ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑΣ: ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΝΑΡΙΝΙ ΣΤΟ DATA MINING

Πώς η μέθοδος μέτρησης και το σύστημα καταγραφής και παρακολούθησης φυσικοχημικών παραγόντων Canary Gas Focus, που ανέπτυξε εργαζόμενος της Ελληνικός Χρυσός αλλάζει τα δεδομένα στην ασφάλεια των συναδέλφων του.

Έως και τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1980, ένα σημαντικό στοιχείο της εξορυκτικής ιστορίας αποτελούσε το καναρίνι, που αποτέλεσε για χρόνια τον πρώτο ζωντανό αισθητήρα περιβάλλοντος στις υπόγειες εκμεταλλεύσεις, για την ανίχνευση τυχόν ύπαρξης μονοξειδίου του άνθρακα και άλλων τοξικών αερίων. 

Καθώς το καναρίνι σε σχέση με τον άνθρωπο είναι πολύ πιο ευαίσθητος οργανισμός, οι μεταλλωρύχοι το έπαιρναν μαζί τους σε ένα κλουβί και όταν παρατηρούσαν αδιαθεσία του πτηνού καταλάβαιναν πως έπρεπε να εγκαταλείψουν άμεσα το χώρο.

Σήμερα, ο μεταλλευτικός κλάδος συνεχίζει να είναι από τους πιο απαιτητικούς σε θέματα συνθηκών υγείας και ασφάλειας, ωστόσο η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει φέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αυτές διασφαλίζονται, καθώς είναι διαθέσιμα σύγχρονα ηλεκτρονικά μετρητικά όργανα που προσφέρουν τη δυνατότητα καταγραφής μεγάλου όγκου δεδομένων, σε σχεδόν πραγματικό χρόνο.

Πώς όμως επιτυγχάνεται η σωστή διαχείριση και αξιολόγηση αυτού του τεράστιου όγκου δεδομένων από μια εταιρεία, που δραστηριοποιείται σε διαφορετικά εργοτάξια;

Ας δούμε το παράδειγμα της εταιρείας μας, που εδώ και είκοσι χρόνια λειτουργεί τα Μεταλλεία Κασσάνδρας στην ΒΑ Χαλκιδική, θέτοντας την υγεία και ασφάλεια των ανθρώπων της ως αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα.

Έχοντας ως στόχο τη λήψη σωστών αποφάσεων και κατάλληλων προληπτικών και διορθωτικών ενεργειών και ενεργώντας πέρα και πάνω από τις ελάχιστες κανονιστικές απαιτήσεις, το τμήμα Υγείας & Ασφάλειας προχώρησε το 2020 στη δημιουργία της ενιαίας βάσης δεδομένων Canary Gas Focus, προκειμένου να διερευνώνται επαρκώς και να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά οι τυχόν κίνδυνοι που προκύπτουν. 

Αυτό επιτυγχάνεται, μεταξύ άλλων, μέσω της καταγραφής και της ανάλυσης φυσικοχημικών παραγόντων, όπως τοξικά αέρια, επάρκεια οξυγόνου, θερμοκρασία – υγρασία, αερισμός, μετρήσεις σκόνης, κ.α., δημιουργώντας έτσι μία πλήρη βάση δεδομένων για παρακολούθηση μετρήσεων όλων των παραγόντων εργασιακού κινδύνου.

Η εν λόγω πρωτοβουλία προέκυψε καθώς το λογισμικό που συνόδευε το κάθε όργανο μέτρησης, αφορούσε αποκλειστικά το ίδιο και πέραν μιας ημερήσιας αναφοράς, δεν παρείχε τη δυνατότητα διασταύρωσης βάσει παραμέτρων σε ένα τεράστιο πλήθος δεδομένων που προέκυπτε μετά την ενοποίηση των στοιχείων από όλα τα εργοτάξια και τη μέτρηση του κάθε παράγοντα ανά ένα λεπτό.

Με πρωτοβουλία του Μιχάλη Μιχαλούδη, του εργαζομένου της Ελληνικός Χρυσός που αρχικά ξεκίνησε να εργάζεται ως χειριστής φορτωτή στο υπόγειο μεταλλείο της Ολυμπιάδας, και ο οποίος με όχημα το πτυχίο προγραμματιστή που διέθετε, μετακινήθηκε και ενσωματώθηκε στο τμήμα Υγείας και Ασφάλειας, ξεκίνησε το 2021 η δημιουργία της βάσης δεδομένων, με στόχο την πραγματοποίηση πολλαπλών μετρήσεων σε πραγματικό χρόνο, μέσω κατάλληλων συσκευών, που διατίθενται στους εργαζομένους των διαφόρων ειδικοτήτων στην έναρξη της βάρδιας τους και τις οποίες φέρουν μαζί τους καθ' όλη τη διάρκεια αυτής.

Αυτή τη μέθοδο μέτρησης και το σύστημα καταγραφής και παρακολούθησης φυσικοχημικών παραγόντων στο υπόγειο μεταλλείο Ολυμπιάδας παρουσίασε ο Μιχάλης μαζί με τον Κοσμά Κύρου, μηχανικό ασφαλείας, στο 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία.

Η βάση Canary Gas Focus μετατρέπει τα αρχεία κειμένου που παράγουν οι συσκευές μέτρησης σε δομημένα δεδομένα, τα οποία καταχωρούνται αυτόματα, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για άμεση διασταύρωση και έλεγχο τυχόν αυξημένων τιμών προς περεταίρω εις βάθος επί τόπου διερεύνηση των συνθηκών που επικρατούν, στο σημείο όπου καταγράφηκε η υπέρβαση.

H βάση δεδομένων Canary Gas Focus προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα στην εταιρεία κι αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο μείωσης του ρίσκου έκθεσης ενός εργαζομένου σε επικίνδυνες συνθήκες, καθώς με τη δημιουργία της κατέστη δυνατή η συνεχής, ανά λεπτό, παρακολούθηση της τυχόν έκθεσης εργαζομένων σε επικίνδυνους φυσικοχημικούς παράγοντες, κάτι που ενδεχομένως να διέφευγε των προγραμματισμένων δειγματοληπτικών και σημειακών ελέγχων, που διενεργούσαν οι μηχανικοί ασφαλείας, χρησιμοποιώντας οι ίδιοι τις μετρητικές συσκευές.

Και καθώς πλέον οι μετρήσεις αυτές γίνονται απευθείας από τις συσκευές μέτρησης που διαθέτουν οι εργαζόμενοι, αυξάνεται σημαντικά ο παραγωγικός χρόνος των μηχανικών ασφαλείας, προκειμένου αυτοί να αναλύσουν και να ερμηνεύσουν τα δεδομένα της βάσης, ώστε να εξάγουν χρήσιμα συμπεράσματα, εκδίδοντας και τις αντίστοιχες οδηγίες εργασίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η διαπίστωση πως κατά τους χειμερινούς μήνες, οι χειριστές των μηχανημάτων στο υπόγειο μεταλλείο, απέφευγαν να ενεργοποιούν τον εξαερισμό του οχήματός τους, προκειμένου να μην μειωθεί η θερμοκρασία της καμπίνας. 

Καθώς όμως οι διαστάσεις αυτής είναι εξαιρετικά περιορισμένες, χωρίς τη ροή φρέσκου αέρα και μόνο με την ανθρώπινη αναπνοή, διαπιστώθηκε μείωση του οξυγόνου και αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα πέραν των κανονικών τιμών, καθώς η βάρδια έβαινε προς ολοκλήρωση. 

Το τμήμα Υγείας και Ασφάλειας προέβη μέσω της βάσης στην εν λόγω διαπίστωση και εξέδωσε άμεσα οδηγία εργασίας για υποχρεωτική χρήση των συστημάτων εξαερισμού της καμπίνας, ανεξαρτήτως εποχής και θερμοκρασίας. 

Πρόκειται για μόνο ένα από τα παραδείγματα αξιοποίησης των μετρήσεων ανά λεπτό, καθ΄ όλη τη διάρκεια της βάρδιας, οι οποίες χωρίς την καταχώρησή τους σε μια ενιαία και οργανωμένη βάση δεδομένων θα ήταν ανθρωπίνως αδύνατο να αξιοποιηθούν.

Πηγή: hellas-gold