ΛΙΘΙΟ: ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΡΙΝΕΙ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΕ - ΣΕΡΒΙΑΣ

Το λίθιο διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην παγκόσμια στροφή προς τη βιώσιμη και καθαρή ενέργεια. Είναι ένα κρίσιμο συστατικό για τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων, μεταξύ άλλων χρήσεων.

Από το 2021, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υπογράψει συνεργασίες για να εξασφαλίσει την προμήθεια τέτοιων κρίσιμων πρώτων υλών με 14 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αργεντινής, της Νορβηγίας και της Ζάμπια. Στοχεύει στη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην καθαρή τεχνολογία ώστε να καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το 2050.

Η ΕΕ είναι επίσης επίσημα δεσμευμένη στην προώθηση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά ιδιαίτερα στη γειτονική της περιοχή – συμπεριλαμβανομένων των Δυτικών Βαλκανίων, όπου πολλά κράτη είναι υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ.

Αυτό το μήνα, η Σερβία και η ΕΕ πραγματοποίησαν μια κρίσιμη σύνοδο κορυφής πρώτων υλών στο Βελιγράδι, στην οποία συμμετείχαν ο γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μάρος Σέφκοβιτς. Οι δύο πλευρές υπέγραψαν συμφωνία για βιώσιμες πρώτες ύλες, αλυσίδες αξίας μπαταριών και ηλεκτρικά οχήματα.

Τώρα σκοπεύουν να καταρτίσουν έναν οδικό χάρτη εντός έξι μηνών που θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες ενέργειες για την ανάπτυξη μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης. Επίσης στη σύνοδο κορυφής του Βελιγραδίου ήταν εκπρόσωποι των αυτοκινητοβιομηχανιών Merzedes-Benz και Stellantis.

Η Σερβία διατηρεί ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα λιθίου στον κόσμο. Η κοιλάδα Jadar εκτιμάται ότι περιέχει 200 ​​εκατομμύρια τόνους μεταλλεύματος βορικού λιθίου, παρέχοντας τη δυνατότητα να καλύψει το 10% της παγκόσμιας ζήτησης λιθίου. Αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει στην κατασκευή 1,1 εκατομμυρίων ηλεκτρικών οχημάτων ετησίως.

Η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και οι ελευθερίες των μέσων ενημέρωσης έχουν αποδυναμωθεί υπό τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Οι ανησυχίες σχετικά με τη διακυβέρνηση έχουν προκαλέσει τους επικριτές να ανησυχούν ότι η νέα στρατηγική εταιρική σχέση θα αποτύχει να προσφέρει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που διασφαλίζει υπεύθυνες πρακτικές εξόρυξης στη Σερβία.

Υπάρχουν λίγα σημάδια ακόμη ότι η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει αυτό το νέο σκέλος της σχέσης της με τη Σερβία –η οποία είναι υποψήφια για ένταξη στο μπλοκ– για να ενισχύσει τις επίσημες προσπάθειες μέσω της ενταξιακής διαδικασίας για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων. Στο Βελιγράδι, ο Σολτς επανέλαβε ότι η Γερμανία είναι έτοιμη να στηρίξει τη Σερβία για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.

Ομοίως, ως υποψήφια χώρα η Σερβία υποτίθεται ότι θα ευθυγραμμίσει την εξωτερική της πολιτική και την πολιτική ασφάλειας με αυτήν της ΕΕ. Αλλά δεν έχει ακόμη ενταχθεί στο μπλοκ για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία μετά την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία. 

Και, ενώ η ΕΕ εντείνει τις προσπάθειές της να χλευάσει τη σχέση της με την Κίνα, ο Βούτσιτς φιλοξένησε τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ στο Βελιγράδι τον Μάιο και υπέγραψε μια αμφιλεγόμενη συνθήκη έκδοσης που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τους Κινέζους αντιφρονούντες.

Οι σερβικές αρχές φαίνεται επίσης να στοχοποιούν αντιπολεμικά μέλη της ρωσικής διασποράς. Οι επικριτές έχουν δίκιο ότι η ΕΕ έχει ζητήσει εδώ και καιρό από τις σερβικές αρχές να κάνουν βελτιώσεις, χωρίς αποτέλεσμα. 

Ωστόσο, υπάρχει πιθανότητα αυτή τη φορά να είναι διαφορετική. Η ΕΕ έχει μια πραγματική ευκαιρία να επηρεάσει τη χρηστή διακυβέρνηση και τις βέλτιστες πρακτικές μέσω της νέας εταιρικής σχέσης, η οποία έχει τεράστιες δυνατότητες για την ανάπτυξη της Σερβίας. Ένα ισχυρό ρυθμιστικό πλαίσιο είναι απόλυτη ανάγκη. 

Τουλάχιστον, η ΕΕ πρέπει να δείξει ότι θα σταματήσει την εταιρική σχέση εάν η Σερβία δεν αντιμετωπίσει τις ανησυχίες σχετικά με τη διακυβέρνηση και τις πρακτικές.

Της Engjellushe Morina

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.

Απόδοση-Επιμέλεια: Νικόλας Σαπουντζόγλου

Αναδημοσίευση από: capital.gr