ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 2024/1252: Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟ(Σ)ΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ

Στις 23 Μαΐου τίθεται σε ισχύ ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 2024/1252, ο οποίος βάζει το πλαίσιο πάνω στο οποίο η ΕΕ ζητάει από τα κράτη - μέλη της να κάνουν όλα όσα πρέπει για να πάψει να υφίσταται η εικόνα αδράνειας, ενδεχομένως και αφέλειας επάνω στο ζήτημα της παραγωγής και εφοδιασμού της με κρίσιμα στρατηγικά ορυκτά.

Είναι ένας κανονισμός που καλεί τα 27 μέλη προ των διοικητικών ευθυνών τους, καλώντας τα επι της ουσίας να πράξουν με σχέδιο και πρόγραμμα, έτσι ώστε το κάθε ένα από τα 27 μέλη να αναλάβει το δικό του μερίδιο ευθύνης στη ζητούμενη πλέον όσο και επιτακτική αυτάρκεια της ευρωπαϊκής οικονομίας σε πρώτες ύλες που έχουν κριθεί υπέρ απαραίτητες για την ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση.

Ο “2024/1252”, είναι πολλά περισσότερα από έναν απλό αριθμό. Αν μη τι άλλο, συνιστά μια σπουδαία πρόκληση και πρόσκληση για την ελληνική διοίκηση, καθώς της παρέχει μια επιπλέον βοήθεια, κανονιστικού περιεχομένου, βάση της οποίας καλείται να αξιοποιήσει την εξορυκτική δυναμική που της παρέχει το πλούσιο υπέδαφος της Ελλάδας, ξεπερνώντας βέβαια τις γνωστές παρελκυστικές αγκυλώσεις που δυστυχώς την χαρακτηρίζουν.

Την πρέπει να κάνει λοιπόν η Ελλάδα αλλά και τα υπόλοιπα 26 κράτη μέλη της ΕΕ έτσι ώστε να φανούν συνεπή με τις επιταγές των καιρών;

Θα πρέπει βάση του άρθρου 9 μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου του 2025 να ιδρύσουν ενιαία κέντρα εξυπηρέτησης (ΕΚΕ) τα οποία σε διοικητικό επίπεδο θα είναι τα μοναδικά σημεία επαφής για όσους επενδυτές επιθυμούν να λάβουν γνώση αλλά και έγκριση για την ολοκληρωμένη διαδικασία αδειοδότησης των σημείων ενδιαφέροντος τους.

Βέβαια, ο κανονισμός ζητάει από τα κράτη – μελη να διασφαλίσουν ότι τα ΕΚΕ θα διαθέτουν επαρκή αριθμό ειδικευμένων υπαλλήλων και επαρκείς οικονομικούς, τεχνικούς και τεχνολογικούς πόρους για την αποτελεσματική εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Στο άρθρο 10 του κανονισμού προβλέπεται και κάτι πολύ σημαντικό κατά τη γνώμη μας. Προβλέπεται λοιπόν η δυνατότητα ένα έργο να μπορεί να χαρακτηριστεί Υψίστης Εθνικής Σημασίας, όταν τα στοιχεία του αποδεδειγμένα συμβάλλουν στην ασφάλεια εφοδιασμού πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας στην ΕΕ, έτσι ώστε οι φορείς υλοποίησης του έργου και οι αδειοδοτικές αρχές να τρέξουν το έργο όσο το δυνατόν ταχύτερα με βάση το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο.

Το άρθρο 11 του κανονισμού επισημαίνει κάτι που όσο και να το διαβάσουμε, αδυνατούμε να το πιστέψουμε με βάση τα όσα ισχύουν στην Ελλάδα για τις αδειοδοτήσεις των έργων. Σύμφωνα με τον ισχύοντα κανονισμό, η διαδικασία αδειοδότησης δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 27 μήνες για έργα στρατηγικής σημασίας που περιλαμβάνουν εξόρυξη και τους 15 μήνες για έργα στρατηγικής σημασίας που περιλαμβάνουν μόνο επεξεργασία ή ανακύκλωση.

Τέλος και σύμφωνα με το άρθρο 19 του κανονισμού ως τις 24 Μαΐου 2025, κάθε κράτος μέλος καταρτίζει εθνικό πρόγραμμα γενικής εξερεύνησης που στοχεύει στις κρίσιμες πρώτες ύλες και σε ορυκτά που περιέχουν κρίσιμες πρώτες ύλες. Τα εν λόγω εθνικά προγράμματα επανεξετάζονται τουλάχιστον ανά πενταετία και, εάν κρίνεται αναγκαίο, επικαιροποιούνται.

Γίνεται σαφές, πως η Ελληνική διοίκηση πρέπει να σπεύσει με σοβαρότητα έτσι ώστε να μην φανεί ανακόλουθη με τις ημερομηνίες ορόσημα που έχει θέσει ο ευρωπαϊκός κανονισμός 2024/1252 και χάσει ακόμη μια τεράστια ευκαιρία που θα θέσει την Ελλάδα ως ρυθμιστή σημαντικών εξελίξεων στο διεθνές γίγνεσθαι με σαφή υψηλή προστιθέμενη αξία και στα δικά της οικονομικά μεγέθη.

Αντί δικού μας επιλόγου, θα παραθέσουμε ως τροφή για σκέψη τα λόγια που είπε μεταξύ άλλων ο Αντιπρόεδρος της “Eldorado Gold” στην Ελλάδα και Πρόεδρος της “Ελληνικός Χρυσός” Χρήστος Μπαλάσκας, κατά τη διάρκεια διαδοχικών τοποθετήσεων του στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών για την σκληρή ελληνική πραγματικότητα αναφορικά με τους απαιτούμενους χρόνους αδειοδότησης ενός μεταλλείου.

Είπε λοιπόν ο κ. Μπαλάσκας: “Δεν γίνεται ένα μεταλλείο για να λειτουργήσει να πρέπει να περάσουν 16 χρόνια. Πως να πιάσει έτσι μια εταιρεία περιβαλλοντικούς και άλλους στόχους;”