ΒΑΡΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ – ΕΛΑΦΡΙΑ ΣΚΕΨΗ

Σκεπτόμενος Πολίτης

Η βαριά παρακαταθήκη του Δ. Μπάτση

1.  «Ότι ο Δημήτρης Μπάτσης εκτελέστηκε πλάι στο Νίκο Μπελογιάννη, δεν ήταν τυχαίο. Ότι μια γενιά Ελλήνων αγνόησε την ύπαρξη του βιβλίου και του συγγραφέα του, κι αυτό δεν ήταν τυχαίο: Το «Κατεστημένο»…είχε πολλές και μεγάλες ενοχές για να μπορέσει να σταθεί στο έργο του Μπάτση και να αντλήσει απ' αυτό έστω και λίγα διδάγματα…Ο αναγνώστης…δεν θα δυσκολευτεί να αναγνωρίσει πως σ' αυτή τη μελέτη… έχουν τεθεί τα βασικά προβλήματα ανάπτυξης μιας χώρας εξαρτημένης και υπανάπτυκτης, χώρας «περιφερειακής», όπως θα λέγαμε σήμερα, και προτείνονται λύσεις επιστημονικά θεμελιωμένες και, μαζί, συγκεκριμένες».

(από την εισαγωγή της Έλλης Παππά, στη δεύτερη έκδοση-1977- του βιβλίου «Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα») 

2. «Στο έργο του κ. Μπάτση, με σαφήνεια και απλότητα που πραγματικά αιχμαλωτίζουν, αναπτύσσονται οι απόψεις των τεχνικών για τις δυνατότητες της βαρειάς μεταλλουργικής και χημικής βιομηχανίας. Δίνονται τα συμπεράσματα των τεχνικών μελετών, αναφορικά με την ύπαρξη των προϋποθέσεων, δηλαδή του ορυκτού και ενεργειακού πλούτου, διατυπώνονται κρίσεις για την αξία των αριθμών που χαρακτηρίζουν τον όγκο των αποθεμάτων και το ενεργειακό δυναμικό…Κόστος, τιμή και κατανομή της ηλεκτρενέργειας γίνονται αντικείμενο λεπτολόγου διερεύνησης και το ενεργειακό βρίσκει τη λύση του στο πλαίσιο της λαϊκής ανοικοδόμησης…Η βαρειά βιομηχανία, σαν βασικός συντελεστής στην εσωτερική συγκρότηση και οργανική ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, είναι η κύρια οικονομική θέση του έργου»

(από τον πρόλογο του Καθηγητή Ν. Κιτσίκη στην πρώτη έκδοση, Μάιος 1947)

----------------------------------------------------------------------------------

Η αβάσταχτη ελαφρότητα ενός απερχόμενου πρύτανη

1.  «Ημερίδα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο για το Δημήτρη Μπάτση, 11/4/2014 

…Η Πολυτεχνική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τιμώντας τη μνήμη του εκλιπόντος Κοσμήτορός της, Νικολάου Ι. Μάργαρη και νιώθοντας την ανάγκη να εκτελέσει τη «διαθήκη» του, οργανώνει εκδήλωση με θέμα: Η Βαρειά Βιομηχανία στην Ελλάδα – Δημήτρης Μπάτσης, όπως την είχε σχεδιάσει ο εκλιπών. Θα προηγηθεί ένα αφιέρωμα μνήμης στον Νίκο Μάργαρη. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 11 Απριλίου, ώρα 11:00, στην Αίθουσα Τελετών του Παλαιού Κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ.

Πρόγραμμα ομιλιών:

- Βασίλειος-Κων/νος Κατσάμπαλος (Κοσμήτωρ της Πολυτεχνικής Σχολής Α.Π.Θ.)

- Ιωάννης Μυλόπουλος (Πρύτανης Α.Π.Θ.)…»

(Από ανακοίνωση του Α.Π.Θ. εδώ)

    
2.   «Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε,

…Λαμβάνοντας υπόψη την άποψη του Συντονιστή Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, σύμφωνα με την οποία η σχεδιαζόμενη δραστηριότητα που περιλαμβάνει επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας στις Σκουριές και εγκατάσταση βαριάς μεταλλευτικής βιομηχανίας ξεπερνά, σύμφωνα με εισήγηση του Συμβουλίου Περιβάλλοντος, κατά πολύ την φέρουσα ικανότητας της περιοχής.

…Ως εκ τούτου δεν θεωρούμε απαραίτητη τη συμμετοχή του ΑΠΘ σε ένα έργο που το ίδιο το πανεπιστήμιο έχει γνωμοδοτήσει ως περιβαλλοντικά καταστροφικό…

Με εκτίμηση

Ο πρύτανης

(Ι. Μυλόπουλος) »  (Ιαν. 2014)

--------------------------------------------------------------------------

Σχόλιο Σκεπτόμενου Πολίτη

(Η έμφαση στα παραπάνω κείμενα είναι του γράφοντα).

Το μνημειώδες έργο του Δ. Μπάτση περιείχε τρεις ενότητες: Η Αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πόρων, Tο Οικονομικό σχέδιο για την εκβιομηχάνιση, Εκβιομηχάνιση και Βιωσιμότητα. 

Aτύχησε στις εκδόσεις του (η πρώτη το 1947, η δεύτερη το 1977 και ακολούθησαν επανεκδόσεις). Η αξιοποίηση των ορυκτών πόρων της χώρας, με κατάλληλο ενεργειακό σχεδιασμό, θα στηρίξει την ανάπτυξη της βαριάς βιομηχανίας, που με τη σειρά της θα κάνει την οικονομία δυνατή και τη χώρα οικονομικά και συνακόλουθα, πολιτικά, ανεξάρτητη. Τι θέλει να μας πεί ο ποιητής, αναρωτήθηκαν όλοι. Ένας αστός, με αριστερές απόψεις, γιός ναυάρχου,  νομικός και οικονομολόγος, εκδότης του περιοδικού Ανταίος, δεν μπορούσε παρά να επιφέρει-με τις σχολαστικά τεκμηριωμένες απόψεις του- αμηχανία και καχυποψία, αριστερά και δεξιά. Το παρακράτος τελικά τον δολοφόνησε στις 30/3/1952. Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι καταδικάστηκε και τουφεκίστηκε μαζί με τον Ν. Μπελογιάννη και ακόμη λιγότεροι ότι μαζί τους εκτελέστηκαν και οι Ηλίας Αργυριάδης και Νίκος Καλούμενος.

Το βιβλίο του Δ. Μπάτση γράφτηκε σε άλλες εποχές. Όμως σχεδόν επτά δεκαετίες μετά, οι κεντρικοί άξονές του για την αξιοποίηση των μεγάλων παραγωγικών δυνατοτήτων και την βιομηχανική ανάπτυξη, της δήθεν μικρής Ελλαδίτσας, παραμένουν επίκαιρες παρά ποτέ. 

Το Α.Π.Θ. είχε οργανώσει σχετική ημερίδα, τον Απρίλιο που μας πέρασε, για να μας θυμίσει ότι το μέλλον μας είναι στη βαριά βιομηχανία, όπως έλεγε κι ο Μπάτσης. Ορθώς η Πολυτεχνική Σχολή οργάνωσε την ημερίδα, αν και μόλις δύο χρόνια πριν (τον Μάιο του 2012), η «οικολογική» πτέρυγα του ΑΠΘ (το επονομαζόμενο και Συμβούλιο Περιβάλλοντος), είχε σπεύσει ταχέως να αποκηρύξει την μεταλλεία και βιομηχανία στη Β. Χαλκιδική. 

Η ημερίδα του ΑΠΘ για τον Μπάτση, άνοιγε με πανηγυρικό του νυν απερχόμενου πρύτανη (πάντοτε υπέρ της βαριάς βιομηχανίας, να μην ξεχνιόμαστε). Ήταν ό ίδιος πρύτανης, που τρεις μήνες πριν (τον Ιανουάριο του 2014), είχε αρνηθεί, ελαφρᾴ τη καρδίᾳ, την συμμετοχή του ΑΠΘ στον έλεγχο τήρησης των περιβαλλοντικών όρων του μεγάλου μεταλλευτικού έργου, απορρίπτοντας σχετική πρόταση του Δήμου Αριστοτέλη. Βαριές δηλώσεις. Είχε ρωτήσει λέει, τον «Συντονιστή» Περιβάλλοντος (κάτι από Syntοnistikon SOS θυμίζει αυτό). O «Συντονιστής» τον (επανα-) διαβεβαίωσε ότι η εγκατάσταση βαριάς μεταλλευτικής βιομηχανίας που προβλέπεται, θα ήταν απολύτως καταστροφική. Βαρυσήμαντη προφητεία. Ο Πρύτανης έσπευσε φυσικά να συντονισθεί με τον Συντονιστή και την Συριζο –«οικολογική» άποψη.  

Για αυτούς και για άλλους προφανείς λόγους, σχετικούς με το ανεπαρκές έργο του και τις φανφάρες κατά της εξουσίας, μαυρίστηκε δεόντως στις τελευταίες πρυτανικές εκλογές. Βαριά χολωμένος, αποκάλεσε προκλητικά και απαξιωτικά συναδέλφους του «χοίρους», επηρεασμένος ίσως από το «μπάτσοι-χοίροι-δολοφόνοι». Είχε προηγηθεί η αποτυχία του να πάρει μια θεσούλα στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖ«Α», παρά τις φιλότιμες «οικολογικές» προσπάθειές του κατά της μεταλλείας/βιομηχανίας. Κάτι που θα πρέπει να το έφερε βαρέως. 

Σύμφωνα τέλος με την ευρέως επικρατούσα άποψη, «η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας είναι ο τουρισμός». Με βάση λοιπόν την καραμέλα της «φέρουσας ικανότητας» και σύμφωνα με τους παραπάνω οικο-φωστήρες, οι επιπτώσεις της «ελαφριάς» ανάπτυξης δεν μπορεί παρά να είναι μικρότερες από εκείνες της «βαριάς». Κάτι παρόμοιο πίστευαν πριν τον Γαλιλαίο για το βάρος, δηλαδή ότι τα βαριά αντικείμενα πέφτουν πιο γρήγορα από τα ελαφριά…Το ερώτημα είναι, σε ποια περιοχή της Ελλάδας τέλος πάντων, η φέρουσα ικανότητα σηκώνει μεταλλευτική/βιομηχανική δραστηριότητα. Σίγουρα η απάντησή των «οικολόγων» είναι «ΠΟΥΘΕΝΑ».