ΕΡΓΑ ΟΤΑ: "ΜΠΛΟΚΟ" ΑΠΟ ΤΟ ΡΑΛΙ ΤΙΜΩΝ ΣΤΑ ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ

Οι πολύ μεγάλες αυξήσεις στα δομικά υλικά, «μπλοκάρουν» τα έργα των Δήμων με αποτέλεσμα καθυστερήσεις στην εκτέλεση ή ακόμη και «πάγωμα» των εργασιών, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις που εργολάβοι οι οποίοι, προ των αυξήσεων στις τιμές, είχαν συμμετάσχει σε διαγωνισμούς με προσφέροντας εκπτώσεις της τάξης του 40%-50%, σηκώνουν ψηλά τα χέρια και δεν προσέρχονται για να υπογράψουν συμβάσεις και να αναλάβουν έργα.

Τα παραπάνω δήλωσε στο GRTimes.gr o δήμαρχος Πυλαίας- Χορτιάτη και πρόεδρος της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας κ. Ιγνάτιος Καϊτετζίδης, τονίζοντας ότι «το πρόβλημα είναι τεράστιο, πολλοί εργολάβοι καθυστερούν τα έργα, άλλοι εγκαταλείπουν. Μας έχει απασχολήσει επανειλημμένως στην ΠΕΔ αλλά και στην ΚΕΔΕ, γιατί τα κόστη είχαν εκτιναχθεί για τους κατασκευαστές, λόγω των μεγάλων αυξήσεων σε όλα τα δομικά υλικά, σε μία περίοδο με επίσης μεγάλες αυξήσεις στο κόστος ενέργειας.

«Αναμφίβολα οι εργολάβοι έχουν μία δύσκολη κατάσταση να αντιμετωπίσουν σε μία περίοδο μάλιστα, που μέρος του προσωπικού τους βγαίνει εκτός δουλειάς γιατί νοσεί από τον covid. Aυξήσεις στα δομικά υλικά, καθυστερήσεις στις παραδόσεις υλικών, προβλήματα ρευστότητας, όλα αυτά επόμενο είναι να έχουν επίπτωση στα  έργα».

Στα «αζήτητα», έργο με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση

Μάλιστα ο Δήμαρχος Πυλαίας – Χορτιάτη έδωσε και ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα, που αφορά το Δημοτικό Σχολείο Εξοχής.

«Το έργο είναι ενταγμένο στο ΕΣΠΑ, με πλήρως εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Μετά την κήρυξη  του εργολάβου έκπτωτου – για άλλους λόγους και όχι αυτούς που συζητάμε σήμερα- δεν βρίσκονται κατασκευαστές πρόθυμοι να το αναλάβουν. Όσες εταιρείες είχαν συμμετάσχει προ τριετίας στο διαγωνισμό και είχαν δώσει, με τα τότε δεδομένα, εκπτώσεις μεγάλες, με τις αυξήσεις στα κόστη, δεν  δείχνουν ενδιαφέρον για το έργο».

Ράλι τιμών στα δομικά υλικά και την ενέργεια

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το Νοέμβριο του 2021, ο σίδηρος οπλισμού «τσίμπησε» +20,3% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα της προηγούμενης χρονιάς, οι αγωγοί χαλκού 17,8%, ενώ ηλεκτρική ενέργεια και πετρέλαιο κίνησης είχαν αυξήσεις άνω του 36%-37%. Οι αυξήσεις ορισμένων βασικών δομικών υλικών, το 2021, υπολογίζεται ότι έφτασαν και ξεπέρασαν το 70%.

Το θέμα,  είχε τεθεί στο αρμόδιο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών από τις εργοληπτικές οργανώσεις αλλά και από τους φορείς της Αυτοδιοίκησης και, ευτυχώς, όπως επισήμανε ο κ. Καϊτετζίδης, προς το τέλος Δεκεμβρίου (σ.σ. 20/11/2021), με απόφαση του Υπουργού Κώστα Καραμανλή, καθορίστηκαν οι συντελεστές αναθεώρησης τιμών, για τα δημόσια έργα.

«Το Υπουργείο Υποδομών, γνώριζε το πρόβλημα, θεωρούμε ότι έλαβε υπόψη της και τις παραινέσεις της ΚΕΔΕ και  προχώρησε, πρόσφατα, σε αναθεωρήσεις, που μεσοσταθμικά  είναι της τάξης του 30% . Κατά τις εκτιμήσεις της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου μας αλλά και ορισμένων αναδόχων, με αυτές τις αναθεωρήσεις δεν καλύπτεται συνολικά η «χασούρα» των κατασκευαστών, αλλά έστω μειώνεται η απώλεια σε ένα σημαντικό βαθμό. Αυτές οι αναθεωρήσεις σίγουρα θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της κατάστασης».

Λιγότερα έργα, μεγάλες εκπτώσεις, η ρίζα του κακού

Το GRTimes.gr απευθύνθηκε στην ΠΕΣΕΔΕ, στην Πανελλήνια Ένωση Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, μία μεγάλη οργάνωση του κατασκευαστικού κλάδου  που αντιπροσωπεύει κυρίως μικρομεσαίες εργοληπτικές επιχειρήσεις, αυτές που δηλαδή  ως επί το πλείστον εκτελούν έργα για την Αυτοδιοίκηση. Κι’ όπως είπε η πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ, μηχανολόγος μηχανικός κα. Μαρία Τσιομπάνου, το πρόβλημα των εργοληπτών «ξεκινάει από το παρελθόν και έχει οξυνθεί με τις αυξήσεις των τιμών στα δομικά υλικά».

«Κύρια αιτία της δύσκολης κατάστασης που αντιμετωπίζουν οι εργολήπτες, είναι η συρρίκνωση του κατασκευαστικού αντικειμένου τα τελευταία 12-13 χρόνια. Είχαν μειωθεί τα ιδιωτικά έργα μέσα στην οικονομική κρίση, αλλά και τα δημόσια, με μεγάλες μειώσεις στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για λόγους δημοσιονομικούς. 

Αυτή η συρρίκνωση οδήγησε στην προσφορά πολύ μεγάλων εκπτώσεων, προκειμένου οι εργολήπτες να μπορέσουν να κρατήσουν ανοικτές τις επιχειρήσεις τους. Αυτός είναι ο λόγος που δίνονται εκπτώσεις ως και άνω του 50% σε σχέση με τον εκτιμώμενο προϋπολογισμό», εξήγησε η κα. Τσιομπάνου.

Τις μεγάλες εκπτώσεις, οι αναθέτουσες αρχές – υπουργεία και Αυτοδιοίκηση- τις καλοδέχονταν και ποτέ δεν προχώρησαν στην ενεργοποίηση της αιτιολόγησης της οικονομικής προσφοράς που προβλέπονταν από τον ν.4412/2016, υποστήριξε η κα. Τσιμπάνου. Η παρούσα κυβέρνηση, αναγκάσθηκε με τον ν.4782/2021 (Μάρτιο 2021), να κάνει υποχρεωτική την αιτιολόγηση προσφοράς όταν είναι άνω του 10% του μέσου όρου, χωρίς όμως η μη αιτιολόγηση να συνεπάγεται αποκλεισμό.

+100% η τιμή του γαλβανισμένου σίδηρου

«Όσο για τις ανατιμήσεις, δεν είναι φαινόμενο του 2021. Ξεκίνησαν από το 2020 και οξύνθηκαν το 2021, προκαλώντας πολύ μεγάλες ζημίες στους αναδόχους έργων, που είχαν προσφέρει πολύ υψηλές εκπτώσεις, κάτω από διαφορετικές συνθήκες και τώρα, είναι πολύ δύσκολο να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

«Οι ανατιμήσεις που παρουσιάζει η ΕΛΣΤΑΤ, στα δελτία της, είναι μικρές σε σχέση με το τι ισχύει στην αγορά. Επί παραδείγματι, ο γαλβανισμένος σίδηρος πήγε 100% πάνω. Στη γαλβανισμένη σιδηροσωλήνα οι προμηθευτές δίνουν τιμή μόνο για ένα μήνα, επειδή οι ανατιμήσεις έρχονται η μία μετά την άλλη. Είναι πολύ δύσκολος ο υπολογισμός του κόστους ενός έργου, σε αυτές τις συνθήκες της αγοράς.

«Βγήκε η απόφαση των συντελεστών αναθεώρησης τιμών τέλη Δεκεμβρίου του 2021, όταν η ΠΕΣΕΔΕ είχε επισημάνει το πρόβλημα από το Φεβρουάριο, δέκα μήνες νωρίτερα. Όλες οι οργανώσεις του κατασκευαστικού κλάδου ζητούσαμε αναθεωρήσεις, και τελικά η απόφαση αφορά 500  κωδικούς, όταν οι κωδικοί αναθεώρησης είναι 3.000. Περιμένουμε την εγκύκλιο που το Υπουργείο δεσμεύτηκε ότι θα βγάλει και θα λύνει το θέμα.

«Πιστεύω ότι υπάρχει η πολιτική βούληση για να επιλυθεί το πρόβλημα. Διαπιστώνω όμως ότι η δυσκολία εντοπίζεται στη δημόσια διοίκηση, οι μηχανικοί του δημοσίου που βγάζουν τους συντελεστές δεν εννοούν να κάνουν προσαρμογές με βάση τις πραγματικές τιμές που κυριαρχούν στην αγορά, ενώ λειτουργούν και με πολύ βραδείς ρυθμούς. 

Πρέπει να κινηθεί με ταχύτερους ρυθμούς ο δημόσιος τομέας, άλλωστε αυτή η βραδύτητα ανάγκασε την κυβέρνηση να προχωρήσει, νομοθετικά, στην επίβλεψη δημοσίων έργων από πιστοποιημένους ιδιωτικούς φορείς», υποστήριξε η κα. Τσιομπάνου.

Οι «μεγάλοι», τα ΣΔΙΤ και οι ΜμΕ εργολήπτες

Η πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ έκανε και μία ακόμη σημαντική παρατήρηση σε ό,τι αφορά τα έργα δημοσίου συμφέροντος.

«Τα μεγάλα έργα η κυβέρνηση τα έβαλε σε μία σειρά υλοποίησης, κάνοντας και χρήση των ΣΔΙΤ. Αυτοί όμως που συνεχίζουν να πλήττονται είναι οι πολλοί, οι μικρομεσαίοι κατασκευαστές, με αποτέλεσμα πολλοί να έχουν βγει εκτός αγοράς, το 40% των εργοληπτών, επίσημα, με στοιχεία της Επιτροπής Ανταγωνισμού και με έτος εκκίνησης, της αντιπαραβολής, το 2004».

Καθυστερήσεις στις πληρωμές

«Αυτό που δεν λένε οι φορείς του δημοσίου, που έχουν αναθέσει έργα, είναι ότι καθυστερούν υπερβολικά τις πληρωμές. Εμείς υποστηρίζουμε ότι οι ανάδοχοι βρίσκονται ουσιαστικά αντιμέτωποι με στάση πληρωμών, μιλάμε για καθυστερήσεις ως και έξι μηνών. 

Οι καθυστερήσεις στα έργα οφείλονται εν πολλοίς στις καθυστερήσεις στη χρηματοδότηση, κανένα εργολήπτη δεν τον συμφέρει να καθυστερεί εργασίες ειδικά όταν έχει δώσει μεγάλη έκπτωση. 

Οι διαδικασίες οι εγκριτικές είναι πολύ χρονοβόρες, οι υπηρεσίες  εξαντλούν τους χρόνους που προβλέπονται από τη νομοθεσία και, επιπλέον, έχουμε τις μεγάλες ανατιμήσεις στα δομικά υλικά. Αυτή την κατάσταση αντιμετωπίζουν οι εργοληπτικές επιχειρήσεις», υπογράμμισε η κα. Τσιομπάνου.

Καϊτετζίδης: Συνεπής εκτέλεση προϋπολογισμού έργων

Στο θέμα αυτό, ο δήμαρχος Πυλαίας- Χορτιάτη, επισήμανε ότι θα πρέπει να διερευνηθούν οι πιθανοί λόγοι, σε περίπτωση που καταγγέλλονται καθυστερήσεις σε πληρωμές.

«Ποιος είναι ο λόγος των καθυστερήσεων στις πληρωμές; Φταίει η γραφειοκρατία; Φταίνε οι Δήμοι; Για παράδειγμα τα περισσότερα έργα του Δήμου Πυλαίας- Χορτιάτη, τα πληρώνουν άλλοι φορείς, όπως η Διαχειριστική Αρχή του ΕΣΠΑ, το Υπουργείο Εσωτερικών μέσω προγραμμάτων όπως το «Αντώνης Τρίτσης» ή παλαιότερα το «Φιλόδημος» ή το «Πράσινο Ταμείο», ενώ στην περιοχή μας εκτελούνται και έργα τομεακά, υπουργείων. Σε ό,τι πάντως αφορά το Δήμο Πυλαίας- Χορτιάτη, ο Δήμος είναι απόλυτα συνεπής στην εκτέλεση του προϋπολογισμού του», δήλωσε ο κ. Καϊτετζίδης.

 Αναδημοσίευση από grtimes.gr