"ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΔΙΑΜΑΧΗ" ΣΤΗΝ ΕΕ: ΠΟΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΟΥΝ ΣΤΟΧΟΥΣ ΑΠΕ ΑΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΕΙ ΩΣ "ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ"

Τα σχέδια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για έναν νέο στόχο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προσκρούουν ήδη στον σκόπελο κάποιων κυβερνήσεων, οι οποίες δήλωσαν ότι δεν θα υποστηρίζουν έναν στόχο που αποκλείει την πυρηνική ενέργεια.

Οι 27 χώρες μέλη της ΕΕ έχουν αντίθετες απόψεις για την πυρηνική ενέργεια και οι πολιτικές διαμάχες για την συγκεκριμένη πηγή ενέργειας έχουν καθυστερήσει τα πρόσφατα μέτρα της ΕΕ για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών και την προώθηση της μετάβασης της Ευρώπης σε πηγές ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

Ενώ οι πυρηνικοί σταθμοί δεν εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα, παράγουν τοξικά απόβλητα με αποτέλεσμα ορισμένες κυβερνήσεις και ακτιβιστές να υποστηρίζουν πως αυτό σημαίνει ότι η ατομική ενέργεια δεν πρέπει να χαρακτηρίζεται ως πράσινη.

Τα σχέδια για τον καθορισμό ενός στόχου της ΕΕ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για το 2040 έχουν προκαλέσει ξανά εντάσεις, αφού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αυτό το μήνα τον άλλαξε αιφνιδιαστικά στην ατζέντα του νέου Επιτρόπου Ενέργειας της ΕΕ, Νταν Γιόργκενσεν.

Η γαλλική πρωτοβουλία

Η υπουργός Ενέργειας της Γαλλίας (επικεφαλής του πυρηνικού στρατοπέδου στην ΕΕ) Agnes Pannier-Runacher είπε ότι οι υπουργοί εξέφρασαν την ανησυχία τους στον Γιόργκενσεν ότι ο στόχος εξαιρούσε την πυρηνική ενέργεια, σε μια συνάντηση στις Βρυξέλλες 15 χωρών, 12 από αυτές μέρος μιας συμμαχίας υπέρ των πυρηνικών.

«Είναι πιο σημαντικό να υπάρχει ένας συγκεκριμένος στόχος για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας... όπου μπορείτε να παραβιάζετε στατιστικές, για παράδειγμα, κλείνοντας πυρηνικούς σταθμούς; Ή είναι ο κύριος στόχος χωρίς ορυκτά και καθαρή παραγωγή ενέργειας στην Ευρώπη;» ανέφερε από την πλευρά της η υπουργός Ενέργειας της Σουηδίας Έμπα Μπους, η οποία παρευρέθηκε επίσης στη συνάντηση υπέρ των πυρηνικών.

Ανώτερος αξιωματούχος από μια χώρα της ΕΕ είπε στο Reuters, ότι οι κυβερνήσεις με αρκετές ψήφους για να εμποδίσουν την ΕΕ να περάσει τον στόχο είχαν δηλώσει ότι δεν θα υποστήριζαν έναν στόχο που αποκλείει τα πυρηνικά.

«Πιστεύω ότι υπάρχουν αρκετά, όσον αφορά την ανασταλτική μειοψηφία», είπε ο αξιωματούχος.

Ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ Dan Νταν Γιόργκνενσεν ήταν κατηγορηματικός. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα πυρηνικά θα διαδραματίσουν ρόλο στην ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης, αλλά δεν θα πρέπει να αναμειχθούν σε έναν στόχο, εξήγησε.

«Δεν νομίζω ότι θα ήταν σοφός τρόπος να το κάνουμε, νομίζω ότι πρέπει να διατηρήσουμε τους ορισμούς που έχουμε ήδη στον στόχο μας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», είπε σε συνέντευξη Τύπου.

Τα άλλα στρατόπεδα

Χώρες όπως η Αυστρία και η Γερμανία έχουν αντιταχθεί στη συμπερίληψη της πυρηνικής ενέργειας σε προηγούμενους στόχους της ΕΕ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εγείροντας ανησυχίες για την πυρηνική ασφάλεια και τονίζοντας το χαμηλότερο κόστος της αιολικής και ηλιακής ενέργειας.

Η Αυστρία αντιτίθεται σθεναρά στην τεχνολογία, ενώ η Γερμανία απέσυρε σταδιακά τους πυρηνικούς αντιδραστήρες της.

Εν τω μεταξύ, η Γαλλία, η οποία παίρνει το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας της από πυρηνικούς αντιδραστήρες, και οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που σχεδιάζουν να επεκτείνουν τους αντιδραστήρες τους, είναι ισχυροί υποστηρικτές της ατομικής ενέργειας χαμηλών εκπομπών άνθρακα ως τρόπου μείωσης των εκπομπών.

«Πυρηνική έκρηξη»  στην ανατολική Ευρώπη

Από την Τσεχική Δημοκρατία μέχρι τη Ρουμανία, τα κράτη καταστρώνουν σχέδια για αυτό που ορισμένοι έχουν αποκαλέσει «το μεγαλύτερο έργο του αιώνα». Θέλουν να κατασκευάσουν τουλάχιστον δώδεκα νέες πυρηνικές μονάδες με προϋπολογισμό σχεδόν 130 δισ. ευρώ (139 δισ. δολάρια), με βάση τις τελευταίες προβλέψεις που συγκέντρωσε το Bloomberg. Η πρώτη θα μπορούσε να λειτουργήσει μέσα σε μια δεκαετία.

Τα πρώην κομμουνιστικά κράτη κληρονόμησαν σε μεγάλο βαθμό τις υφιστάμενες μονάδες από τον διάδοση που άρχισε να λειτουργεί τη δεκαετία του 1970 και του 1980.

Οι κυβερνήσεις έχουν αξιοποιήσει την πολιτική υποστήριξη για νέες εγκαταστάσεις, καθώς οι χώρες παλεύουν με την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για πιο πράσινη ενέργεια και αφού τα κράτη αναγκάστηκαν να απεξαρτηθούν από το φθηνότερο ρωσικό φυσικό αέριο.

Εν τω μεταξύ, η εικόνα στη Δυτική Ευρώπη είναι μικτή. Το Βέλγιο και η Ισπανία, για παράδειγμα, σχεδιάζουν τη σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας, αν και το χρονοδιάγραμμα έχει μετατεθεί λόγω της ανησυχίας για τον ενεργειακό εφοδιασμό μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Οι αμετακίνητοι

Άλλοι είναι αμετακίνητοι. Η Αυστρία απέρριψε την πυρηνική ενέργεια σε δημοψήφισμα του 1978. Η Γερμανία έχει προχωρήσει στην εγκατάλειψή της από τότε που η κυβέρνηση έλαβε τη σχετική απόφαση μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία το 2011.

Το Βέλγιο, η Γαλλία, η Φινλανδία και η Σουηδία συνεχίζουν να παράγουν τουλάχιστον το ένα τρίτο των αναγκών τους σε ενέργεια από αντιδραστήρες για περισσότερους από 100 εκατομμύρια πολίτες μαζί. Ο νεότερος αντιδραστήρας στην ΕΕ – ο Olkiluoto 3 στη Φινλανδία – άρχισε να παράγει ενέργεια πέρυσι.

Η τελευταία επέκταση της Γαλλίας θα αρχίσει να παράγει ηλεκτρική ενέργεια αυτό το καλοκαίρι στον αντιδραστήρα Flamanville-3 EPR που έχει καθυστερήσει πολύ. 

Η Ευρωπαϊκή Πυρηνική Συμμαχία 

Η Ευρωπαϊκή Πυρηνική Συμμαχία κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει την πυρηνική ενέργεια ως «ουσιώδεις συντελεστές» στις οδούς απαλλαγής από τις εκπομπές άνθρακα στην Ευρώπη. 

«Ενθαρρύνουμε σθεναρά το επερχόμενο Σώμα Επιτρόπων να επιφέρει μια παραδειγματική αλλαγή στην ενεργειακή μας πολιτική», δήλωσε η συμμαχία στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ενέργειας που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο στις 15 Οκτωβρίου. Η Επιτροπή θα πρέπει να αναγνωρίσει το ρόλο της πυρηνικής ενέργειας, μαζί με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, "για το μέλλον του ολοκληρωμένου ενεργειακού μας συστήματος», πρόσθεσε. 

Η συμμαχία αποτελείται από 12 μέλη, μεταξύ των οποίων η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ουγγαρία, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία ​​και η Σουηδία.

"Η πυρηνική ενέργεια, μαζί με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, είναι μια οικονομικά ανταγωνιστική λύση για την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια χωρίς ορυκτά και για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, χάρη στο αποτύπωμά της με χαμηλές εκπομπές άνθρακα. 

Η πυρηνική ενέργεια είναι η έτοιμη διαθέσιμη τεχνολογία χωρίς ορυκτά καύσιμα που μπορεί να παράγουν σταθερή αποσπώμενη ισχύ βασικού φορτίου, διασφαλίζοντας τόσο τη συλλογική μας ασφάλεια εφοδιασμού όσο και την απαραίτητη ευελιξία στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας μας».

Οι τέσσερις πυλώνες δράσης

Τον Μάρτιο, η Ευρωπαϊκή Πυρηνική Συμμαχία σκιαγράφησε τέσσερις πυλώνες δράσης για να δημιουργήσει «ένα ευνοϊκό ευρωπαϊκό πλαίσιο για την προώθηση μιας ισχυρής ευρωπαϊκής πυρηνικής βιομηχανίας και τη διασφάλιση της ασφάλειας του εφοδιασμού με πυρηνικά υλικά, ιδιαίτερα πυρηνικά καύσιμα, για ηλεκτρικές και μη ενεργειακές χρήσεις». 

Αυτοί περιλαμβάνουν: ανάπτυξη πρόσβασης σε ιδιωτική και δημόσια χρηματοδότηση και διερεύνηση των δυνατοτήτων και των πλεονεκτημάτων των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μέσων,  ανάπτυξη ειδικευμένου και ποικίλου πυρηνικού εργατικού δυναμικού για όλες τις μη στρατιωτικές πυρηνικές εφαρμογές, κλιμάκωση της βιομηχανικής συνεργασίας, της έρευνας και της καινοτομίας σε μια ευρωπαϊκή αλυσίδα αξίας μέσω συγκεκριμένων έργων και σεβασμό των εθνικών επιλογών όλων των κρατών μελών σε ό,τι αφορά την απαλλαγή του ενεργειακού τους μείγματος από άνθρακα για την ενίσχυση της ενότητάς μας.

«Δεσμευόμαστε να εντείνουμε τη συνεργασία μας εντός της Συμμαχίας, με όλα τα άλλα κράτη μέλη της ΕΕ και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αυτούς τους τέσσερις πυλώνες», ανέφερε η Συμμαχία στην τελευταία της δήλωση.

«Τα οφέλη των υφιστάμενων και μελλοντικών πυρηνικών σταθμών υπερβαίνουν τα σύνορα των κρατών μελών που επιλέγουν την πυρηνική ενέργεια», συνεχίζουν. «Πράγματι, οι ενέργειες βασικού φορτίου χαμηλού άνθρακα, όπως η υδροηλεκτρική ή η πυρηνική ενέργεια, σταθεροποιούν το κοινό μας δίκτυο και ολόκληρη την ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

"Η πυρηνική ενέργεια καθώς και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι αληθινά συλλογικά περιουσιακά στοιχεία για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Λόγω του βασικού της φορτίου και του χαμηλού λειτουργικού κόστους, η παραγωγή πυρηνικής ενέργειας δημιουργεί λιγότερο ασταθείς συνθήκες στην αγορά. 

Χωρίς τέτοιες ενέργειες, δεν υπάρχει δρόμος για την ΕΕ να παράσχει στην για τους πολίτες προσιτή, αξιόπιστη και άφθονη ενέργεια χαμηλών εκπομπών άνθρακα, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα μηδενικό έως το 2025».

Οι 103 πυρηνικοί αντιδραστήρες που λειτουργούν επί του παρόντος στην ΕΕ της παρέχουν περίπου το ένα τέταρτο της ηλεκτρικής ενέργειας που διαθέτει. 

Της Ναταλίας Κοντώση

Πηγή: energypress.gr