Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2016

ΑΛΕΞΗΣ (ΓΙΩΡΓΗΣ) ΖΟΡΜΠΑΣ: ΕΝΑΣ ΜΕΤΑΛΛΩΡΥΧΟΣ ΣΥΝΩΝΥΜΟ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ


Έχουν περάσει περισσότερα από 70 χρόνια από τότε που ο Ν. Καζαντζάκης, αυτός ο παγκόσμιος Eλληνας, έγραψε το «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΖΟΡΜΠΑ» και πάνω από 50 χρόνια που ο Μιχάλης Κακογιάννης τον έκανε ταινία ("Ο ΖΟΡΜΠΑΣ").

O "ΖΟΡΜΠΑΣ" λοιπόν  παρέμενε όλα αυτά τα χρόνια το πλέον αναγνωρίσιμο πολιτιστικό προϊόν της νεότερης Ελλάδος, με κυρίαρχο στοιχείο την μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και την ερμηνεία του πρωταγωνιστή της ταινίας Anthony Quinn, με χαρακτηριστικό σημείο το χορό του Ζορμπά.

Πόσοι όμως ξέρουνε ότι ο Γιώργης Ζορμπάς, όπως είναι το πραγματικό του όνομα, δεν είναι ένα μυθιστορηματικό πρόσωπο, αλλά ένας Μακεδόνας μεταλλωρύχος επαγγελματίας μιναδόρος, που τα βήματά του τον έφεραν στα πέρατα της γης, από τη Μάνη μέχρι τη Ρωσία και από τα Μαντεμοχώρια μέχρι τη Σερβία και τα Σκόπια. 

Ο Γιώργης Ζορμπάς δεν πάτησε όμως ποτέ το πόδι του στην Κρήτη και αυτό σχετικά με την αναφορά του Καζαντζάκη όπου τα γεγονότα διαδραματίζονται σε κάποιο χωριό της Κρήτης.


Όλα τα αναφερόμενα στο «ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΖΟΡΜΠΑ» είναι πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν μεταξύ Αυγούστου 1916 & Σεπτεμβρίου 1917 στη Στούπα του Δήμου Καρδαμύλης Δ. Μάνης, όπου ο συγγραφέας με αρχικουμανταδόρο τον Γιώργη Ζορμπά προσπάθησε ανεπιτυχώς να λειτουργήσει και να εκμεταλλευτεί επικερδώς το Μεταλλείο Λιγνίτη στη θέση Πραστοβά.

Η γνωριμία του Γιώργη Ζορμπά με τον Νικ. Καζαντζάκη, ανάγεται στο 1915 όπου συναντιούνται στο δρόμο για το Άγιο Όρος, ο Καζαντζάκης παρέμεινε επί 40 ημέρες εκεί μαζί με τον Άγγελο Σικελιανό, ενώ την ίδια περίοδο ο Ζορμπάς εργάζεται σαν αρχιεργοδηγός στο Μεταλλείο του Μαντέμ Λάκκο στο Στρατώνι.

Αλλά ποιός πραγματικά ήταν αυτός ο αγράμματος άνθρωπος, ο Αλέξης Ζορμπάς που επηρέασε τόσο πολύ τη σκέψη του Καζαντζάκη και πόσο σημαντικός άνθρωπος ήταν για τον συγγραφέα;

Ο κ. Νικόλαος Μαντζαρέας, ∆ιευθύνων Σύµβουλος EXTRACO AE, στα πλαίσια ιστορικής έρευνας το 1976 για το πέρασμα του Καζαντζάκη από τη Μάνη, είχε τη τύχη να συναντήσει δύο εναπομείναντες στη ζωή από τους εργάτες του Λιγνιτωρυχείου, συνεργάτες του Ζορμπά, καθώς και τον βαφτισιμιό του Γιώργη Εξαρχουλέα γιο του κουμπάρου και σπιτονοικοκύρη του.

Ο τάφος του Γ. Ζορμπά στα Σκόπια

Ο κ. Ν. Μαντζαρέας στο παρόν άρθρο του το οποίο δημοσιεύτηκε στο τελευταίο Newsletter της Extraco (Νο 24) και από εκεί το αναδημοσιεύουμε με την άδειά του,  μας βάζει στο κλίμα δίνοντας παράλληλα ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον πραγματικό Γιώργο (Αλέξη) Ζορμπά.