας ενεργά και κριτικά στις επικείμενες εθνικές εκλογές.

Με εκτίμηση,

Αθανάσιος Γ. Καρίνας