ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΧΡΥΣΟΥ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ: Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε. ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΣ ΚΑΙ ΠΑΛΙ!!!

Όπως ίσως είναι γνωστό, ο πληθυσμός της Ελλάδας, σήμερα, είναι 11 εκατομμύρια περίπου, ενώ ο πληθυσμός της γης υπολογίζεται σε 7600 εκατομμύρια, σύμφωνα με το  Γραφείο Απογραφών των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (ΗΠΑ), παρουσιάζοντας συνεχή αύξηση από τον 14ο αιώνα, μετά το τέλος της μεγάλης επιδημίας πανούκλας και του μεγάλου λιμού των ετών 1315–1317.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), εκτιμάται ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός, το έτος 2050, θα ανέρχεται στα 9400 έως 10900 εκατομμύρια. Σε μόλις 30 χρόνια δηλαδή, αναμένεται μία μέση αύξηση της τάξης του 34% περίπου.

Όπως επίσης είναι γνωστό, οι άνθρωποι χρησιμοποιούμε πλήθος ορυκτών πρώτων υλών, σε ολοένα και αυξανόμενες ποσότητες, τα οποία αφορούν από την διευκόλυνση της καθημερινότητάς μας (είδη οικιακής χρήσης, αυτοκίνητα, ηλεκτρονικές συσκευές, κ.λπ.), έως τις αποστολές του ανθρώπου στο διάστημα. Διαχρονικά έχει αποδειχθεί ότι οι ορυκτές πρώτες ύλες είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάπτυξη και τη διατήρηση και βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης των ανθρώπων.

Ως αποτέλεσμα της συνεχούς αύξησης του πληθυσμού της γης, της ανόδου του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων των υπανάπτυκτων χωρών, της καταναλωτικής μανίας που χαρακτηρίζει τις κοινωνίες των αναπτυγμένων χωρών και της τεχνολογικής εξέλιξης, παρατηρείται διαρκώς αύξηση της κατανάλωσης, σε παγκόσμιο επίπεδο, όλων των παραδοσιακών ορυκτών πρώτων υλών, ενώ προοδευτικά προστίθενται και νέα ορυκτά και σπάνιες γαίες, χάρη στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στην προστασία του περιβάλλοντος (π.χ. υβριδικά αυτοκίνητα, καταλύτες κ.α.) και στον χώρο των στρατιωτικών τεχνολογιών.

Η εν λόγω πραγματικότητα και η εκτιμώμενη εξέλιξή της, με την πάροδο του χρόνου, καθιστά ολοένα και περισσότερο επιτακτική την ανάγκη εξεύρεσης νέων κοιτασμάτων, αλλά κυρίως την περισσότερο αποδοτική αξιοποίηση των υφιστάμενων κοιτασμάτων.

Στο ανωτέρω πλαίσιο και προς την κατεύθυνση ανάπτυξης νέων τεχνολογιών για την αποδοτική και βιώσιμη αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, καταρτίσθηκε το ερευνητικό πρόγραμμα X-MINE, προϋπολογισμού 12 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο εντάχθηκε στο Πρόγραμμα Έρευνας και Τεχνολογίας «Ορίζοντας 2020» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απ’ όπου και χρηματοδοτείται και στο οποίο συμμετέχει και η Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., μαζί με άλλους 14 εταίρους, από 9 χώρες.

Στο ερευνητικό πρόγραμμα X-MINE, μαζί με την Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, 4 ερευνητικοί - ακαδημαϊκοί οργανισμοί και 3 ακόμη μεταλλευτικές επιχειρήσεις, ενώ οι τεχνολογίες που αναπτύσσονται εφαρμόζονται σε 4 υφιστάμενα μεταλλεία, στην Σουηδία, στην Ελλάδα, στην Βουλγαρία και στην Κύπρο, τα οποία επιλέχθηκαν με γνώμονα να εξετασθούν μεταλλεία μικρής έως μεγάλης κλίμακας, με ποικιλία εξορυσσόμενων ορυκτών και με παρουσία, ή πιθανή παρουσία, κρίσιμων ορυκτών και σπάνιων γαιών.

Το ερευνητικό πρόγραμμα X-MINE στοχεύει στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών με εφαρμογή στον εντοπισμό και στην επεξεργασία των ορυκτών πρώτων υλών, με πολλαπλά οφέλη στην κοιτασματολογική έρευνα, στην εκτίμηση των αποθεμάτων, στην εξόρυξή τους και στον διαχωρισμό του μεταλλεύματος από τα στείρα υλικά, με άμεσο αντίκτυπο στην αποδοτικότητα και στην βιωσιμότητα υφιστάμενων μεταλλευτικών δραστηριοτήτων.

Με την ολοκλήρωση του εν λόγω ερευνητικού προγράμματος X-MINE και την εφαρμογή των πρωτοποριακών τεχνολογιών που αναπτύσσονται, για τα ανωτέρω πεδία μεταλλευτικής δραστηριότητας, αναμένονται τα ακόλουθα σημαντικά οφέλη για τον μεταλλευτικό κλάδο:

1. Βελτίωση της αποδοτικότητας της γεωλογικής έρευνας, αφού θα παρέχεται η δυνατότητα λεπτομερέστερης καταγραφής των αποθεμάτων ορυκτών πρώτων υλών.

2. Αύξηση της αποδοτικότητας του κύκλου εξόρυξης, αφού θα καθίσταται πλέον εφικτή η επιλεκτική εξόρυξη των ορυκτών πρώτων υλών και θα περιορίζεται η εξόρυξη στείρων, με αποτέλεσμα τον δραστικό περιορισμό της χρήσης εκρηκτικών και της διακίνησης, επεξεργασίας και διαχείρισης εξορυσσόμενου υλικού.

3. Δυνατότητα εκμετάλλευσης μικρότερων, πιο πολύπλοκων και χαμηλότερης περιεκτικότητας κοιτασμάτων που ως τώρα η εκμετάλλευσή τους είναι οικονομικά ανέφικτη, καθώς και η βελτιστοποίηση του σχεδιασμού της εκμετάλλευσης υφιστάμενων κοιτασμάτων.

4. Εισαγωγή νέων εργαλείων στην αγορά για αποτελεσματική, χαμηλού κόστους και περιβαλλοντικά φιλική έρευνα ορυκτών πόρων.

5. Μικρότερες παραγόμενες ποσότητες στείρων υλικών και κατ’ επέκταση, απαίτηση μικρότερων χώρων απόθεσής τους στην επιφάνεια.

6. Υψηλότερη απόδοση της εκμετάλλευσης του κοιτάσματος, με μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Πέραν όμως των ωφελημάτων των πρωτοποριακών τεχνολογιών που αναπτύσσονται στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος X-MINE, στον μεταλλευτικό κλάδο, αναμένεται να προκύψουν και πολύ σημαντικά ωφελήματα για το περιβάλλον και την κοινωνία, τα οποία συνοπτικά είναι τα εξής:

1. Αύξηση των αποθεμάτων και των δυνατοτήτων εκμετάλλευσης κοιτασμάτων, γνωστών ή και νέων, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθιστώντας την Ε.Ε. περισσότερο αυτόνομη και ανεξάρτητη από άλλες χώρες, παραγωγούς ορυκτών πρώτων υλών, χάρη στην βελτίωση και αύξηση της αποδοτικότητας της γεωλογικής  έρευνας.

2. Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της μεταλλευτικής δραστηριότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, χάρη στην αύξηση της αποδοτικότητας του κύκλου εξόρυξης των ορυκτών πρώτων υλών.

3. Βελτίωση των περιβαλλοντικών παραμέτρων, όπως είναι η διαχείριση των αποβλήτων, η κατανάλωση ενέργειας και η χρήση νερού, χάρη στην αυτοματοποίηση των διαδικασιών σε όλα τα στάδια της μεταλλευτικής δραστηριότητας.

4. Ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης ανθρωποωρών και μείωση της κατανάλωσης ενέργειας ανά τόνο μεταλλεύματος, χάρη στον περιορισμό της εξόρυξης στείρων υλικών.

5. Ενίσχυση του παραγωγικού δυναμικού της περιοχής μέσω της ανταλλαγής τεχνογνωσίας με οργανισμούς εξειδικευμένους στην έρευνα ορυκτών πρώτων υλών και στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών.

6. Υποστήριξη περισσότερο βιώσιμης μεταλλευτικής ανάπτυξης.

Το ερευνητικό πρόγραμμα X-MINE ξεκίνησε το 2017, έχει διάρκεια 36 μήνες και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2020. 

Από την έως σήμερα υλοποίηση του προγράμματος έχει αναπτυχθεί καινοτόμος τεχνολογία ανάλυσης πυρήνων (καρότων) ερευνητικών γεωτρήσεων, με χρήση ακτίνων Χ, η οποία έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί στις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., ενώ, περί τα μέσα του 2019, αναμένεται επίσης να εγκατασταθεί και να λειτουργήσει διάταξη διαχωρισμού του μεταλλεύματος από το στείρο στις εγκαταστάσεις εμπλουτισμού της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.. 

Ανάλογα με τα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής των ανωτέρω τεχνολογιών, στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος, θα αποφασισθεί και η περαιτέρω, πλήρης και βιομηχανοποιημένη, εφαρμογή τους στο μεταλλείο.

Θα πρέπει να τονισθεί ιδιαιτέρως ότι, η συμμετοχή της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. στο εν λόγω ερευνητικό πρόγραμμα X-MINE προς αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών στην μεταλλευτική της δραστηριότητα στην ΒΑ Χαλκιδική, με τις οποίες θα βελτιώνεται η απόδοση της μεταλλευτικής δραστηριότητας, αφενός, και αφετέρου θα περιορίζεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμά της στην περιοχή, δεν απορρέει από καμμία συμβατική της υποχρέωση με το Ελληνικό δημόσιο.

Αποτελεί πρωτοβουλία και δράση η οποία έχει ως αφετηρία της την φιλοσοφία της μητρικής εταιρείας Eldoradogold και της θυγατρικής Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., για τον τρόπο που δραστηριοποιούνται στον μεταλλευτικό κλάδο και ιδιαίτερα στην ΒΑ Χαλκιδική. 

Υποδηλώνει με σαφήνεια τις προθέσεις του επενδυτή για τον τρόπο υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου που εγκρίθηκε από το Ελληνικό δημόσιο και την διαρκή βελτιστοποίησή του, αξιοποιώντας τις σύγχρονες, μεταλλευτικές και μεταλλουργικές, τεχνολογίες, οι οποίες διαρκώς εξελίσσονται και σκοπεύει να τις εντάσσει στην παραγωγική διαδικασία. 

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι ραγδαία στις μέρες μας, ότι η σύνταξη του επενδυτικού σχεδίου ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια περίπου και ότι η διάρκεια της εκμετάλλευσης θα διαρκέσει ορισμένες δεκαετίες, προκύπτει ότι το μεταλλείο στην ΒΑ Χαλκιδική θα πρέπει να θεωρηθεί περισσότερο ως μία δυναμική κατάσταση, η οποία επιδέχεται διαρκώς βελτιώσεις, επ’ ωφελεία όλων των μερών, παρά ως μία στατική κατάσταση, η οποία καθορίσθηκε πριν χρόνια, αξιολογήθηκε και εγκρίθηκε κάποια στιγμή, και θα υλοποιείται, αναλλοίωτη, επί δεκαετίες.

Η ανωτέρω πρωτοβουλία και δράση της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., αξιοποίησης νέων τεχνολογιών στην μεταλλευτική δραστηριότητα δεν είναι η μόνη. Χαρακτηριστικά αναφέρεται η πρόταση για τη διαδικασία απόθεσης των τελμάτων στις Σκουριές, που προβλέπει την αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών διαχείρισης τελμάτων, με τις οποίες αφαιρείται από αυτά το νερό και στη συνέχεια αποτίθενται σε ξηρή σχεδόν μορφή.

 Το αποτέλεσμα της εφαρμογής της σύγχρονης αυτής τεχνολογίας αφύγρανσης είναι να περιορίζεται έτη περαιτέρω το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της εκμετάλλευσης στις Σκουριές και να καταργείται το ένα από τα δύο φράγματα απόθεσης τελμάτων.

 Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα την κατάργηση του φράγματος τελμάτων στην θέση «Λοτσάνικο», το οποίο θα καταλάμβανε, μαζί με το χώρο απόθεσης, συνολική έκταση 486 στρέμματα. 

Επομένως, η εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας αφύγρανσης των τελμάτων έχει άμεσο και χειροπιαστό αποτέλεσμα στα περιβαλλοντικά. Το κόστος εφαρμογής της διαδικασίας αφύγρανσης, κόστος εγκαταστάσεων, προσωπικού και λειτουργίας, είναι υψηλό και θα το επωμιστεί εξ’ ολοκλήρου ο επενδυτής, προς όφελος του περιβάλλοντος, δείχνοντας έμπρακτα την ευαισθησία του στα περιβαλλοντικά και κυρίως το ότι δεν τσιγκουνεύεται ! ! !

Τα ανωτέρω αποδεικνύουν περίτρανα το αδιαμφισβήτητο ενδιαφέρον και την ιδιαίτερη ευαισθησία του επενδυτή για το περιβάλλον και το αποτύπωμα που θα αφήσει η μεταλλευτική δραστηριότητα στην ΒΑ Χαλκιδική, το οποίο επιδιώκει να το ελαχιστοποιήσει έτη περαιτέρω, σε σχέση με την εγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αξιοποιώντας κάθε νέα και καινοτόμο τεχνολογία.

Με εκτίμηση

Αθανάσιος Γ. Καρίνας