ΜΕΤΑΛΛΩΡΥΧΟΙ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ: "ΣΕ ΕΣΠΑ ΝΑ ΒΑΛΟΥΝ ΤΟΥΣ 7.000 ΑΝΕΡΓΟΥΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΝΑ ΕΡΓΑΣΤΟΥΝ ΣΤΑ ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ"

Η ζωή του Χρήστου Ζαφειρούδα από τη Μεγάλη Παναγία, ενός από τα δέκα μαντεμοχώρια της Βόρειας Χαλκιδικής, περιστρέφεται από τη στιγμή που γεννήθηκε γύρω από τις στοές του Μάντεμ Λάκο. 

Ο πατέρας του Γιάννης, μεταλλωρύχος, πέθανε σχετικά νέος από πνευμοκονίαση ή αλλιώς χαλίκωση, τη «νόσο των μεταλλωρύχων», που κατέτρωγε τα πνευμόνια όσων εργάζονταν με πρωτόγονο προστατευτικό εξοπλισμό την εποχή εκείνη στις στοές. 

Μαθητής ακόμα, παρακολουθούσε τις μάχες σώμα με σώμα στα χωράφια και τα δάση ανάμεσα στους αστυνομικούς και τους συγχωριανούς του, στη μεγάλη απεργία των μεταλλείων, το 1978, για καλύτερα μεροκάματα και όταν του δινόταν η ευκαιρία πετούσε και καμία πέτρα στις αύρες... 

Με το που πάτησε τα 18, κατέβηκε και ο ίδιος στις στοές, όπου σκάβει επί 26 χρόνια και προετοιμάζει την τρίτη γενιά μεταλλωρύχων: σπουδάζει μεταλλειολόγο την κόρη του με προοπτική να συνεχίσει την παράδοση «κάτω από τη γη», ενώ αιτήσεις για τις σήραγγες έχουν καταθέσει και περιμένουν να προσληφθούν και άλλα στενά συγγενικά του πρόσωπα. Αν φυσικά συνεχίσει να λειτουργεί η επιχείρηση.

1.900 οικογένειες

Ο Χρήστος Ζαφειρούδας είναι ένα τυπικό δείγμα οικογένειας στη Βόρεια Χαλκιδική, όπου η ζωή των ανθρώπων, αιώνες τώρα ήταν και παραμένει δεμένη με τα μεταλλεία. Χίλιες εννιακόσιες οικογένειες έχουν ανθρώπους τους που δουλεύουν στην επένδυση του χρυσού και σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της εταιρείας πρόκειται να προσληφθούν άλλοι 700 από τις... 7.000 αιτήσεις που εκκρεμούν. «Μόνο τα τρία τελευταία χρόνια δόθηκαν για μισθούς στην περιοχή μας από τα μεταλλεία 60 εκατ. ευρώ, ενώ το ελληνικό κράτος εισέπραξε 48 εκατ. από ασφαλιστικές εισφορές» λέει.

Τούτες τις ώρες οι στοές «βράζουν». Στις σήραγγες συσσωρεύεται καθημερινά ένταση. Στα μαντεμοχώρια ο «πυρετός του χρυσού» ανεβαίνει, καθώς οι τοπικές κοινωνίες διαβλέπουν τον κίνδυνο να αναγκαστεί η εταιρεία να εγκαταλείψει την περιοχή, κάτι που θεωρούν ότι θα σημάνει την οικονομική καταστροφή. 

«Τα περί αειφόρου ανάπτυξης σε βάθος εικοσαετίας και τα δήθεν προγράμματα δεν τα παίρνει κανείς στα σοβαρά, τα δοκιμάσαμε στο παρελθόν και απέτυχαν. Προσωπικά, το 2003 έφυγα από ένα πρόγραμμα και επέστρεψα στο μεταλλείο γιατί ήθελα να δουλέψω» τονίζει. «Αφού θέλουν να κλείσουν την επιχείρηση και να μας χρηματοδοτήσουν από το ΕΣΠΑ, γιατί δεν χρηματοδοτούν τους 7.000 συντοπίτες μας που περιμένουν να πιάσουν δουλειά στα μεταλλεία» λένε οι άνθρωποι στα χωριά.

Αποφασισμένοι

Οι μεταλλωρύχοι εμφανίζονται αποφασισμένοι, μετά και την «κόκκινη κάρτα» που έδειξε η κυβέρνηση στην επένδυση της «Ελληνικός Χρυσός», η οποία δηλώνει ότι είναι πέρα για πέρα νόμιμη και συνεχίζει κανονικά τις δραστηριότητές της, να φτάσουν στα άκρα. «Αλλα μας είπε ο κ. Λαφαζάνης όταν μας δέχθηκε και άλλα είπε στη βουλή» λέει ο Ζαφειρούδας, που εκπροσωπεί τους εργαζομένους στις στοές.

Ως πρώτο βήμα των δυναμικών κινητοποιήσεων που σχεδιάζουν, αποφάσισαν αντι-συγκέντρωση την Κυριακή στις Σκουριές, όπου θα βρεθούν απέναντι στο «αντιμεταλλευτικό μπλοκ», που προγραμματίζει δική του συγκέντρωση, για να πιέσει την κυβέρνηση να μην υποχωρήσει στην προεκλογική δέσμευση για άμεσο κλείσιμο της επένδυσης και απαγόρευση των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων.

Σε απόσταση είκοσι χιλιομέτρων, στην Ιερισσό, προμαχώνα των αντιδρώντων, οι πρώην «εξεγερμένοι» κατά της εξόρυξης του χρυσού τελούν σε κατάσταση αναμονής. Ανέδειξαν το θέμα και «έχουν» τώρα στην κυβέρνηση φίλιες δυνάμεις, από τις οποίες περιμένουν να κάνουν πράξη τις δεσμεύσεις τους, να βάλουν δηλαδή λουκέτο στην επένδυση. 

Παραμένουν όμως με το «όπλο παρά πόδα», για να αποτρέψουν την πιθανότητα της κυβερνητικής «κωλοτούμπας», και σ’ αυτό το πλαίσιο διοργανώνουν τη συγκέντρωση την Κυριακή στις Σκουριές όπου θα βρεθούν «πρόσωπο με πρόσωπο» με εξαγριωμένους μεταλλωρύχους.

«Δεν έχουμε να χωρίσουμε τίποτα με αυτούς τους ανθρώπους, είμαστε ανοιχτοί σε κάθε συζήτηση με τον οποιονδήποτε, με το ψωμί μας όμως δεν θα αφήσουμε να παίξει κανένας, και όσον αφορά στο περιβάλλον, την προστασία του οποίου επικαλούνται, τους λέμε ότι δεν είμαστε λιγότερο ευαίσθητοι εμείς που ζούμε καθημερινά με τα παιδιά μας σ’ αυτό» τονίζει ο μεταλλωρύχος.

Συνεχίζονται οι εργασίες

Τούτες τις μέρες που η αγωνία κορυφώνεται, ο Ζαφειρούδας, ως πρόεδρος των «Υπογειτών», μοιράζεται τις δραστηριότητες στον συνδικαλισμό και στις στοές. Γιατί κάτω από την επιφάνεια της γης, η μεταλλευτική δραστηριότητα συνεχίζεται κανονικά. Οι εκσκαφείς σκάβουν στις Σκουριές για τη διάνοιξη σηράγγων που θα προσεγγίσουν το μεγάλο κοίτασμα για την εξόρυξη χαλκού και χρυσού. 

Στην Ολυμπιάδα δουλεύουν για να φτάσουν στο εκεί κοίτασμα που περιέχει χρυσό, άργυρο, μόλυβδο και ψευδάργυρο και στη θέση «Μαύρες Πέτρες» ξεδιαλέγουν από το μετάλλευμα όλα τα παραπάνω πλην του χρυσού. Υπερσύγχρονα μηχανήματα «καταβροχθίζουν» καθημερινά χιλιάδες τόνους χώματος με εκμεταλλεύσιμες ποσότητες ευγενών και λιγότερο ευγενών μετάλλων. 

Τζιράρονται στις σήραγγες πολλών χιλιομέτρων εκατομμύρια ευρώ το εικοσιτετράωρο και μαζί με τα «μπάζα» που αποτίθενται στο ύπαιθρο, διαχέεται και στις τοπικές κοινωνίες οικονομικό «οξυγόνο» που επί αιώνες την κρατούν στη ζωή. Από τους Αρχαίους Μακεδόνες ακόμη, την εποχή του Γεώργιου (Αλέξη) Ζορμπά, μέχρι τον... πατέρα του Χρήστου Ζαφειρούδα και τον ίδιο σήμερα.

Η θέση της «El Dorado»

Το νόμιμο της παρουσίας και των δραστηριοτήτων της επένδυσης της «Ελληνικός Χρυσός» στις Σκουριές Χαλκιδικής επικαλέστηκε η ιδιοκτήτρια καναδική εταιρεία EL DORADO, αντιδρώντας στις δηλώσεις του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Παναγιώτη Λαφαζάνη, κατά τις προγραμματικές δηλώσεις στη Βουλή ότι η κυβέρνηση «εναντιώνεται απόλυτα σε αυτό το επενδυτικό σχέδιο και θα εξετάσουμε τις επόμενες κινήσεις μας ως προς αυτό». 

«Eχουμε τις άδειές μας και συνεπώς είμαστε νομικώς κατοχυρωμένοι να συνεχίσουμε τις εργασίες μας και τα προγράμματα ανάπτυξης στην περιοχή. Επομένως για εμάς μέχρι στιγμής τίποτε δεν έχει αλλάξει» δήλωσε στο πρακτορείο Reuters η Krista Muhr, αντιπρόεδρος της εταιρείας EL DORADO, τονίζοντας πως «δεν θα συνεχίζαμε να επενδύουμε κεφάλαια στην Ελλάδα αν δεν είχαμε εμπιστοσύνη στη χώρα». Στις Σκουριές, στην Ολυμπιάδα και στη θέση «Μαύρες Πέτρες» οι εργασίες μέχρι στιγμής συνεχίζονται κανονικά.

Αναδημοσίευση από www.kathimerini.gr