| Οι σπάνιες γαίες είναι εξίσου σπουδαίες με τα κοιτάσματα χρυσού |
Μοιάζει με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά ο επόμενος πόλεμος δεν θα είναι για το πετρέλαιο ή το νερό, αλλά για τις σπάνιες γαίες...
Του Δημήτρη Δελεβέγκου
Σήμερα η Κίνα παράγει το 95% της παγκόσμιας προσφοράς σπάνιων γαιών, γεγονός που σημαίνει ότι, εάν η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου προχωρήσει σε εμπάργκο εξαγωγών προς την Ευρώπη, οι πύραυλοι ακριβείας θα απενεργοποιηθούν, τα κινητά τηλέφωνα θα πάψουν να λειτουργούν κι ένας μεγάλος αριθμός υβριδικών αυτοκινήτων θα ακινητοποιηθεί.
Και μπορεί για τη Γερμανία, την ατμομηχανή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η απεξάρτηση από την Κίνα να βρίσκεται σε πρώτη προτεραιότητα, ωστόσο η πρωτοβουλία για τη διεξαγωγή ερευνών με στόχο τον εντοπισμό των συγκεκριμένων σπάνιων και πολύτιμων μετάλλων είναι ελληνική.
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Ινστιτούτο Γεωμεταλλευτικών Ερευνών σχεδιάζουν πρόγραμμα έρευνας σε περιοχές της Ελλάδας και της Ε.Ε. όπου υπάρχουν ενδείξεις ότι βρίσκονται κοιτάσματα σπάνιων γαιών.
Το πρόγραμμα προϋπολογισμού της τάξης του 1,5 εκατ. ευρώ αναμένεται να εγκριθεί από την Κομισιόν έως τις αρχές του 2012 και στη συνέχεια θα ξεκινήσουν έρευνες στην υφαλοκρηπίδα του Β. Αιγαίου, για την οποία υπάρχει σε εξέλιξη ακόμα ένα ερευνητικό πρόγραμμα ενταγμένο στο ΕΣΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, το ΙΓΜΕ έχει συνάψει συμφωνία συνεργασίας με το ωκεανογραφικό σκάφος «Αιγαίο» του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών.
«Οι σπάνιες γαίες είναι αντίστοιχης σπουδαιότητας με τα κοιτάσματα χρυσού. Στόχος του ερευνητικού προγράμματος είναι να διαπιστωθεί εάν η εκμετάλλευση των συγκεκριμένων μετάλλων είναι επενδυτικά πρόσφορη, επειδή, λόγω της ιδιαιτερότητάς τους, η επεξεργασία τους είναι δύσκολη», σημειώνει στο «Κ» ο Κώστας Παπαβασιλείου, γενικός διευθυντής του ΙΓΜΕ.
Ενδιαφέρον
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Κ», στις έρευνες θα λάβουν μέρος οι φινλανδικών συμφερόντων κολοσσοί Nokia και Neorem Magnets, οι οποίες εμφανίζουν μεγάλες ανάγκες για σπάνιες γαίες και θα διαθέσουν προσωπικό των τμημάτων έρευνας και ανάπτυξης (R&D). Η γνωστή εταιρεία τηλεπικοινωνιών χρησιμοποιεί μεγάλες ποσότητες από τα πολύτιμα στοιχεία για την κατασκευή κινητών τηλεφώνων, ενώ η Neorem κατασκευάζει μεγάλου μεγέθους μαγνήτες, που χρησιμοποιούνται σε αιολικά πάρκα και υβριδικά αυτοκίνητα. Την ίδια στιγμή, τα αποτελέσματα των ερευνών θα έχουν ιδιαίτερη σημασία για πολυάριθμες εταιρείες, όπως η Siemens, και πολλούς ομίλους ευρωπαϊκών συμφερόντων που παράγουν καταλύτες και φωσφορούχα υλικά. Σε επίπεδο χωρών, πλην της Ελλάδας, στην έρευνα θα συμμετέχουν οι Αυστρία, Γροιλανδία, Φινλανδία και Σουηδία.
Ζεόλιθος και άλλοι επενδυτικοί μύθοι
Μπορεί το ελληνικό υπέδαφος να διαθέτει σημαντικές ποσότητες αναξιοποίητων μη ενεργειακών ορυκτών, των οποίων η αξία τοποθετείται από το υπουργείο Περιβάλλοντος στα 40 δισ. ευρώ, όμως το γεγονός αυτό επουδενί μετατρέπει την Ελλάδα σε Ελντοράντο, όπως επισημαίνουν στο «Κ» στελέχη του μεταλλευτικού κλάδου.
Δεν είναι τυχαίο το ντελίριο στα Πετρωτά Έβρου με την εξόρυξη του ζεόλιθου, που προκάλεσε την επέμβαση της Δικαιοσύνης, εξαιτίας της απευθείας μίσθωσης του λατομείου σε ιδιώτη επενδυτή, χωρίς να προκηρυχθεί διαγωνισμός. Ο ζεόλιθος εμφανίζει πολλαπλές χρήσεις, από τη βαριά βιομηχανία μέχρι την ανθοκομική, και το γεγονός ότι η εγχώρια ζήτηση -της τάξης των 120 χιλιάδων τόνων ανά έτος- στηρίζεται σε εισαγωγές από την Τουρκία έχει εκτοξεύσει τον «πυρετό» για την εκμετάλλευση των 70 εκατ. τόνων του πολύτιμου ορυκτού που φέρεται να έχουν βεβαιωθεί στο βορειοελλαδίτικο υπέδαφος.
Ορισμένα, επίσης, από τα ορυκτά και πετρώματα που παραμένουν ευρέως άγνωστα και κεντρίζουν το επενδυτικό ενδιαφέρον επειδή εμφανίζουν καλές προοπτικές εκμετάλλευσης (σύμφωνα με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), χωρίς αυτό να συνεπάγεται ότι η επεξεργασία και παραγωγή τους θα μπορούσε να αποτελέσει την «ατμομηχανή» της ελληνικής οικονομίας, είναι:
* ο διατομιτης, που αξιοποιείται ως φίλτρο της ζάχαρης και χυμών, στα λιπάσματα, στα χρώματα, ως μονωτικό και αντιηχητικό και ως λειαντικό. Αποθέματα του ορυκτού εκτιμάται ότι υπάρχουν στη Βόρεια Ελλάδα, τη Ζάκυνθο, την Αίγινα, τη Γαύδο και την Κρήτη, με αξία άνω των 2 δισ. ευρώ.
* ο βολαστονιτης χρησιμοποιείται στην κεραμοποιία και την τσιμεντοβιομηχανία και κοιτάσματά του -αξίας άνω των 20 εκατ. ευρώ- εντοπίζονται στο Πανόραμα Δράμας και στη Ξάνθη.
* οι μαρμαρυγίες, βάσει των οποίων κατασκευάζονται ηλεκτρικά υλικά μόνωσης, έχουν ανιχνευθεί στη Μακεδονία και τη Θράκη, με αξία αποθεμάτων της τάξης των 20 εκατ. ευρώ.
* ο βερμικουλιτης, που, λόγω της υψηλής θερμικής μόνωσης και της μηχανικής αντοχής του, χρησιμοποιείται για μόνωση των τζακιών, φούρνων και λεβήτων, ανιχνεύεται κυρίως στον Ασκό Λαγκαδά Θεσσαλονίκης, με τη μέση αξία των αποθεμάτων να αγγίζει τα 20 εκατ. ευρώ.
Τι είναι οι σπάνιες γαίες
ΟΙ ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ είναι 15 μεταλλικά στοιχεία, γνωστά στη χημεία ως «λανθανίδια». Εξορύσσονται από το υπέδαφος ενωμένες και η επεξεργασία τους είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς θα πρέπει να μετατραπούν σε αυτόνομα στοιχεία. Χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, υβριδικών μπαταριών, οικολογικών λαμπτήρων, hardware ηλεκτρονικών υπολογιστών και οπλικών συστημάτων.
Είναι αξιοσημείωτο ότι κατά την τελευταία δεκαετία οι τιμές των σπάνιων γαιών έχουν πολλαπλασιαστεί: το 2001 η τιμή ανά κιλό νεοδύμιου διαμορφωνόταν στα 1 1 δολάρια, ενώ σήμερα ξεπερνά τα 80 δολάρια. Οι αξίες εκτοξεύονται για τις σπάνιες γαίες που αποκαλούνται από τους επιστήμονες ως «ξεχωριστής επιλογής». Σε αυτές ανήκει το στοιχείο ευρώπιο, το οποίο το 2001 κόστιζε ανά κιλό 305 δολάρια, ενώ σήμερα η τιμή του ξεπερνά τα 600 δολ.!
Αναδημοσίευση απο το www.capital.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου