"ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΑΘΩΝΙΚΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ"

της Μαρίας Αμανατίδου 

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο ενισχύεται η πεποίθησή μου ότι στην Ελλάδα τις τέχνες και τον πολιτισμό στηρίζουν οι γυναίκες. Έπειτα από ένα τριήμερο στη Χαλκιδική και συγκεκριμένα στην προ του Άθω περιοχή (#athos area) μπορώ να πω ότι και ο τουρισμός στην Ελλάδα είναι υπόθεση γυναικεία.

Καλεσμένη μαζί με άλλους συναδέλφους του Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης προ του Άθω, έζησα ένα μοναδικό τριήμερο σε μια περιοχή της Χαλκιδικής που δεν είχα επισκεφθεί ξανά και ανακάλυψα ομορφιές, εξωτικά τοπία, νοστιμιές, γκουρμέ εστιατόρια, γκουρμέ μεζεδάκια βγαλμένα από τη θάλασσα και τους κήπους, γαλαζοπράσινες θάλασσες, καταπράσινες διαδρομές μέσα στο δάσος, κυρίως όμως -και πάνω απ’ όλα- υπέροχους ανθρώπους που αγαπούν τον τόπο τους, μένουν σ’ αυτόν και με ευγένεια, χαμόγελο και αγάπη εργάζονται για ένα καλύτερο αύριο.

Μαγική Αμμουλιανή

Πρώτος σταθμός του ταξιδιού μας ήταν η Αμμουλιανή. Από το λιμανάκι της Τρυπητής, λίγο μετά την Ιερισσό, περάσαμε σε λίγα λεπτά με φουσκωτό απέναντι στο νησί.

Λίγο πριν πέσει ο ήλιος μάθαμε ότι η Αμμουλιανή έχει το μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο στην Ελλάδα αναλογικά με τον πληθυσμό της. 600 περίπου κατοίκους έχει το μικρό νησάκι της Αμμουλιανής, με τις μαγευτικές παραλίες και τις λουλουδιαστές αυλές. Πρόσφυγες -οι περισσότεροι ήρθαν από τη Μικρά Ασία μετά το ’22-, έχτισαν τα σπίτια τους και τη ζωή τους σ’ αυτό το μικρό νησάκι κάτω από τον ίσκιο του Αγίου Όρους. Μικρά σπιτάκια με αυλές γεμάτες λουλούδια και παιδιά που τρέχουν στα δρομάκια του νησιού, ταβερνούλες και τουριστικά καταστήματα συνθέτουν το τοπίο του οικισμού, στο κέντρο του οποίου υπάρχει μια γραφική εκκλησία (με τα πιο μοσχοβολιστά τριαντάφυλλα που έχω μυρίσει ποτέ!) και το Λαογραφικό Μουσείο του νησιού.

Στο Μουσείο, που είναι ανοιχτό κάθε μέρα (από τις γυναίκες του νησιού), βρίσκονται μαζεμένα οικογενειακά κειμήλια της ζωής που κουβάλησαν οι πρώτοι πρόσφυγες από τα χωριά τους στη Μικρά Ασία. Φωτογραφίες και προσωπικά αντικείμενα είναι τοποθετημένα στο χώρο αναβιώνοντας ένα παραδοσιακό σπίτι –όπως ήταν τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης των ανθρώπων στο νησί. 

Οι φορεσιές των γυναικών (που θα σου θυμίσουν τη Λωξάντρα) βρίσκονται σε γυάλινες προθήκες στο δεύτερο χώρο του Μουσείου, αποπνέοντας τον αέρα του κοσμοπολιτισμού της Σμύρνης. Στο χώρο δεσπόζουν ο ξύλινος επιτάφιος και οι κολυμπήθρες που μετέφεραν οι κάτοικοι από τα χωριά της Μικράς Ασίας.

Στο πλαίσιο του «Mount Athos Area KOUZINA 2015» που διοργανώνει για 4η χρονιά ο Προαθωνικός Οργανισμός Τουρισμού, οι ντόπιες νοικοκυρές μαγείρεψαν στο λιμάνι παραδοσιακές πίτες. Ναι, φυσικά, τις δοκίμασα όλες. Στριφτές και μη, με τυρί και χόρτα, με αρμυρίκια και κολοκύθα μαζί με υπέροχο τσίπουρο, από το οποίο θα κάνει μέρες να ξεθολώσει το μυαλό μου! Κορυφαία όλων η πορτοκαλόπιτα, που μοιάζει με κέικ, έχει υπέροχη γεύση και έντονη μυρωδιά.

Νιώθω χαρούμενη που γνώρισα τις γυναίκες της Αμμουλιανής, η χάρη των οποίων έφτασε μέχρι και το Λονδίνο και στην εκπομπή του Jamie Oliver, στον οποίο έδειξαν τις παραδοσιακές συνταγές τους. Δεν ξέρω πώς ένιωσε ο Jamie, προσωπικά όμως στο μάθημα μαγειρικής που πήραμε τη δεύτερη μέρα μας στο νησί ένιωσα υπέροχα. Ειδικά, όταν δοκίμασα το θεσπέσιο «κριθαρότο του ψαρά» και το φρικασέ με μπακαλιάρο.

 Το φρέσκο ψάρι είναι το σήμα κατατεθέν του νησιού. Στα σπίτια και στα ταβερνάκια. Το ψάρι της δεύτερης μέρας γίνεται ψαροκεφτέδες (που, αν δεν έχεις φάει, δεν ξέρεις τι είναι νοστιμιά). Οι αγαπημένες νοικοκυρές που συμμετέχουν ενεργά στο Φεστιβάλ (μαγειρεύουν, τραγουδούν, χορεύουν, φιλοξενούν, φροντίζουν τα πάντα) μας υποδέχτηκαν με αγάπη και αληθινά χαμόγελα. Κι όταν ταξιδεύεις, ξέρεις να ξεχωρίζεις τα αληθινά χαμόγελα.

«Να γράψετε όλα τα ωραία που είδατε εδώ, να έρχεται κόσμος στο νησί μας» -μας είπε μία από αυτές μέσα στην εκκλησία-, «να μην φύγουν τα παιδιά μας».

 Τα παιδιά, που είναι πανέμορφα και γελαστά, ξέγνοιαστα και χαρούμενα, συμμετέχουν σε όλα τα έθιμα που πλαισιώνουν το Φεστιβάλ. Και ειδικά σ’ αυτό του «γρίμπου», που ζήσαμε το δεύτερο βράδυ της παραμονής μας στο νησί. Με τραγούδι και χαρά έριξαν τα δίχτυα στη θάλασσα από το λιμάνι και όλα τα ψαράκια που πιάστηκαν ψήθηκαν στα κάρβουνα και συνοδεύτηκαν με τσίπουρο (sic).

 Όταν, όμως, μιλάμε για γκουρμέ αυθεντικό κι ελληνικό, τότε βάζουμε τα δάχτυλά μας μέσα στις «φούσκες» και δοκιμάζουμε θάλασσα ή τρώμε κεφτεδάκι φτιαγμένο με θαλάσσια ανεμώνη και φρέσκο κρεμμυδάκι από τον μπαχτσέ.

«Αυτό είναι το γκουρμέ του φτωχού», μας λέει η κ. Ελένη. «Όταν ήρθαν οι άνθρωποι στο νησί, δεν είχαν τίποτα, ‘πιάναν πεταλίδες κι ανεμώνες και λίγο ρυζάκι και να το φαΐ!».

Μύδια, ψάρια, όστρακα και μαλάκια είναι το κέντρο της κουζίνας της θάλασσας του Αριστοτέλη, της αρχαίας Ακάνθου και του Άθωνα. Συνδυασμένα αρμονικά με ντόπια προϊόντα: φέτα Ολυμπιάδας, μέλι Αρναίας, ρύζι Στρυμόνα, φρούτα του δάσους και αριστοτελικά βότανα.

Τη μαγική συνταγή του νησιού συμπληρώνουν οι εξωτικές παραλίες του. Σ’ αυτές μπορείς να φτάσεις με τα πόδια, με αυτοκίνητο ή με βαρκάκι, που μπορείς να νοικιάσεις με ή χωρίς οδηγό. Σίγουρα πρέπει να πας στα μικρά νησάκια, στη Δρένια ή στα Γαϊδουρονήσια. Να κολυμπήσεις στα γαλαζοπράσινα ή τιρκουάζ δροσερά νερά, να βουτήξεις στα βαθιά, να αφήσεις τον ήλιο να σε κάψει στις παραλίες με τη λευκή άμμο.

Στην Αμμουλιανή θα μείνεις σε δωμάτιο, ξενοδοχείο ή σε υπέροχους ξενώνες, όπως ο «Ηλίανθος», με τα σούπερ αναπαυτικά κρεβάτια, τα υψηλής αισθητικής δωμάτια και το νόστιμο πρωινό.

Ο παράπλους του Άθω , η Ιερισσός και το Στρατώνι

Φτάνοντας στην Ουρανούπολη, δεσπόζει ο πύργος στο λιμάνι που ήταν παλιό μετόχι. Δεκάδες καραβάκια κάνουν διαδρομές προς και από το Άγιον Όρος, αλλά και την κρουαζιέρα διάρκειας 3 ωρών στη νοτιοδυτική πλευρά της χερσονήσου του Άθω. Το λιμάνι είναι γεμάτο κάθε μέρα με ταξιδιώτες που πάνε να επισκεφθούν για 1 – 3 μέρες τις μονές του Αγίου Όρους, αλλά και με εκατοντάδες εκδρομείς που κάνουν την κρουαζιέρα.

Η κρουαζιέρα είναι μια μοναδική εμπειρία. Τα καραβάκια παραπλέουν την ακτογραμμή σε απόσταση 500 μέτρων κι έτσι είχαμε την ευκαιρία να δούμε τις μονές και το άγριο τοπίο της χερσονήσου.

Επόμενη στάση τα Νέα Ρόδα και το εκπληκτικό mini restaurant Costa Costa. Εκεί, σ’ ένα τραπέζι στημένο δίπλα στο κύμα δοκιμάσαμε τη «Ρούτια», ένα νέο μενού που συνδυάζει τα παραδοσιακά προϊόντα της περιοχής με το φρέσκο ψάρι και τις παραδοσιακές συνταγές. 

Αν πάτε, να δοκιμάσετε οπωσδήποτε αγιοτύρι (Σταθώρι) σαγανάκι με φρέσκια μαρμελάδα βύσσινο, παραδοσιακά κεφτεδάκια, αλλά και το υπέροχο cocktail «Γιάφκα» με ούζο, μαρμελάδα λεμόνι (από βιολογικά αγριολέμονα) και φρεσκοτριμμένο μοσχοκάρυδο. Ένα από τα καλύτερα χωνευτικά που έχω δοκιμάσει ποτέ.

Στη διαδρομή μας για το Στρατώνι, εκεί που ολοκληρώθηκε η «θαλασσινή εβδομάδα» με γλέντι, τραγούδια και χορό, κάναμε μια στάση στην Ιερισσό για να δούμε πώς παστώνουν τα ψάρια οι γυναίκες του χωριού. Οι γυναίκες παστώνουν «ορκύνια» (μικρά τονάκια) με χοντρό αλάτι και φτιάχνουν τον πιο νόστιμο τσιπουρομεζέ για το χειμώνα. Η επίδειξη έγινε στο καρνάγιο του Νίκου Γιαννάκη, που μας μίλησε για τον παραδοσιακό τρόπο κατασκευής βαρκών.

Οι 3 μέρες μου στην άγνωστη για πολλούς -γνωστή για τους μυημένους- περιοχή προ του Άθω μου χάρισαν αξέχαστες αναμνήσεις. Ο τόπος είναι πλημμυρισμένος με αντιθέσεις σε όλα τα επίπεδα. Γοητευτικός και σίγουρα όμορφος.

Το Φεστιβάλ διαρκεί έως τις 15 Ιουνίου και άλλες 22 γαστρονομικές βραδιές περιμένουν Έλληνες και ξένους επισκέπτες στην προαθωνική χερσόνησο, όπου κάθε βράδυ, στις 8, η επικεφαλής της διοργάνωσης, chef Ντίνα Νικολάου, και 18 τοπικοί chefs, σε συνεργασία με 5 Ευρωπαίους chefs, αναδεικνύουν τη χρήση των τοπικών προϊόντων στη μαγειρική – ζαχαροπλαστική και παρουσιάζουν γαστρονομικές τεχνικές, βασισμένες στις επιρροές εκείνες που αποτελούν τους πέντε άξονες της διοργάνωσης :

– Η αρχαιοελληνική κουζίνα.

– Η ευλογία του αγιορείτικου κόλπου.

– Η μοναστηριακή κουζίνα.

– Η κουζίνα των αλησμόνητων πατρίδων.

– Η μεσογειακή κουζίνα.

Αναδημοσίευση από www.closeupmag.gr