ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ ΤΗΝ ΦΟΥΝΤΩΝΕΙ

Για όσους δεν είναι αγρότες, η παγκόσμια έλλειψη προσιτών σε τιμή λιπασμάτων πιθανόν να μοιάζει με ένα «μακρινό» ως και αδιάφορο πρόβλημα. Στην πραγματικότητα όμως, δεν θα αφήσει κανένα νοικοκυριό αλώβητο, ενώ την ίδια στιγμή για τα νοικοκυριά των χωρών του Τρίτου Κόσμου συνεπάγεται υποσιτισμό, πολιτικές αναταραχές – δείτε τι γίνεται στο Ιράν όπου εκατοντάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους, σε μια εκδήλωση δυσαρέσκειας για την αύξηση των τιμών των τροφίμων –έως και ένα νέο προσφυγικό κύμα.

Προς το παρόν οι περισσότεροι εστιάζουν στο πρόβλημα του εγκλωβισμού εκατομμυρίων τόνων σιτηρών στην Ουκρανία λόγω του αποκλεισμού των λιμανιών.

Σύμφωνα με τον διευθυντή του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών στη Γερμανία, περίπου 4,5 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών παραμένουν σε εμπορευματοκιβώτια στα λιμάνια της Ουκρανίας, καθώς δεν μπορούν να μεταφερθούν λόγω μη ασφαλών ή κατειλημμένων θαλάσσιων διαδρομών.

Την ίδια στιγμή οι ρωσικές δυνάμεις «πλιατσικολογούν» τα ουκρανικά γεωργικά μηχανήματα. Για παράδειγμα, 27 αγροτικά μηχανήματα -σπαρτικές και θεριζοαλωνιστικές μηχανές- κλάπηκαν από Ρώσους στρατιώτες από την Μελιτόπολη και μεταφέρθηκαν στην Τσετσενία.

Υπενθυμίζουμε ότι η Ουκρανία είναι ένας από τους κορυφαίους παραγωγούς σιταριού στον κόσμο, καθώς και σημαντικός παραγωγός καλαμποκιού, με εξαγωγές στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Ειδικά όσον αφορά τη τελευταία, πολλές χώρες της Βόρειας Αφρικής, είναι στην κυριολεξία εξαρτημένες από το σιτάρι χαμηλού κόστους της Ουκρανίας.

Αλλά και για τον ανεπτυγμένο κόσμο υπάρχουν επιπτώσεις. Μπορεί να μην αναμένεται –τουλάχιστον προς το παρόν- να λείψουν τρόφιμα από τα ράφια των σούπερ μάρκετ χωρών που είναι διαχρονικά εξαγωγείς αγροδιατροφικών προϊόντων, εντούτοις οι υψηλές τιμές καθιστούν ολοένα και περισσότερα προϊόντα απρόσιτα σε μια σημαντική μερίδα καταναλωτών.

Γι’αυτό άλλωστε στην ετήσια συνάντηση της G7, στην οποία παρευρέθηκαν και οι υπουργοί Εξωτερικών της Ουκρανίας και της Μολδαβίας, επισημάνθηκαν οι ανησυχίες για την επισιτιστική ασφάλεια και την άνοδο των τιμών, ενώ πριν δύο ημέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια σειρά δράσεων με σκοπό να βοηθήσει την Ουκρανία να εξάγει τα γεωργικά της προϊόντα.

Πιο συγκεκριμένα η Επιτροπή παρουσίασε ένα σχέδιο δράσης για τη δημιουργία «Λωρίδων Αλληλεγγύης» , έτσι ώστε μέσω εναλλακτικών διαδρομών εφοδιαστικής και με χρήση όλων των συναφών τρόπων μεταφοράς να διασφαλιστεί ότι η Ουκρανία θα μπορεί να εξάγει σιτηρά, αλλά και να εισάγει τα αγαθά που χρειάζεται, από ανθρωπιστική βοήθεια έως ζωοτροφές και λιπάσματα.

Σύμφωνα με την Επίτροπο Μεταφορών κ. Αντίνα Βαλεάν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, προκειμένου 20 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών να φύγουν από την Ουκρανία σε λιγότερο από τρεις μήνες.

Δεν αρκεί όμως μόνο η μέριμνα για τη μεταφορά των σιτηρών από την Ουκρανία. Βλέπετε, οι υψηλές τιμές στα αγροτικά προϊόντα τροφοδοτούνται μεταξύ άλλων και από τις εξελίξεις που διαδραματίζονται στην κρίσιμη για την αγροτική παραγωγή αγορά των λιπασμάτων.

Το δράμα του αγροτικού κόσμου

Η Ρωσία είναι ένας σημαντικός παραγωγός ποτάσας, φωσφορικών και αζωτούχων λιπασμάτων .

Σε επίπεδο ΕΕ, εισάγουμε το 30% των συνθετικών αζωτούχων λιπασμάτων από τη Ρωσία και το 27% των λιπασμάτων ποτάσας από τη Λευκορωσία, στην οποία σημειωτέον επίσης έχουν επιβληθεί κυρώσεις.

Σε παγκόσμιο επίπεδο η Ρωσία και η Λευκορωσία εξάγουν μαζί περισσότερο από το 40% της παγκόσμιας προσφοράς ποτάσας.

Με τις ρωσικές κυρώσεις, αυτό το ποσοστό ουσιαστικά αποκόπηκε από την αγορά, προκαλώντας προβλήματα ακόμα και στις ΗΠΑ, οι οποίες αναγκάστηκαν να κάνουν στροφή 180 μοιρών αφαιρώντας ήδη από τις 24 Μαρτίου τα ρωσικά λιπάσματα από τον κατάλογο των κυρώσεων, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες ελλείψεις στην αγορά.

Έτσι φτάσαμε στο σημείο για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια, οι αγρότες σχεδόν σε όλον τον κόσμο να δοκιμάζουν πόσο λίγα χημικά λιπάσματα μπορούν να χρησιμοποίησουν χωρίς να καταστρέψουν τις αποδόσεις τους την ώρα της συγκομιδής. Οι πρώτες προβλέψεις σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Bloomberg είναι δυσοίωνες.

Στη Βραζιλία για παράδειγμα, τον μεγαλύτερο παραγωγό σόγιας παγκοσμίως, μια μείωση της χρήσης αλάτων κατά 20% θα μπορούσε να επιφέρει μείωση των αποδόσεων κατά 14%, σύμφωνα με τη συμβουλευτική εταιρεία MB Agro.

Στη Δυτική Αφρική, η μείωση της χρήσης λιπασμάτων θα συρρικνώσει τη φετινή συγκομιδή ρυζιού και καλαμποκιού κατά 1/3, σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο Ανάπτυξης Λιπασμάτων.

Λίγο πολύ η εικόνα είναι πανομοιότυπη σχεδόν στις περισσότερες γωνιές του κόσμου, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωσία και η Λευκορωσία είχαν ήδη από πέρυσι αυξήσει τις τιμές, πολύ πριν τον ρωσοουκρανικό πόλεμο.

Μερικές από τις εταιρείες που διεκδικούν νέα μερίδια από την πίτα

 Η μαζική ζήτηση από τους αγρότες, προκειμένου να αποκτήσουν το απαραίτητο λίπασμα ώστε να μεγιστοποιήσουν τις αποδόσεις των καλλιεργειών τους έχει ωθήσει τις εταιρείες λιπασμάτων να προσπαθούν να παράγουν περισσότερα λιπάσματα, προκειμένου να επωφεληθούν από τις υψηλότερες τιμές.

Στο σημείο αυτό θα κάνουμε την εξής επισήμανση: Τη δεδομένη χρονική στιγμή, οι Ευρωπαίοι παραγωγοί λιπασμάτων υφίστανται εξαιρετικά κόστη ενέργειας, με αποτέλεσμα η όποια αύξηση της παραγωγής να συνεπάγεται εξαιρετικά μεγάλη αύξηση του κόστους και άρα ροκάνισμα των περιθωρίων.

Αυτός είναι ένας από τους κυριότερους λόγους που η στήλη θεωρεί ότι οι εταιρείες των ΗΠΑ και της Βόρειας Αμερικής είναι σε αυτή τη φάση σε πολύ καλύτερη θέση να καλύψουν το κενό της Ρωσίας, τόσο λόγω του χαμηλότερου ενεργειακού κόστους, όσο και από τις υψηλότερες τιμές ποτάσας και φωσφορικών αλάτων, σε μια εποχή που τα αποθέματα είναι απίστευτα χαμηλά.

Βέβαια, όσο ενδυναμώνεται το δολάριο, τόσο θα κλείνει η ψαλίδα του πλεονεκτήματος των αμερικανικών εταιριών έναντι των ευρωπαϊκών.

Αυτός είναι ο λόγος που αν κάποιος θέλει να εκμεταλλευτεί τις διορθώσεις της αγοράς και να τοποθετηθεί σε ένα καλάθι παραγωγών λιπασμάτων, προς το παρόν θα μπορούσε να δώσει υψηλότερη στάθμιση στις εταιρείες από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στο καλάθι αυτό δεν θα υπάρχουν και σπουδαία ευρωπαϊκά ονόματα.

Ένα από αυτά τα ονόματα για παράδειγμα είναι εκείνο της γερμανικής K+S -είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής ποτάσας στην Ευρώπη για χρήση σε λιπάσματα και έχει εξαγοράσει τη Morton Salt, τον μεγαλύτερο παραγωγό αλατιού στον κόσμο - ή της νορβηγικής χημικής εταιρείας Yara International, της οποίας ο μεγαλύτερος επιχειρηματικός τομέας είναι η παραγωγή λιπασμάτων αζώτου, όπως και η παραγωγή νιτρικών, αμμωνίας, ουρίας και άλλων χημικών με βάση το άζωτο.

Όμως για τους λόγους που προαναφέραμε, ενδεχομένως οι εταιρείες από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού να έχουν ένα προβάδισμα τη δεδομένη χρονική στιγμή. 

Δύο εκ των χαρακτηριστικότερων είναι η Μosaic, ο μεγαλύτερος παραγωγός ποτάσας και φωσφορικών λιπασμάτων στις ΗΠΑ και η καναδική Nutrien , η οποία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ποτάσας και ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός λιπασμάτων αζώτου στον κόσμο.

Αμφότερες είχαν ένα εντυπωσιακό πρώτο τρίμηνο όσον αφορά τα αποτελέσματα τους, ενώ το guidance που δόθηκε είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό.

Μosaic η εταιρεία που επιστρέφει το 75% του FCF στους μετόχους της

Η Mosaic εξορύσσει φωσφορικά άλατα, ποτάσα και συλλέγει ουρία για λίπασμα, μέσω διαφόρων διεθνών δικτύων διανομής.

Για το πρώτο τρίμηνο του 2022 ανακοίνωσε εντυπωσιακά έσοδα, τα οποία σημειωτέον δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι πρόκειται να επιβραδυνθούν, καθώς ο κύριος καταλύτης που προκάλεσε αυτή την αύξηση, δηλαδή η εισβολή στην Ουκρανία, εξακολουθεί να υφίσταται.

Παρά ταύτα, η Mosaic έχασε ελαφρώς τις συναινετικές εκτιμήσεις εσόδων, καθώς οι διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας επηρέασαν τις δραστηριότητές της.

Η μεγάλη εικόνα όμως εδώ δεν έχει καμία σχέση με το τρίμηνο που μόλις πέρασε. Έχει να κάνει με το επόμενο τρίμηνο και το υπόλοιπο του 2022.

Βλέπετε, όσο συνεχίζεται ο πόλεμος, οι κυρώσεις και οι γεωπολιτικές εντάσεις θα συνεχίζονται επίσης, κάτι που θα μεταφραστεί στη διατήρηση των υψηλών τιμών τόσο για την ποτάσα όσο και για τα φωσφορικά άλατα.

Αλλά ακόμα και μια κατάπαυση του πυρός δε σημαίνει άμεση άρση των κυρώσεων με αποτέλεσμα η σημαντική αναστάτωση στη βιομηχανία λιπασμάτων να παραμείνει πιθανότατα σε ισχύ.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου του 2022 της Mosaic, οι τιμές πώλησης της ποτάσας αυξήθηκαν κατά 41% από το προηγούμενο τρίμηνο και οι τιμές των φωσφορικών περίπου 16%.

Όσον αφορά τους περιορισμούς της εφοδιαστικής αλυσίδας που επηρέασαν τη διανομή, η εταιρεία υποστήριξε ότι αναμένεται να υποχωρήσουν το δεύτερο εξάμηνο του 2022, ενώ την ίδια στιγμή όπως μπορείτε να δείτε παρακάτω, αναμένεται μια «ανεκπλήρωτη» ζήτηση για ποτάσα μέχρι το 2023.

Ο παράγοντας των υψηλών τιμών των τροφίμων δίνει κατά έναν τρόπο επιπλέον ώθηση στη ζήτηση για τα λιπάσματα, καθώς οι αγρότες τα χρειάζονται απεγνωσμένα προκειμένου να εξασφαλίσουν υψηλότερες αποδόσεις καλλιεργειών.

Όλα αυτά τα στοιχεία επιτρέπουν στη Mosaic ν’ αναμένει μεγάλες ελεύθερες ταμειακές ροές, τις οποίες σύμφωνα με όσα είπε η διοίκηση στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων του πρώτου τριμήνου του 2022, σχεδιάζει να επιστρέψει στους μετόχους.

Πιο συγκεκριμένα, η εταιρεία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να επιστρέψει έως και το 75% των ελεύθερων ταμειακών ροών της το 2022 μέσω αγορών ιδίων και μερισμάτων.

Το πρώτο τρίμηνο του περασμένου έτους, οι ελεύθερες ταμειακές ροές της Mosaic ήταν 30 εκατομμύρια δολάρια. Το πρώτο τρίμηνο του 2022 ανήλθαν στα 466 εκατομμύρια δολάρια, ήτοι 15 φορές υψηλότερες!

Εν τω μεταξύ, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Mosaic επαναγόρασε μετοχές αξίας 422 εκατομμυρίων δολαρίων και διένημε 41 εκατομμύρια δολάρια για μερίσματα.

Το guidance της διοίκησης έχει οδηγήσει πολλούς αναλυτές να καταλήξουν σε μια εκτίμηση για τις ελεύθερες ταμειακές ροές της Mosaic τους επόμενους δώδεκα μήνες πέριξ των 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων! Τουτέστιν η τρέχουσα κεφαλοποίηση της είναι περίπου 4 φορές μεγαλύτερη από τις αναμενόμενες ελεύθερες ταμειακές ροές του 2022.

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της εταιρείας λοιπόν , το 75% αυτών πρόκειται να το επιστρέψει στους μετόχους, ήτοι θα επιστρέψει στους μετόχους περίπου 3,75-4 δισεκατομμύρια δολάρια ως επαναγορές και μερίσματα.

Εν ολίγοις, η Mosaic πρόκειται να επιστρέψει στους μετόχους περίπου το 20 % της τρέχουσας κεφαλαιοποίησης της.

Το καναδικό αστέρι

Η καναδική Nutrien ανακοίνωσε ένα εκπληκτικό πρώτο τρίμηνο, ενώ την ίδια στιγμή αύξησε την καθοδήγηση EBITDA για το 2022 κατά 47%!

Όσον αφορά δε τις ανταμοιβές των μετόχων, ανακοίνωσε ότι για το 2022 σκοπεύει συνολικά να επαναγοράσει μετοχές και να καταβάλει μέρισμα, προσφέροντας στους μετόχους απόδοση πέριξ του 5,4%.

Ο ρυθμός αύξησης των εσόδων αναμένεται να παραμείνει ισχυρός καθόλη τη διάρκεια του 2022, ενώ ολοένα και περισσότερα στοιχεία συγκλίνουν ότι ο ρυθμός αυτός θα παραμείνει ισχυρός και για το 2023.

Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι μόνο τις τελευταίες 60 ημέρες η Nutrien αύξησε τα EBITDA της κατά 47%, ενώ η τρέχουσα κεφαλοποίηση της είναι περίπου 3 φορές το προσαρμοσμένο EBITDA του τρέχοντος έτους

Η εταιρεία επέστρεψε στους μετόχους 740 εκατομμύρια δολάρια μέσω επαναγορών μετοχών κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του τρέχοντος έτους και έχει σηματοδοτήσει την πρόθεσή της να επιστρέψει στους μετόχους συνολικά το 2022 δύο δισεκατομμύρια δολάρια.

Αυτό ισοδυναμεί με μια απόδοση περίπου 3,6% μέσω επαναγορών μετοχών και περίπου 1,8% μέσω καταβολής μερισμάτων.

Στο σημείο αυτό βέβαια να επισημάνουμε ότι τόσο η Nutrien όσο και η Μosaic, όπως και πολλές άλλες εταιρείες λιπασμάτων άλλωστε, έχουν δει να αυξάνεται η τιμή της μετοχής τους σημαντικά τους τελευταίους μήνες.

Η αγορά όμως έχει αρχίσει να έχει διακυμάνσεις και ενίοτε υπάρχουν και στον κλάδο των λιπασμάτων έντονα πτωτικές μέρες, ενώ σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές δεν έχουν τιμολογηθεί πλήρως οι νεές προοπτικές του κλάδου δεδομένης της ρωσοουκρανικής κρίσης.

Πηγή: liberal.gr