ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ: ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Σε μια διεθνή συγκυρία, όπου οι κρίσιμες πρώτες ύλες και ο έλεγχος της παραγωγής τους διασφαλίζει “καύσιμα” για την ψηφιακή μετάβαση αλλά και την ενεργειακή μετεξέλιξη, οι νέες ισορροπίες ισχύος αναμένεται να διαμορφωθούν στη βάση της διαθεσιμότητας αυτών ακριβώς των κρίσιμων πρώτων υλών.

Ήδη, το στίγμα και πάλι, έστω και σε θεωρητικό επίπεδο, το έδωσε, την εβδομάδα που πέρασε, η Κομισιόν και η πρόεδρος Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, με τη δημοσιοποίηση ενός σχεδίου διασφάλισης της οικονομίας της, τιτλοφορούμενο και ως “Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας”.

“Η Ευρώπη έχει πολλά οικονομικά πλεονεκτήματα, αλλά πρέπει να δράσει τώρα για να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της και να εξασφαλίσει την ευημερία της” επισημαίνεται στην Πυξίδα.

Έτσι, στο κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προτείνονται μια σειρά από δράσεις που βασίζονται στους τρεις βασικούς πυλώνες για τη ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Ο πρώτος πυλώνας έχει να κάνει με τη μείωση του "κενού καινοτομίας” που χωρίζει την ΕΕ με τις ΗΠΑ και την Κίνα. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η απανθρακοποίηση και η βιώσιμη οικονομία και ο τρίτος πυλώνας είναι η μείωση των εξαρτήσεων και η ενίσχυση της ασφάλειας στην ΕΕ.

Στο πλαίσιο αυτό προτείνονται πρωτοβουλίες για την κοινή αγορά κρίσιμων πρώτων υλών από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλαγές στις οδηγίες για τις προμήθειες του δημοσίου τομέα, και η χάραξη νέας στρατηγικής εσωτερικής ασφάλειας. Παράλληλα το βάρος πέφτει και στις διεθνείς εμπορικές συνεργασίες της ΕΕ.

Ειδικότερα στο πλαίσιο του τρίτου πυλώνα, προτείνονται πρωτοβουλίες για την κοινή αγορά κρίσιμων πρώτων υλών από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλαγές στις οδηγίες για τις προμήθειες του δημοσίου τομέα, και η χάραξη νέας στρατηγικής εσωτερικής ασφάλειας. Παράλληλα το βάρος πέφτει και στις διεθνείς εμπορικές συνεργασίες της ΕΕ.

Όλα αυτά την ώρα που η Ευρώπη εξαρτάται απόλυτα σε σχέση με τις πολύτιμες σπάνιες γαίες από την Κίνα. Συγκεκριμένα το 98% εισάγεται από την Κίνα και άρα μια νέας μορφής εξάρτηση, μετά από αυτήν του ρωσικού φυσικού αερίου, έχει “οικοδομηθεί”. 

Έστω, βέβαια, και τώρα φαίνεται ότι η κρισιμότητα της κατάστασης γίνεται αντιληπτή και αρχίζει το “αργοκίνητο Ευρωπαϊκό καράβι” να αναζητά “ασφαλές λιμάνι” με επενδύσεις σε εξορύξεις αλλά σε υποδομές ανακύκλωσης πρώτων υλών σε ευρωπαϊκό έδαφος και μάλιστα με περιβαλλοντικά σωστούς όρους, που θα καθιστούν βιώσιμες τις επενδύσεις αυτές και εναρμονισμένες με την Πράσινη Συμφωνία.

Στο φόντο αυτό “βηματισμό” αναζητά και η Ελλάδα και μετά τη Σουηδία, όπου καταγράφεται ένα τεράστιο κοίτασμα σπάνιων γαιών, φαίνεται ότι μπαίνει δυναμικά στο όλο “παιχνίδι” που θα κρίνει τις σχέσεις ισχύος της επόμενης μέρας. Έτσι, στη βόρεια Ελλάδα στη λεγόμενη σερβομακεδονική μεταλλογενετική ζώνη και τη ζώνη της Ροδόπης υπάρχουν ενδείξεις, όπως και στη νησιωτική χώρα.

“Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από πολλές πιέσεις, κατέληξε σε μια λίστα, έναν κατάλογο, και προσδιόρισε 34 πρώτες ύλες ως κρίσιμες” ανέφερε σε τηλεοπτικές δηλώσεις στο Ertnews, πριν λίγες μέρες, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων ο κ. Κ. Γιαζιτζόγλου και συνέχισε "Καταρχάς, να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχει τίποτα γύρω μας που να μην απαιτεί πρώτες ύλες. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι αν αυτά λείψουν, θα προκύψει σοβαρό πρόβλημα.” 

Επίσης ο κ. Γιαγιτζόγλου επισήμανε πως υπάρχουν κάποιες που ίσως ο κόσμος δεν έχει ακούσει, όπως το Γάλλιο, το Βολφράμιο, το Αντιμόνιο, το Αλουμίνιο. “Το Λίθιο είναι μία από τις 34. Όπως και να έχει, κάποιες έχουν εξωτικά ονόματα. Ορισμένα από αυτά τα μέταλλα λέγονται “σπάνιες γαίες”, ακριβώς γιατί είναι δύσκολο να τα βρει κανείς στην Ελλάδα». Στην Ελλάδα είπε ο κ. Γιαγιτζόγλου “έχουμε 4 ή 5 από αυτές τις πρώτες ύλες, όπως τον Βωξίτη, την Αλουμίνα, το Αντιμόνιο, το Γάλλιο και το Γερμάνιο. Τα έχουμε με βεβαιότητα”.

Έτσι, πριν λίγες μέρες, την απόφαση για την προκήρυξη δημόσιου, διεθνούς, ανοικτού διαγωνισμού έρευνας και εκμετάλλευσης μεταλλευτικών ορυκτών και πιο συγκεκριμένα αντιμονίου, σε περιοχή της Βόρειας Χίου, υπέγραψε η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κυρία Αλεξάνδρα Σδούκου.

Το σχέδιο της Metlen

Επίσης η Metlen Energy and Metals έχει ήδη ανακοινώσει στην υλοποίηση ενός πλάνου ύψους 295,5 εκατομμυρίων ευρώ που ενισχύει τη στρατηγική θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια αγορά, καθώς εξασφαλίζονται οι κρίσιμες πρώτες ύλες που απαιτούνται για τη σύγχρονη βιομηχανία, όπως ο βωξίτης, η αλουμίνα και το γάλλιο. 

Επίσης, με βάση πληροφορίες δρομολογεί και νέες με στόχο τη διεθνή αγορά, αλλά και με πρόθεση αυτές, εφόσον, υπάρξει θετικό μομέντουμ, να γίνουν με “βατήρα” την Ελλάδα, είτε τις εγκαταστάσεις του Αλουμινίου της Ελλάδος είτε άλλες “βάσεις” της εταιρείας.

‘Ηδη, στη Βοιωτία η εταιρεία έχει βάλει πλώρη για ετήσια δυνατότητα επεξεργασίας πάνω από 2 εκατ. βωξίτη αλλά και παραγωγή 1,25 εκατομμυρίων τόνων αλουμίνας, κατατάσσοντας την Ελλάδα ανάμεσα στους 12 μεγαλύτερους παραγωγούς παγκοσμίως.

Επιπλέον, η Ελληνικός Χρυσός, στην περιοχή της ΒΑ Χαλκιδικής, στις Σκουριές, (Μεταλλεία Κασσάνδρας) αναπτύσσει ένα ιδιαίτερης σημασίας έργο για την εθνική και ευρωπαϊκή αυτάρκεια σε ορυκτές πρώτες ύλες (ΟΠΥ). 

Πρόκειται για ένα νέο, υπερσύγχρονο μεταλλείο χαλκού και χρυσού, μέρος της συνολικής επένδυσης ύψους άνω των τριών δισ. δολαρίων της Ελληνικός Χρυσός, που θα συμβάλει στην ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής αλυσίδας εφοδιασμού και θα τοποθετήσει για πρώτη φορά τη σύγχρονη Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη παραγωγής χαλκού. 

Πρόκειται για ένα παγκοσμίου κλάσης πορφυριτικό κοίτασμα στις Σκουριές, όπου υπάρχουν βεβαιωμένα αποθέματα 740.000 τόνων χαλκού και 3,6 εκατ. ουγκιών χρυσού που, με την ολοκλήρωση της επένδυσης και την έναρξη παραγωγής του μεταλλείου από τα τέλη του 2025 (αρχές του 2026), θα συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση του εφοδιαστικού κενού σε κρίσιμα μέταλλα, όπως είναι ο χαλκός.

Πηγή: energia.gr